حسینی لواسانی \ hoseynī-ye lavāsānī\ ، محمدباقر، شهید دکتر سید محمدباقر لواسانی (1322-1360 ش/ 1943-1981 م)، پزشک، مفسر قرآن، فعال سیاسی و نمایندۀ نخستین دورۀ مجلس شورای اسلامی. او در 22 بهمن 1322 در خانوادهای روحانی در محلۀ قدیمی سنگلج تهران به دنیا آمد (پرونده ... ؛ «زندگینامه ... »، 3). پدرش، آیتالله حاج سید محمدرضا معروف به حاج سید فخرالدین لواسانی از علما و مجتهدان زمان خود بود. سید فخرالدین از 1340 ش که در داوودیۀ شمیران سکونت یافت، به کمک اهالی محل، در خیابان ظفر (وحید دستگردی کنونی) به احداث مسجد حضرت صاحبالزمان (ع) مبادرت ورزید و تا زمان درگذشتش در 1362 ش، امام جماعت آنجا را عهدهدار بود. محمدباقر پس از گذراندن دوران ابتدایی، در 1341 ش از دبیرستان دارالفنون فارغالتحصیل شد و همزمان با آن نیز علوم و معارف اسلامی را تا دروس خارج فقه و اصول آموخت. او در 1342 ش و همزمان با تحصیل در رشتۀ علوم پزشکی، مشغول به تدریس در مدرسۀ علوی رستمآباد شمیران شد. آشنایی وی با مردم و اهالی رستمآباد سبب شد تا مجالسی برای تبلیغ و تفسیر قرآن برپا کند. لواسانی در 1346-1347 ش به کمک گروهی از دانشجویان دانشکدۀ پزشکی ازجمله دکتر مرتضى لبافینژاد و دکتر محمدرضا معتمدی اقدام به تأسیس انجمن اسلامی و کتابخانه در دانشکدۀ پزشکی نمود که خیلی زود منحل شد. لواسانی فلسفه را بهخوبی میدانست؛ چنانکه در 1348 ش طی یک سخنرانی چندساعته در سالن ابنسینای دانشکدۀ پزشکی تهران و در جمع دانشجویان و استادان دانشکدۀ پزشکی و ادبیات و علوم انسانی، ازجمله دکتر علی شریعتی و دکتر مرتضى مطهری و محمدتقی جعفری، موضوع سیر تحول فلسفه را از ارسطو تا ملاصدرا بهخوبی تشریح نمود. این مسئله سبب شد، سخنران بعدی یعنی دکتر شریعتی بهسبب جامع بودن سخنرانی او، دیگر سخنرانی نکند. لواسانی پس از فارغالتحصیلی از دانشکدۀ پزشکی مدتی نیز بهعنوان پزشک در روستای آستانۀ اراک مشغول به درمان روستاییان گردید و در 1350 ش نیز دورۀ تخصصی جراحی گوش و حلق و بینی را آغاز کرد که 3 سال به طول انجامید. لواسانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به عضویت حزب جمهوری اسلامی درآمد. او همچنین در 1358 ش توسط همین حزب بهعنوان کاندیدای نمایندگی نخستین دورۀ مجلس شورای اسلامی از حوزۀ تهران، شهر ری و شمیران معرفی، و سپس از سوی مردم انتخاب گردید. وی تا 1360 ش خدماتی شایان در عرصۀ بهداشت و درمان ارائه کرد. او مدتی را نیز بهعنوان عضو کمیتۀ ستاد انقلاب فرهنگی با این ستاد همکاری کرد. سرانجام، لواسانی در هفتم تیر 1360 در 38 سالگی در دفتر حزب جمهوری اسلامی در سرچشمۀ تهران، همراه با آیتالله بهشتی و 70 تن دیگر در یک بمبگذاری به شهادت رسید. خیابانی در محلۀ قدیمی فرمانیه به نام او نامگذاری شده است.
مآخذ
آشنایی با مجلس شورای اسلامی، تهران، 1360 ش؛ آشنایی با مجلس شورای اسلامی (کارنامۀ 1360)، تهران، 1361 ش؛ «برنامۀ احزاب برای انتخاب مجلس»، اطلاعات، 17 بهمن 1358 ش، شم 068‘16؛ پروندۀ شهید دکتر سید محمدباقر لـواسانی، سند بنیـاد شهید استان تهران، شم 413‘240‘1؛ «دکتر محمدباقر حسینی لواسانی»، جمهوری اسلامی، 10 اردیبهشت 1359، شم 265؛ «زندگینامۀ شهید محمدباقر حسینی لواسانی»، جمهوری اسلامی، 1360 ش، س 3، شم 598؛ سدیفی، محبوبه (همسر شهید دکتر سید محمدباقر لواسانی)، پاسخ کتبی به پرسشهای کتبی مؤلف؛ «شهید سید محمدباقر حسینی لواسانی»، هفت تیر (مل )؛ معرفی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از آغاز انقلاب شکوهمند اسلامی ایران تا پایان دورۀ پنجم قانونگذاری، تهران، 1378 ش؛ نیز: