عباسیه، باغ

نویسنده (ها) : علی محمد مرادیان منفرد

آخرین بروز رسانی : دوشنبه 12 خرداد 1399

عباسیه، باغ \ bāq-e abbāsiy(yy)e \ ، باغی متعلق به ارباب رستم گیو، واقع در زمینهای شرقی سوهانک و سرخه‌حصار، امروزه (1391 ش) در کوی لاله و باغ پردیس، واقع در انتهای بزرگراه ارتش، ابتدای جادۀ لشکرک، در منطقۀ 1 شهرداری تهران.
دربارۀ وجه تسمیۀ باغ عباسیه، اطلاع دقیقی در دست نیست. این باغ بین سالهای 1300-1320 ش توسط ارباب رستم گیو، از زردشتیان ثروتمند تهران خریداری شد. محدودۀ باغ از شمال به ارتفاعات البرز، از جنوب به ابتدای جادۀ لشکرک و زمینهای بنانیه، از شرق به جادۀ لشکرک، تپه‌های انبار مهمات ارتش، اراضی حسینعلی البرز (بنیان‌گذار بنیاد فرهنگی البرز) و انبار نفت، و از غرب به زمینهای سرخه‌حصار و سوهانک منتهی می‌شود.
در وسط باغ عباسیه، دره‌ای در جهت شمالی ـ جنوبی قرار دارد که از میان آن، جویباری فصلی می‌گذشت. ارباب رستم گیو برای تأمین آب مورد نیاز این باغ، دو استخر بزرگ برای ذخیرۀ آب احداث کرده بود. در باغ عباسیه و در دو سوی جویبار، درختان میوۀ زیادی وجود داشت و بخشی از باغ نیز به کشت گندم اختصاص یافته بود. همچنین دو سوی درۀ باغ عباسیه را تپه‌های متعددی احاطه کرده بودند؛ شاپور گیو، برادر ارباب رستم گیو روی یکی از همین تپه‌ها به خاک سپرده شد.
باغ عباسیه اقامتگاه ییلاقی خانوادۀ گیو به شمار می‌آمد و این خانواده بعضی از روزهای تابستان را در این باغ سپری می‌کردند، اما هیچ‌گاه در آن اقامت طولانی نداشتند و اغلب، شامگاهان به تهران بازمی‌گشتند. این باغ از 4 سو دارای حصاری گلی بود که در حال حاضر (1391 ش) در بخشهایی از آن، همچنان قسمتهایی از پرچین قدیمی باقی مانده است.
امور روزانۀ باغ توسط چند نفر از زردشتیان و همچنین برخی از اهالی روستای سوهانک و با نظارت کیخسرو گیو، برادرزادۀ ارباب رستم گیو و مدیرعامل کارخانۀ پروفیل‌سازی گیوار، انجام می‌گرفت.
باغ عباسیه پس‌از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در 1357 ش، متروکه شد، تا آنکه در اوایل دهۀ 1370 ش، انجمن زردشتیان تهران نامه‌ای از نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران دریافت کرد که طی آن از انجمن خواسته شده بود سریعاً نسبت به انتقال آرامگاه شاپور گیو از باغ عباسیه به مکان دیگری اقدام کنند. انجمن زردشتیان تهران طی برگزاری مراسمی دینی، بقایای جسد شاپور گیو را از باغ عباسیه به گورستان قصر فیروزه انتقال داد. متعاقب آن، نیروی زمینی ارتش باغ بزرگ عباسیه را پس از تفکیک به قطعات کوچک و بزرگ، به فروش گذاشت.
در حال حاضر (1391 ش) در بخش عمده‌ای از زمینهای باغ عباسیه، دو شهرک به نامهای کوی لاله و باغ پردیس احداث شده است و فروش زمینهای آن توسط نیروی زمینی ارتش، و همچنین ساخت‌وساز بخش خصوصی در آن، همچنان ادامه دارد.

مآخذ

آتش‌بندی، سیروس (از کارمندان پیشین ارباب رستم گیو در باغهای عباسیه و بنانیه)، گفت‌وگو با مؤلف؛ تحقیقات میدانی مؤلف؛ معاونت، خدایار (رئیس انجمن زردشتیان تهران در گردش سی‌وپنجم)، مصاحبه با مؤلف.

علی‌محمد مرادیان منفرد