والک

نویسنده (ها) : علیرضا بنی جانی

آخرین بروز رسانی : دوشنبه 9 تیر 1399

والک \ vālak \ ، گیاهی پیازدار و خودرو که در جنگلها، نواحی مرطوب دشتها و در کوهستانها می‌روید و کاربرد خوراکی و درمانی دارد.
والک در بلندیهای 000‘2 تا 500‘2متری دامنه‌های کوهستانی البرز به صورت خودرو می‌روید. این گیاه در منابع طب گیاهی به نامهای سیر خرس و سیر کوهی و نامهای عربی کراث برّی، کراث الدب و کراث الثوم نیز شناخته می‌شود.
پیاز والک دارای 3 برجستگی مشخص است و دو برگ بیضی‌شکل نوک تیز دارد که به دم‌برگ درازی می‌پیوندد. پیش از رویش برگهای این گیاه، گلهای آن می‌شکفد و بوی سیر را به اطراف می‌پراکند. دانۀ والک کوچک و گرد است (خوش‌بین، 3 / 316؛ میرحیدر، 1 / 131؛ زرگری، 4 / 627- 628). از نظر ترکیبات شیمیایی، والک دارای آلیلینز، آلیلالین، آلیسین و آلیل متیل دایسولفاید است.
این گیاه در طب سنتی، دارای طبیعتی گرم و خشک شناخته می‌شود و از آن برای مصارف خوراکی و دارویی استفاده می‌کنند (خوش‌بین، همانجا؛ میرحیدر، 1 / 132؛ زرگری، 4 / 628). والک خون را تصفیه، و به برطرف شدن آسم کمک می‌کند؛ کاهش دهندۀ کلسترول خون، میکرب‌کش و ضدباکتری است؛ اسپاسمهای عضلانی را برطرف، و کیسۀ صفرا را تمیز می‌کند؛ عرق‌آور و مدر است (خوش‌بین، 3 / 317؛ میرحیدر، 1 / 131؛ زرگری، همانجا).
والک عروق را باز می‌کند و موجب کاهش فشار خون و همچنین تقویت دستگاه گوارش می‌شود؛ مسهل و اشتهاآور است و برای درمان سینه‌پهلو از آن استفاده می‌شود (همانجاها). از آب این گیاه برای کم کردن وزن، تسکین دردهای آرتروز و نیز درمان کهیر و دانه‌های قرمز پوستی استفاده می‌شود. وجود والک در مکانهای بسته موجب دور شدن حشرات می‌شود. همچنین استفادۀ پیوسته از این گیاه سبب کاهش سرعت سفیدشدن مو می‌گردد (خوش‌بین، 3 / 317- 318؛ میرحیدر، همانجا).

مآخذ

خوش‌بین، سهراب، گیاهان معجزه‌گر، معرفی 250 گیاه دارویی، تهران، 1389 ش؛ زرگری، علی، گیاهان دارویی، تهران، 1369 ش؛ میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، تهران، 1374 ش.

علیرضا بنی‌جانی