رعد، مجتمع آموزشی نیکوکاری

نویسنده (ها) : امیرحسین فاطمی

آخرین بروز رسانی : چهارشنبه 20 آذر 1398

رعد، مجتمع آموزشی نیکوکاری \ mojtamaʾ-e āmūzešī-ye nīkū-kārī-ye raʾd\ ، مجتمعی ویژۀ معلولان جسمی ـ حرکتی، واقع در شهرک غرب (شهرک قدس کنونی).
مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد در 1363 ش، به همت تعدادی از مهندسان علاقه‌مند به امور خیریه با هدف ارائۀ آموزشهای فنی و حرفه‌ای ویژۀ معلولان و جانبازان، و به‌منظور کم‌کردن وابستگی آنها به دیگران و حضور مؤثر و فعال ایشان در اجتماع تأسیس شد.
این مجتمع در ابتدا فعالیت خود را با عنوان «بنیاد نیکوکاری رعد»، و با 5 کارآموز در دو اتاق در زیرزمین مرکز نابینایان ابابصیر در خیابان قزوین تهران آغاز کرد، و در 1372 ش، پس از گذشت 6 سال، به ساختمان فعلی خود واقع در شهرک غرب انتقال یافت. این ساختمان که با امکانات رفاهی ویژه‌ای، برای هرگونه معلولیتهای جسمـی ـ حرکـتی طراحـی شـده اسـت، دارای 200‘4 مـ2 زیربنا در قطعه‌زمینی به مساحت 700‘2 مـ2 است. مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد سازمانی غیردولتی است که تحت نظارت سازمان بهزیستی استان تهران به فعالیت می‌پردازد.
منابع مالی مجتمع رعد افزون‌بر فعالیتهای درآمدزایی از قبیل برپایی بازارچه‌های خیریه و برگزاری مراسم فرهنگی مختلف توسط گروه همیاری بانوان و جوانان، از محل کمکهای مردمی و حمایتهای افراد نیکوکار تأمین می‌شود. این مجتمع به‌عنوان یک نهاد آموزشی نیکوکاری از ابتدای تأسیس تاکنون به اجرای سیاستهای خود در طی 3 برنامۀ کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت پرداخته است:
در برنامۀ کوتاه‌مدت، تشکیل نخستین کلاس نقشه‌کشی ساختمان با 5 نفر کارآموز، تعمیر و تجهیز پارکینگ ساختمان نابینایان ابابصیر و تبدیل آن به کارگاه و کلاس، و نیز اقدام به تهیۀ زمین به‌منظور احداث ساختمـانی بـا امکانـات رفاهی ویژۀ معلولین جسمـی ـ حرکتی در دستور کار قرار گرفت.
در برنامۀ میان‌مدت، اقداماتی همچون احداث ساختمان مورد نظر با زیربنای 200‘4 مـ2 در قطعه‌زمینی اهدایی به مساحت 700‘2 مـ2 واقع در شهرک غرب، اجرایی‌کردن نخستین المپیاد علمی معلولان در کشور، و همچنین بالابردن سطح کمی و کیفی مهارتهای کارآموزان و تلاش در جهت اشتغال آنها انجام گرفته و پیگیری گردیده است.
در برنامه‌های بلندمدت نیز تأسیس مرکز آموزش علمی ـ کاربردی رعد با اخذ مجوز لازم از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پروژۀ احداث ساختمانی برای فعالیتهای فرهنگی ـ ورزشی، و همچنین برنامۀ تأسیس شعبه‌هایی در شهرهای دیگر در دستور کار این مجتمع قرار دارد.
مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد خدماتی را در 3 زمینۀ توان‌بخشی، مددکاری، و آموزش فنی و حرفه‌ای به مددجویان ارائه می‌کند.
بخش توان‌بخشی این مجتمع شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتاردرمانی است. این واحد فعالیت خود را در 1373 ش با بخش فیزیوتراپی آغاز کرد و در 1376 و 1380 ش نیز به ترتیب بخشهای کاردرمانی و گفتاردرمانی به آن اضافه شد. فعالیتهای فیزیوتراپی در این واحد شامل ارزیابی، درمان، و اهداف درمانی کوتاه‌مدت و بلندمدت است که به‌صورت روزانه و با برنامه‌ریزی منظم مورد پیگیری قرار می‌گیرد. خدمات کاردرمانی در این واحد به افرادی که از اختلالات جسمی و روانی و یا ناتوانیهای یادگیری و جز اینها رنج می‌برند، به‌منظور به حداکثر رساندن استقلال و حفظ سلامت آنها ارائه می‌شود. همچنین هدف اصلی گفتاردرمانی در این مجتمع توانمندساختن معلولان برای ایجاد ارتباط مناسب با دیگران و کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس در آنها ست.
فعالیتهای مددکاری این مجتمع مشتمل بر مشاوره و ارائۀ خدمات حرفه‌ای مرتبط با حوزۀ روان‌شناسی است که با همکاری نهادها، سازمانها و مؤسسات رفاهی توان‌بخشی، اجتماعی، فرهنگی و تربیتی انجام می‌پذیرد.
آموزش فنی و حرفه‌ای مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد شامل دوره‌های تخصصی رایانه، حسابداری، آموزش زبان انگلیسی، و نیز دوره‌های هنری از قبیل معرق، قالی‌بافی، نقاشی، تئاتر، خوش‌نویسی، کُر و صداسازی، موسیقی، سرمه‌دوزی، سفالگری و جز اینها ست.
مرکز آموزش علمی ـ کاربردی رعد پس از اخذ مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی و سازمان بهزیستی کشور، از نیمسال دوم سال تحصیلی 1389-1390 ش، فعالیت خود را با برگزاری دوره‌های پودمانی برای ناتوانان جسمی ـ حرکتی آغاز نمود. این دانشگاه با هدف آموزش فراگیر و علمی به معلولان جسمی در رشته‌های گرافیک، کامپیوتر، و تربیت معلم به فعالیت می‌پردازد. مرکز آموزش علمی ـ کاربردی رعد در حال حاضر (1391 ش)، 573 دانشجو دارد.
مجتمع نیکوکاری رعد دارای فضاهایی همچون کتابخانه، سالن همایش و نگارخانه است. کتابخانۀ این مجتمع در 1381 ش با مساحت 110 مـ2 و با همکاری شهرداری تهران تأسیس شد. این کتابخانه در حال حاضر دارای بیش از 000‘12 جلد کتاب است. برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی، مراسم شب شعر، و اردوها و بازدیدهای مختلف، از جملۀ فعالیتهای فرهنگی کتابخانۀ مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد است.
سالن همایش رعد با گنجایش حدود 220 نفر، با طراحی نوین و سیستم صوتی و تصویری مناسب برای برگزاری سمینارها، همایشها، مجامع سالیانه، دوره‌های آموزشی، گردهماییها و جز اینها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد دارای دو نشریۀ خبرنامه و توان‌یاب است. خبرنامۀ رعد مشتمل بر گزارش برنامه‌های برگزارشده و همچنین ارائۀ گزارشها و آمارهای مالی این مجتمع است. فصلنامۀ توان‌یاب نیز به انعکاس تازه‌ترین اخبار، اطلاعات و مقالات مرتبط با معلولان و مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد می‌پردازد.
افزون‌براین، مجتمع رعد دارای دو گروه همیاری بانوان و جوانان است. گره همیاری بانوان رعد در 1373 ش، از طریق ایجاد ارتباط مردمی میان این مجتمع و مؤسسات خیریۀ مشابه آن تشکیل شد. مهم‌ترین فعالیتهای این گروه شامل جذب کمکهای مردمی از طریق برگزاری بازارچه‌های نیکوکاری و اجرای دیگر برنامه‌های درآمدزای مشابه، و هدایت منابع خیریۀ موجود و بالقوه در جهت ادامه و گسترش فعالیتهای مجتمع، و همچنین شناسایی و معرفی افراد توان‌یاب (معلول) است.
گروه همیاری جوانان رعد نیز در 1374 ش به‌منظور سامان‌دهی تخصصها و مهارتهای جوانان و تقویت روحیۀ نوع‌دوستی و مشارکتهای اجتماعی آنها تشکیل شد. این گروه مهم‌ترین فعالیتهای خود را در جهت پشتیبانی از برنامه‌های خیریه و فرهنگی مجتمع رعد، در 5 محور اصلی تعریف کرده است که عبارت‌اند از: ایجاد زمینۀ مناسب برای مشارکت جوانان در امور اجتماعی و فرهنگی؛ جذب و معرفی افراد توان‌یاب به مجتمع؛ شناسایی فرصتهای شغلی برای کارآموختگان رعد و کمک به اشتغال آنان؛ جذب کمکهای مردمی و هدایت منابع خیریه؛ و همیاری در فعالیتهای متنوع مجتمع از طریق تشکیل گروههای کاری و تخصصی.
مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد به‌عنوان نهادی خصوصی، در 5 فروردین 1376، از سوی سازمان ملل متحد به‌عنوان عضو وابسته به دفتر اطلاع‌رسانی این سازمان شناخته شد. سیاست‌گذاریهای مختلف در این مجتمع براساس مواد منشور رعد اتخاذ می‌گردد؛ این تصمیمات از سوی هیئت امنایی متشکل از 23 نفر مورد بررسی قرار می‌گیرد و برای اجرا به هیئت مدیره ابلاغ می‌شود.
این مجتمع برای ایجاد بستری مناسب جهت شناسایی استعدادهای معلولان و دادن آموزشهای گوناگون و متناسب با تواناییهای جسمی و ذهنی هریک از آنها، در تمامی استانهای کشور، نمایندگی فعال دارد.

مأخذ

اکبری، صدیقه (مدیرعامل مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد)، مصاحبه با مؤلف.

امیرحسین فاطمی