نارون نیاوران \ nārvan-e niyāvarān \ ، درخت نارون مقدسی که تا 1383 ش در محلۀ نیاوران بوده، و امروزه به جای آن سقاخانهای ساخته شده است. این درخت در میدان نیاوران، جنب مسجد امام حسن عسکری (ع) قرار داشت. کهنسالان این محله از پدران خود نقل میکنند که امام حسن عسکری (ع) طبق وعدهای که به جعفر بن شریف جرجانی داده بود، برای سامان دادن به امور شیعیان جرجان (گرگان) سفری بدان ناحیه نمود؛ و در سفر خود از روستای گردویه (نیاوران) گذشت، با آب قنات نزدیک میدان نیاوران وضو گرفت و در زیر درخت نارونی که در کنار قنات قرار داشت، نماز خواند. پس از آن مردم این روستا در آن مکان مسجد کوچکی از خشت و گل و چوب بنا کردند و برای برآمدن حوایج خود در این مسجد نماز میخواندند و در کنار این درخت شمع روشن میکردند. رسم برافروختن شمع در این مکان، همچنان در میان اهالی محلۀ نیاوران پابرجا ست. این مسجد در میان مردم محلۀ نیاوران از اهمیت و قداست خاصی برخوردار بوده است و آنها همواره در بازسازی و مرمت آن میکوشیدهاند. این درخت نارون پس از چندی خشکید، و در 1383 ش در آخرین تجدید بنای مسجد که توسط جمعی از اهالی نیاوران و شهرداری تهران صورت گرفت، قطع شد، و در محل آن سقاخانهای ساختند تا اهالی محله نیاوران بتوانند در آنجا شمع روشن کنند.
مأخذ
عموجعفری، حسین (از اعضای شورایاری محلۀ نیاوران)، مصاحبه با مؤلف.