تلو، پارک جنگلی

نویسنده (ها) : ناصر پازوکی طرودی

آخرین بروز رسانی : دوشنبه 18 آذر 1398

تلو، پارک جنگلی \ pārk-e jangalī-ye telow\ ، از قدیم‌ترین پارکهای جنگلی حوضۀ آبخیز تلو. حوضۀ آبخیز تلو حدود 000‘5 هکتار وسعت دارد. آبریز بخشی از این آبخیز دریاچۀ سد لتیان و بخش دیگر آن به سمت شرق و رودخانۀ جاجرود است؛ اما بخش عمدۀ این آبریز به سمت جنوب و جنوب غربی است و از سمت غرب سرخه‌حصار و کنار جادۀ دماوند به سمت سه‌راه تهران‌پارس می‌رود و از آنجا به سمت جنوب منحرف شده، و از سمت غرب افسریه عبور می‌کند و به سه راه افسریه رسیده، در ادامۀ مسیر به حوضۀ آبریز ری منتهی می‌شود.
در حوضۀ آبخیز تلو در سالهای مختلف شماری پارک جنگلی احداث شده است که مجموعاً کمربند سبز شمال شرقی تهران را تشکیل می‌دهد. یکی از قدیم‌ترین پارکهای جنگلی این حوضه پارک جنگلی تلو نام دارد که در 1352 ش در وسعتی به مساحت 000‘1 هکتار در منتهاالیه شمال شرقی منطقۀ تلو احداث شده است. علت اصلی احداث این پارک جلوگیری از جاری شدن سیلابهای فصلی و فرسایش خاک و ریختن آن به دریاچۀ سد بوده است. درختان این پارک تمامی دره‌ها و تپه‌ماهورهای سمت جنوب دریاچۀ سد و بلندیهای سمت غرب رودخانۀ جاجرود را پوشانده‌اند. گونه‌های درختی پارک جنگلی تلو کاج سیاه، اقاقیا، پسته، گردو، سنجد، سرو نقره‌ای، بادام وحشی، عرعر، چنار، زبان‌گنجشک و جز آن است.
نحوۀ آبیاری درختان این پارک به روش جویچه‌ای و با تانکر، و در بخشی نیز آبیاری قطره‌ای است. منبع تأمین آب درختان پارک جنگلی تلو، مخزن سد لتیان است. پوشش درختی این پارک به سبب خاک مرغوب، مناسب و کافی از وضعیت بسیار خوبی برخوردار است و به علت جلوگیری از ورود افراد متفرقه و قرار نگرفتن در مسیر رفت‌وآمد شهری یا بین‌شهری و مراقبت دائم، تاکنون دچار آتش‌سوزی یا تخریب نشده است.
پارک جنگلی تلو در سمت شمال شرقی تلو بالا واقع شده است. در مرکز پارک جنگلی تلو کوه نسبتاً بلندی به نام کوه بندک قرار دارد که روی آن درخت کاشته نشده است. پارک جنگلی دیگری در حوضۀ آبخیز تلو و در سمت شرق تلو پایین وجود دارد که به نام پارک جنگلی تلو و انصارالحسین نامیده می‌شود. این پارک جنگلی در 1371 ش، با وسعت 290 هکتار احداث شده، و نوع درختان آن سرو نقره‌ای، کاج سیاه، سرو خمره‌ای، اقاقیا، عرعر، بادام وحشی، پستۀ کوهی و سنجد است.
انگیزۀ اصلی احداث این پارک تکمیل کمربند سبز تهران در مناطق شرق تهران عنوان می‌شود، اما اهالی بومی معتقدند که علت اصلیِ احداث آن جلوگیری از خرید و فروش زمینها توسط مالکان و ساخت‌وساز در آنها بوده است.
نظارت، سرپرستی و ادارۀ پارکهای جنگلی تلو بر عهدۀ ادارۀ کل منابع طبیعی استان تهران، وابسته به وزارت جهاد کشاورزی است. درختان پارکهای جنگلی تلو به علت پوشش خاک فراوان و مرغوب منطقه، دارای کیفیت بسیار خوبی است.
در منتهاالیه سمت مشرق پارک جنگلی تلو و انصارالحسین توقفگاه اتوبوسهای تهران ساخته شده، و در مجاورت آن نیز محل تخلیۀ زباله‌های ساختمانی تهران قرار دارد. برای برخی از کارشناسان محیط زیست این نگرانی وجود دارد که ممکن است این پدیده‌ها در وضعیت درختان پارک جنگلی تلو تأثیر سوء بر جای گذارد، اما مسئولان امر ابراز امیدواری می‌کنند که به علت وجود فاصلۀ چند کیلومتری بین پارک جنگلی و پدیده‌های یادشده این اتفاق رخ ندهد.

ناصر پازوکی طرودی