دانشگاه شهید بهشتی، موزۀ سنگ\ mūze-ye sang-e dānešgāh-e šahīd beheštī\ ، موزهای با زمینۀ فعالیت تخصصی زمینشناسی، در بزرگراه شهید چمران، خیابان اتابک، میدان اوین، واقع در دانشگاه شهید بهشتی. موزۀ سنگ با بازگشایی دانشکدۀ علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی در حدود سالهای 1360 تا 1362 ش، با خریداری مجموعهای شامل 000‘1 نمونه سنگ و کانی از مؤسسۀ آلمانی کرانس (مؤسسۀ تخصصی سنگ، کانی و کریستال) با اهداف آموزشی و کمکآموزشی، تجهیز، طبقهبندی و در زیرزمین این دانشکده در فضایی به مساحت تقریبی 100 مـ2 راهاندازی شد. بهمرور در چند دهه فعالیت دانشکدۀ علوم زمین، با اجرای طرحهای تحقیقاتی این دانشکده و با پژوهشهای استادان، دانشجویان و محققان، غنای این مجموعه افزایش یافت.
آثار و اشیاء موزۀ سنگ
آثار و اشیاء به نمایش درآمده در موزه از لحاظ نحوۀ گردآوری، در دو دستۀ کلی طبقهبندی میشوند: 1. مجموعۀ آثار خریداریشده از مؤسسۀ زمینشناسی کرانس آلمان. این مجموعه شامل گونههای مختلف سنگها و کانیها و سیلیکاتها ست. سنگها شامل انواع رسوبی، آذرین درونی و بیرونی، و دگرگونی است که در ویترینهای ایستاده، دورتادور زیرزمین به نمایش درآمدهاند. کانیها نیز براساس طبقهبندی کریستالوشیمی (روش ابداعی اشترونس، دانشمند زمینشناس آلمانی سدۀ 20 م) دستهبندی شدهاند. این کانیها در ویترینهای میانی در زیرزمین به نمایش گذاشته شدهاند. سیلیکاتها نیز در 6 زیرمجموعه دستهبندی، و در ویترینهای میانی در زیرزمین به نمایش گذاشته شدهاند. این نمونهها (نمونههای خارجی) دارای شناسنامۀ علمی حاوی اطلاعاتی چون نام شیء، فرمول شیمیایی، نام کشور، محل گردآوری و نام فرد اهداکننده است. 2. مجموعۀ گردآوریشده توسط دانشکدۀ علوم زمین، اعضای هیئت علمی دانشکده و دانشجویان. در طول سالها فعالیت این دانشکده سنگها و کانیهای مناطق مختلف ایران جمعآوری، و براساس استانهای ایران و مادۀ معدنی طبقهبندی شدهاند. اعضای هیئت علمی و دانشجویان نیز آثار به دست آمده در طول طرحهای تحقیقاتی دانشکدۀ علوم زمین و تحقیقات صحرایی خود را به این موزه اهدا کردهاند که در ویترینهای طبقات دوم و سوم دانشکده، به نمایش گذاشته شده است. از جملۀ آثار مهمی که هیئت علمی دانشکده جمعآوری، و به موزه اهدا کردهاند، مجموعۀ موجودات دریایی خلیجفارس (انواع مرجانها، صدفها، اسفنجها، گوشماهیها و حلزونها) و فسیلها ست. اشیاء این موزه با اهداف آموزشی ـ نمایشی گردآوری، و در 27 ویترین چوبی ایستاده، و 16 ویترین میانی زیرزمین دانشکده، ویترینهای طبقات دوم و سوم، و ویترینهای روبازِ نمایش آثار زیرزمین دانشکده به نمایش گذاشته شدهاند.
مآخذ
بهزادی، مهرداد (مدیرگروه زمینشناسی دانشکدۀ علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی)، مصاحبه با مؤلف؛ پورمعافی، محمد (ریاست دانشکدۀ علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی)، مصاحبه با مؤلف؛ ناصری، حمیدرضا (معاونت اجرایی و برنامهریزی دانشکدۀ علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی)، مصاحبه با مؤلف.