پلنگ آواز

نویسنده (ها) : ناصر پازوکی طرودی

آخرین بروز رسانی : یکشنبه 17 آذر 1398

پلنگ‌آواز \ palang-āvāz\ ، روستایی متروکه واقع در فاصلۀ 12کیلومتری جنوب روستای باغ‌کمش. این روستا در فاصلۀ حدود 16کیلومتری جادۀ خاکی بومهن به روستای کِرِشت و دروازه‌دره و در شمال شرقی و مجاورت مخزن آب سد ماملو در ارتفاع 354‘1 متری از سطح دریا قرار دارد.
در نیمۀ دوم دهۀ 1380 ش، عملیات اجرایی ساخت سد ماملو بر روی رودخانۀ جاجرود آغاز شد و با شروع آبگیری مخزن سد، در 1390 ش، ساکنان پلنگ‌آواز محل را ترک کردند و بخش عمدۀ روستا نیز به زیر آب رفت. در گذشته، بناهای روستای پلنگ‌آواز در دو طرف انتهای غربی دراز‌دره یا درازراه قرار داشت.
امروزه (1391 ش) نیز ویرانۀ بخشی از خانه‌های اهالی که شمار آنها به حدود 20 واحد خشت و گلی می‌رسد، و شماری زاغه که در دل کوههای دو طرف حفر شده‌اند، باقی مانده، اما در قسمت غربی روستا که آب آن را فرا گرفته است، اثری از روستا دیده نمی‌شود.
همچنین امروزه تنها یک خانه بر بالای تپه‌ای مشرف بر مخزن سد باقی مانده است. این خانه دارای ابعاد 7×10 متر و با خشت و گِل و سنگ احداث شده و سقف آن مسطح است و با تیرهای چوبی پوشانده شده است. در اطراف این خانه بقایای حدود 15 درخت انار، توت، زبان‌گنجشک (ون)، عرعر و کُندۀ قطور ریشۀ چند درخت کهن‌سال قابل مشاهده است.
در فاصلۀ حدود یک‌کیلومتری غرب روستای پلنگ‌آواز بنای تک اتاقی وجود دارد که اهالی آن را قدمگاه می‌نامیدند و برایشان مقدس بود و به زیارت آن می‌رفتند و بر بدنه و شاخه‌های درخت مجاور آن دخیل می‌بستند. این بنا نیز به‌سبب قرارگیری در محدودۀ مخزن سد، متروکه شده است و چون محل قرارگیری آن در محدودۀ منطقۀ حفاظت‌شدۀ محیط زیست خجیر قرار دارد، راهش مسدود است و دسترسی به آن ممکن نیست.
با توجه به تکه سفالهای به دست آمده در اطراف روستای پلنگ‌آواز می‌توان گفت که دیرینگی این روستا دست‌کم به دورۀ صفویه می‌رسیده است.
بنابه گفتۀ برخی از کهن‌سالان و چوپانانی که در اطراف روستای پلنگ‌آواز فعالیت می‌کنند، در گذشته در دره‌ها و تنگه‌های غرب این روستا نوعی گربۀ وحشی زندگی می‌کرد که صدایی نظیر صدای پلنگ داشت و در بعضی مواقع به انسان نیز حمله می‌کرد. گفته می‌شود به‌سبب وجود این گربه در محل و صدای مخصوصش، اینجا را پلنگ‌آواز نامیدند.
تپه‌ماهورهای اطراف روستای پلنگ‌آواز دارای لایه‌های خاک مرغوب و پوشش گیاهی نسبتاً انبوه است و قابلیت خوبی برای دامداری و کشت دارد، اما به سبب محدودیت منابع آبی، استعداد کشاورزی ندارد.

ناصر پازوکی طرودی