ایس کمر، کوه

نویسنده (ها) : ناصر پازوکی طرودی

آخرین بروز رسانی : جمعه 15 آذر 1398

ایس‌کمر، کوه \ kūh-e īs-kamar\ یا اسبی‌کمر، اسپیدکمر، سپیدکمر، سفیدکمر، کوهی سنگی واقع در شمال منطقۀ اوسون. این کوه با بلندی حدود 200‘ 3 متر از سطح دریا در °51 و ´25 طول ‌شرقی، و °35 و ´52 عرض ‌شمالی واقع است.
راه دسترسی به اسپیدکمر از میدان دربند آغاز می‌شود و در جهت شمال از ارتفاعات البرز صعود کرده، از سمت غرب ناحیۀ تاریخی پس‌قلعه عبور می‌کند و در جنوب منطقۀ اوسون به دوراهی اوسون می‌رسد. راه اسپیدکمر از دوراهی اوسون به سمت غرب منحرف می‌شود و قبل از رسیدن به آبشار سوتک به طرف شمال‌غرب امتداد می‌یابد و از نزدیکی هتل اوسون گذشته، به منطقۀ لش‌مُلک، و سپس مرکز اوسون وارد می‌شود و به سمت شمال ادامه می‌یابد. این راه پس از عبور از اوسون به ناحیۀ اوراز وارد می‌گردد و از آنجا به سمت شمال شرقی چرخیده، قبل از رسیدن به درۀ اُرس به سمت شمال غربی منحرف می‌شود و به گردنۀ اسپیدکمر و نهایتاً به کوه اسپیدکمر و جان‌پناه آن می‌رسد.
راه اسپیدکمر در ادامۀ مسیر خود در جهت شمال غربی به کوههای هزارچم و ایستگاه شمارۀ 7 تله‌کابین می‌رسد و در سمت غرب قلۀ توچال به خط‌الرأس ارتفاعات توچال ختم می‌شود. از این راه مسیر دیگری در نزدیکی آبشار سوتک جدا می‌شود که به سمت شمال غربی ادامه می‌یابد و طول درۀ گداهک را طی کرده، سپس به سمت شمال شرقی منحرف گشته، در گردنۀ اسپیدکمر به راه اول متصل می‌شود. طول مسیر اصلی این راه حدود 12، و مسیر انحرافی آن حدود 16 کمـ است.
در دهۀ 1340 ش در دامنۀ کوه اسپیدکمر جان‌پناه مناسبی برای استقرار شبانۀ کوهنوردان ساخته شد. این جان‌پناه در طول مدت فعالیت خود دهها کوهنورد را از خطر مرگ نجات داده است.
نام مهم‌ترین دره‌ها، کوهها و مناطق اطراف اسپیدکمر شامل دیوارۀ سنگی اوسون و مزرعۀ اوراز در جنوب، درۀ گداهک و ایستگاه 5 تله‌کابین در غرب، کوههای هزارچم در شمال، و درۀ فراخلا و درۀ اُرس در شرق است. گردنۀ اسپیدکمر در منتها‌الیه جنوب کوه اسپیدکمر قرار گرفته است و فقط کوهنوردان حرفه‌ای و باتجربه عبور از این مسیر را برای رسیدن به قلۀ توچال انتخاب می‌کنند.
ایس، اسبی، اسپید، سپید و سفید همه نامهایی‌اند که در گویش مردمان ساکن مناطق کوهستانی شمیران برای نامیدن کوههایی که دارای رنگ روشن نزدیک به سفیدند، به کار می‌رود.

ناصر پازوکی طرودی