مفتح (شهید)، کانون فرهنگی ـ تربیتی \ kānūn-e farhangī-tarbiyatī-ye šahīd mofatteh \ ، کانونی واقع در خیابان شریعتی، پایینتر از حسینیۀ ارشاد. این کانون در محل شعبۀ مرکزی کاخ جوانان (ه م) گشایش یافت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ابتدا سازمان ملی امور جوانان نامیده شد. با شهادت آیتاللٰه محمد مفتح در آذر ماه 1358 ــ که در آن زمان در این محل به فعالیت میپرداخت ــ سازمان ملی امور جوانان به کانون فرهنگی ـ تربیتی شهید مفتح تغییر نام داد. شروع جنگ تحمیلی سبب شد تا این کانون بستر مناسبی برای ورود دانشجویان و جوانان به جبهه، و همچنین جمعآوری کمکهای مردمی به شمار رود. فعالیتهای اصلی کانون تقریباً از حدود سال 1362 ش شروع شد و تا 1367 ش رسیدگی به کار مجروحان و جانبازان و پروندههای آنان در این محل صورت میگرفت. از 1368 ش، کانون شهید مفتح برای انجام فعالیتهای دانشآموزی به آموزش و پرورش واگذار شد. امروزه معاونت امور پرورش و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش در رأس این کانون قرار دارد. فعالیتهای دانشآموزی کانون در دو بخش فرهنگی ـ هنری و ورزشی صورت میگیرد. فعالیتهای فرهنگی کانون در زمینۀ حفظ قرآن، قرائت، تجوید، قصص و مفاهیم قرآنی، و مسابقات فرهنگی است. در عرصۀ فعالیتهای هنری، کانون در زمینۀ معرق، سفالسازی، طراحی و رنگ روغن، نقاشی، تئاتر و بازیگری، و موسیقی فعال است. در زمینۀ فعالیتهای ورزشی، این کانون در رشتههای شنا، تکواندو، فوتبال، بسکتبال، تنیس روی میز، دفاع شخصی، ژیمناستیک، اسکیت، تیروکمان، شطرنج، و ایروبیک فعالیت دارد. همچنین کانون فرهنگی ـ تربیتی شهید مفتح به منظور بالا بردن سطح علمی دانشآموزان به برگزاری دورههای آموزش کامپیوتر، تقویت هوش، رباتیک، کارگاههای نجوم و کارگاه زیست مبادرت میورزد. این کانون در تمام سال فعال، اما عمدۀ فعالیت آن در فصل تابستان است و در طول سال بیش از 000‘5 عضو در آن مشارکت دارند. همچنین جشنوارههای مختلف دانشآموزی، تحقیقی و پژوهشی، عکاسی، آواز و موسیقی، و جشنوارههای دیگری همچون حمایت از کودکان بیسرپرست و بیماران خاص در این کانون برپا میشود و بر تعداد بازدیدکنندگان میافزاید. فرزندان فرهنگیان و خانوادههای ایثارگران و شهدا، نیز دانشآموزان رتبۀ برتر میتوانند با تخفیف، در آن نامنویسی کنند. کانون فرهنگی ـ تربیتی شهید مفتح فضایی نزدیک به 000‘18مـ2 دارد که شامل دو ساختمان اصلی است. ساختمان اول نزدیک به در ورودی است که به دو صورت به بهرهبرداری رسیده است. اولویت نخست کانون با اهداف مختلف فرهنگی، هنری، علمی و مهارتی و ورزشی، و اولویت دوم آن امور دفتر سازمان دانشآموزی شهر تهران است که در این مکان صورت میگیرد. مدیریت اصلی کانون در ساختمان شمارۀ یک است و در ساختمان دوم، خبرگزاری پایا (خبرگزاری دانشآموزی جمهوری اسلامی ایران) قرار دارد. وجود فضای سبز و باغچههایی با درختان میوه و گل، باعث زیبایی فضای موجود و لطافت هوای کانون شده است که از این جهت، محل مناسبی برای همایشها و اردوهای تفریحی، علمی و فرهنگی ایجاد میکند. در خارج از ساختمان اصلی، استخر سرپوشیدۀ کانون قرار دارد که دارای امکاناتی چون سونا و جکوزی است و در آن آموزش شنا و مسابقات شنای دانشآموزی برگزار میشود. زمین فوتبال چمن کانون فرهنگی ـ تربیتی شهید مفتح در گذشته فعال بوده، و امروزه زمین چمن مصنوعی جایگزین آن شده است. این کانون در حریم میان منطقههای 3 و 4، و در نزدیکی مناطق 7 و 1 شهرداری تهران قرار دارد و با توجه به جمعیت دانشآموزی فراوان در این 4 منطقه، ضرورت توسعه و فعالیت آن بیش از پیش لازم است. کانـون فرهنگی ـ تربیتی شهید مفتح از شمال به خیابان کوشا، از جنوب به کوچۀ دیباج، از شرق به خیابان دکتر علی شریعتی، و از غرب به میدان جوانان منتهی میشود.
مأخذ
رضایی (از مسئولان و دبیران آموزش و پرورش و فعال در کانون فرهنگی ـ تربیتی شهید مفتح)، مصاحبه با مؤلف.