درس هایی از قرآن - محسن قرائتی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 2537

موضوع: نگاه – 1

تاريخ پخش: 75/12/02

بسم الله الرحمن الرحيم

اينکه مي‌گويم نگاه دروازه نيمي از گناهان است سخن امام صادق(ع) مي‌باشد. (من تزوج فقد احرز نصف دينه) هر کس همسر بگيرد نصف دينش را حفظ کرده، نيمي از گناهان بخاطر شهوت و نداشتن همسر است هر کس ازدواج کند 50 درصد بيمه است.

1- چشم امانت خداست

همه عضوها امانت خداست، 1- چشم امانت خداست «الْعَيْنُ» در عربي 70 معنا دارد ما در فارسي هم کلماتي داريم که چند معنا دارد مثل شير سماور، شيري که مي‌خوريم، شير بيشه شير چند معنا دارد «الْعَيْنُ أَمَانَةٌ» (وسايل الشيعه/ج19/ص155) چشم امانت است يعني شما حق نداريد با شکم پر مطالعه کنيد چون براي چشم ضرر دارد. نزديک غروب که هوا گرگ و ميش است مطالعه نکن براي چشم مضر است. دمر مطالعه نکنيد نزديک تلويزيون نرويد نگاه کنيد. با آب حوض وضو نگير چون آلوده است مي‌خورد به چشم‌ات و مضر است. اگر کسي مراعات نکند خيانت به امانت کرده است.
2- چشم مسئول است يعني از چشم سوال مي‌شود قرآن مي‌فرمايد که (إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً) (اسراء /36) چشم و گوش و دل مسئولند. از چشم مي‌پرسند چرا نگاه کردي؟
3- چشم نعمت است رابطه انسان با دنياي خارج چشم است. منتهي همين چشم بعضي‌ها دارند و استفاده نمي‌کنند (وَ عَلى‌ أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ) (بقره /7) روي چشم بعضي‌ها پرده است اصلاً حق را نمي‌بينند (وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرُونَ بِها) (اعراف /179) قرآن انتقاد مي‌کند که چشم دارد آثار را مي‌بيند اما خدا را قبول ندارد.
عظمت انقلاب را مي‌بيند 18-17 سال همه دنيا گفتند جمهوري اسلامي نماند همه صدام را کمک کردند همه توطئه کردند هر رقم کاري مي‌توانستند بکنند کردند و هرکاري هم نکردند نشده مثل بعضي از ماها که گناهي نکرديم پيش نيامده افراد نادري هستند که هرگناهي پيش مي‌آيد انجام مي‌دهند. رشد علمي، اقتصادي، اجتماعي را مي‌بيند اما واقعاً کور است.
قرآن مي‌فرمايد اينهايي که آنجا کور هستند آنجا هم کور هستند (وَ مَنْ كانَ في‌ هذِهِ أَعْمى‌ فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمى‌ وَ أَضَلُّ سَبيلاً) (اسراء /72)
کسي که اينجا حقيقت را نبيند روز قيامت هم کور بد نيا مي‌آيد انوقت به خدا هم اعتراض مي‌کند (قالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَني‌ أَعْمى‌ وَ قَدْ كُنْتُ بَصيراً) (طه /125) توي دنيا چشم داشتم چرا قيامت نابينا هستم مي‌فرمايد بخاطر اينکه در دنيا چشم داشتي حقيقت را نديدي.
اميرالمؤمنين(ع) مي‌فرمايد: چشم دروازه دل است.
زدست ديده و دل هر دو فرياد *** که هرچه ديده بيند دل کند ياد

2- منشأ برخي گناه‌ها چشم است

اينکه دلت مي‌خواهد چون نگاه کردي قرآن مي‌فرمايد (قُلْ لِلْمُؤْمِنينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ) (نور /30) «يَغُضُّوا» يعني پيش بکشند –يعني اگر مي‌خواهيد جلوي گناه را بگيريد شروع‌اش از چشم است. نمي‌فرمايد «لاتَنْظُرُوا» نمي‌شود نگاه نکرد اگر چشمش را ببندد توي جوي مي‌افتد، مي‌رود زير ماشين. بايد نگاه کرد نمي‌فرمايد از خانه بيرون نيائيد، مي فرمايد خانم‌ها و آقايان از خانه بيرون بيائيد نگاه هم بکنيد اما وقتي نگاهت افتاد خيره نشويد. بالاخره آدم وقتي راه مي‌رود زن را مي‌بيند. و شروع حفظ گناه «مِنْ» علامه طباطبايي مي‌فرمايد اين «مِنْ» يعين اگر مي‌خواهيد جلوي فساد را بگيريد اول خط چشم است.
قديم که ماشين نبود گچ و آجر را با الاغ مي‌بردند اين الاغها قطاري مي‌رفتند الاغ جلوي مي‌ايستاد، الاغها همه مي‌ايستادند بعضي از اين افرادي که گچ را مي‌بردند شلاق را به الاغ آخري مي‌زد يکي گفت آقا ان گناهي ندارد اولي ايستاده آنرا حرکت بده، اين هم راه مي‌افتد.
يک مقداري گناهها از چشم است. حديث داريم «الْعَيْنُ جَاسُوسُ الْقَلْبِ» (مصباح‌الشريعة/ص‌9) چشم جاسوس قلب است «العين رائد القلب الفتن» (غررالحكم/ص‌60) چشم پست چي فتنه هاست يعني اول نامه پُست را چشم تحويل مي‌دهد «العين بريد القلب» (غررالحكم/ص‌60)، «العين رائد القلب الفتن» رهبر فتنه‌ها چشم است «العيون مصائد الشيطان» (غررالحكم/ص‌260) «مصائد» قُلاب، وسيله صيد، چشم قلاب است اين تعبيرات راجع به نگاه بد است امام سجاد(ع) رساله‌اي دارد بنام رساله حقوقيه 50 حق براي 50 چيز نقل کرد مثلاً مي‌فرمايد حق همسايه، حق پدر، حق غلام، حق مادر، حق شريک بعد عضوها را هم يکي مي‌کند مي‌فرمايد و اما حق چشم «وَ أَمَّا حَقُّ بَصَرِكَ فَغَضُّهُ عَمَّا لَا يَحِلُّ لَكَ» (تحف‌العقول/ص‌255) نگاه نکنيد به آنچه که حرام است.
شما وقتي توي خيابان راه مي‌روي تابلوهايي را مي‌بيني، پُلوپز، زودپز، جاروبرقي، صابون، مسواک صبح که از خانه بيرون مي‌آيي آنچه مي‌بيني تو را به سمت دنيا مي‌کشد اما وقتي آمدي توي خيابان و ديدي نوشته دل شکستن هنر نمي‌باشد، سلام نشانه ادب است، راست مي‌گويد، نماز باران رحمت است، آمريکا هيچ غلطي نمي‌تواند بکند. يعني يکوقت آدم جمله‌هايي که مي‌بيند جمله‌هاي اخلاقي مذهبي، انقلابي يکوقت جملاتي که مي‌بيند پلوپز، زودپز، عکس‌ها در آدم اثر مي‌کند. يک وقت آدم عکس گل و بلبل مي‌بيند. يک وقت يک قلم مي‌خري سوسماراست. حوله مي‌بري صورتت را خشک کني گربه است پتو رويت مي‌کشي پلنگ است، سوسمار و خر و گاو، کفش مي‌خري فيل است. مثل اينکه اينجا باغ وحش است چرا اينقدر حيوان و حشر مگر اينجا رازبقا است؟ ما انسان هستيم چرا اينقدر تبليغات انسان تبليغات وحشي است. چشم‌ها در روح اثر دارد، رنگها اثر دارد.
آيه‌اي در قران داريم راجع به روانشناسي رنگها مثلاً مي‌فرمايد (لَوْنُها تَسُرُّ النَّاظِرينَ) (بقره /69) گاهي رنگ آدم وقتي به آن نگاه مي‌کند باز مي‌شود گاهي رنگ وقتي آدم نگاهش مي‌کند گرفته مي‌شود. مي‌فرمايد رنگي را انتخاب کنيد که «تَسُرُّ النَّاظِرينَ» آدم به آن نگاه کند شاد بشود به همين خاطر گفته‌اند لباس مشکي نپوشيد حالا عاشورا بخاطر دليل دوم يکي دو روز است اما چرا لباس مشکي؟ لباس سرمه‌اي، لباس تار. يکي دو روز بدليل حادثه طوري نيست. رنگ قرمز براي چشم خيلي ضرر دارد اصلاً آدم آب را توي ليوان بريزد يا ظرف آبي که توي ظرف موج مي‌زند وقتي آدم مي‌خورد لذت بخش است.
قرآن مي‌فرمايد وقتي غذا مي‌خوري به غذايت نگاه کن چون هرچه به غذا نگاه کني دهانت بيشتر آب مي‌آيد و هرچه تراوش بيشتر باشد هضم غدا بهتر است.

3- برخي به هرچيزي عميق نگاه مي‌كنند

علامه طباطبايي ميهماني نمي‌رفت وقتي هم مي‌رفت زود بلند مي‌شد و مي‌رفت امام جمعه محترم شيراز مي‌گفت در يکي از ميهماني‌ها آمد چند ساعت نشست گفتند علامه 5 دقيقه مي‌نشيند و بلند مي‌شود بعد ديدند علامه اين چند ساعتي که نشسته همنيطور به گيلاس نگاه مي‌کند. يک سيب که به علامه مي‌دادند مدتي به آن نگاه مي‌کرد يعني يک چيزي که به آدمهاي عاقل مي‌دهند پشتش را هم مي‌بينند يعني دست طراح را هم مي‌بيند يک خط شناس وقتي به خط نگاه مي‌کند فکر مي‌کند يک آسمان شناس وقتي به آسمان نگاه مي‌کند فکر مي‌کند ما که به آسمان نگاه مي‌کنيم چيزي حاليمان نيست. يعني هر کس عميق‌تر و دانشمندتر است به چيزي که نگاه مي‌کند پشت آنرا هم مي‌بيند. پشتش اينست که اين چه مي‌شود يک موتور سوار وقتي ويراژ مي‌دهد چرخ جلو را بلند مي‌کند يک مدتي مي‌رود دلش خوش است چهار نفر براي او سوت مي‌کشند يک آدم عاقل مي‌گويد اين حاليش نيست که پشت اين ماجرا اينست از مغز به زمين مي‌خورد بعد چه تلفاتي داريم از اين مانورهاي بدمستي بعد چه جوانهايي، چه تلفاتي، چه بودجه‌اي چه تخصص‌هايي، چه تخت‌هاي بيمارستاني و چقدر دارو و نسخه و خارج شدن ارز يعني يک موتور که چرخش بالا رفت نمي‌داند که بند به کجاست. يک بچه بادام که ديد از حرص‌اش با دندان مي‌شکند. اما يک دندانپزشک نگاه مي‌کند و مي‌گويد اين فشاري که با دندان روي بادام آوردي به دندان فشار وارد مي‌آيد ترک برمي دارد. غذا لاي آن مي‌رود دندانت مي‌پوسد سياه مي‌شود بايد داخل آن را بتراشيم موادي که با آن مي‌خواهيم گود دندان را با آن پُر کنيم از خارج مي‌آيد تو امروز بادام مي‌شکني ولي وصل به آمريکا مي‌شود به اين مي‌گويند ديد عميق. يعني آدم به هر چيزي نگاه کند بُن و بيخ و عاقبت کار را ببيند.
يک جوان دختري را که مي‌بيند قشنگ است علاقمند مي‌شود. حديث مي‌گويد اين دختر خوشگل است ولي بعضي دخترهاي بي اصل ولو شکل‌شان خوب باشد مثل گلي است که ريشه‌اش توي پهن است. گل خوشکل است اما ريشه‌اش توي کود است اين خانم خوشگل است اما پدر و مادرش اصالت ندارند. شيري که خورده، ناني که پدرش به او داده. يک خانم پزشکي اخيراً عروس شده افطاري‌ها جايي نمي‌رفت پرسيدند چرا؟ گفت من بچه اولم است سعي مي‌کنم اولين لقمه‌هايي که مي‌خورم که بناست جزو سلول بچه‌ام بشود مي‌خواهم لقمه‌هايي باشد که صددرصد حلال باشد. خانم پزشک است اما دقت مي‌کند چه مي‌خورد چه به بچه‌اش مي‌دهد. آدم هم داريم که مي‌گويد بچه‌ام خوش باشد دزدي هم بود باشد.
يک کسي رفت هندوانه‌اي دزديد شروع به خوردن کرد گفتند دزدي است گفت من بخاطر خنکي‌اش مي‌خورم کار به دزدي‌اش ندارم. ولي آدم مذهبي پشت اين هندوانه حسابهاي ديگري هم مي‌کند ديدها بايد عميق باشد.

4- برخي نگاه‌ها عبادتست

چند تا نگاه عبادتست:
1- نگاه به قرآن ولو آدم قرآن را حفظ است از روي آن بخواند
2- نگاه به امام روايت داريم شيعه و سني نقل کرده‌اند «النَّظَرُ إِلَى وَجْهِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عِبَادَةٌ» (أمالي صدوق/ ص‌361) شخصي به ديگري گفت مي‌خواستي زمان حضرت علي(ع) باشي گفت بله گفت زمان حضرت علي(ع) که ماشين نبود هواپيما نبود کشتي نبود بمب و اتم نبود پتروشيمي و اتوبان و… نبود گفت علي(ع) که بود در جوار علي(ع).
شخصي به امام جواد(ع) رسيد ديد بني عباس ايشان را بردند در يک زندگي اضطراري و غذاي رنگارنگ براي امام جواد(ع) درست کردند تا وارد شد به ذهنش آمد با اين زندگي که حکومت براي امام جواد(ع) درست کرده فکر نمي‌کنم ديگر امام جواد(ع) هوس برگشتن به مدينه را داشته باشد. همين جا خوب است. تا اين به مغزش آمد امام جواد(ع) چون علم غيب داشت گفت چي داري فکر مي‌کني؟ به خدا قسم نان خالي در کنار پيغمبر(ص) شرف دارد بر بهترين غذاها پهلوي مأمون الرشيد و هارون الرشيد.
گاهي انسان در يک روستا نان حلال بخورد با آرامش بهتر است از انواع نانها و درآمدهايي که در آن دلهره باشد. مي‌گويند يک گربه با شير بحثش شد شکل گربه و شير مثل هم است شير به گربه گفت خاک توي سرت! گفت چرا؟ گفت من برگ زرد توي جنگل‌ها مي‌خورم شيرم تو جوجه کباب پهلوي پولدارها مي‌خوري گربه‌اي. گفت راست مي‌گويي گاهي به من مي‌گويند پيشي! هرچه خوردم آب مي‌شود.

5- معناي واقعي وفا و معرفت در ازدواج

درآمد قاچاق زياد است اما يکمرتبه پليس مي‌گويد پيشي! ! قاچاقچي… گاهي درآمدها حرام است فلان جنس را از گمرک رد کنيم مارمولک بازي در کوچه و خيابان و بازار هست اما گاهي وقتها يک پيش دارد. به(پيش‌اش!) نمي‌ارزد.
عروس و داماد با هم حرف بزنند، خانم من دانشجو هستم پول هم ندارم با هم ازدواج کنيم بعد به حقوق مي‌رسيم نمي‌خواهد تالار بگيريم همينطور عقد کنيم آقا من پول ندارم ولي تو ديپلم هستي کمکت مي‌کنم فوق ديپلم بشوي تو ديپلم نداري من دانشجو هستم مهريه تو اين باشد که من به تو درس مي‌دهم قبول کن خلاص.
زني آمد نزد پيغمبر(ص) و عرضه داشت يا رسول الله من مي خواهم شوهر کنم الآن باشد مي‌گويند خفه شو! بي حياي پررو، پررويي نداريم ما زنِ شهيد داريم ازدواج نمي‌کند مي‌گويد من مي‌خواهم وفادار باشم البته معناي وفا را اين خانم نمي‌فهمد که چيه. مگر وفاداري به اينست که آدم ازدواج نکند. شما هم وفادار باش هم ازدواج کن.
شخصي سرما خورده بود گفتند خربزه نخور. گفت من هم سرما مي‌خورم و هم خربزه مي‌خورم، ربطي به هم ندارد.
يکي از همکاران ما شبي که مي‌خواستند دخترش را به خانه داماد ببرند، خبر آورده‌اند بچه‌ات جبهه شهيد شده، يک لحظه فکر کرد فرمود شهادت خير است ازدواج هم خير است. اين خير نبايد جلوي آن خير را بگيرد. خيلي خوب اين برود آن هم شهيد بشود اين شده حالا که همه بساط را به هم بريزيم که چي؟ هم آدم وفادار است به شوهرش، يعني اهداف شهدا را دنبال مي‌کند.
حالا يک خانم شهيد نمي‌خواهد ازدواج کند نکند نمي‌گوئيم حتماً ازدواج بکند اما خيال نکنند ازدواج کردن بد است و آنکس که ازدواج نکرده مقدس است و باتقوا اينکه ازدواج کرده خانم وِلِي است، نه خير. اينکه ازدواج کرده مقدس است و آنکه ازدواج نکرده همينطور بي خود ازدواج نکرده. نمي‌خواهد ازدواج نکند آخر بعضي‌ها که ازدواج نکرده‌اند خيال مي‌کنند اينها از اولياء خدا هستند آنوقت يک خانم شهيد يا يک خانم ديگر که ازدواج مي‌کند مي‌گويند اين چه آدم بي معرفت و بي وفايي است من مي‌خواهم به اين بي معرفت و بي وفا نگوئيد خيلي هم معرفت دارند.

6- نگاه‌هاي مفيد و اثربخش

نگاه به امام نگاه به قرآن نگاه به رهبر عادل، حديث داريم. نگاه به کعبه نگاه به عالم نگاه به سيد عبادتست نگاه به دريا نگاه به سبزي نور چشم را زياد مي‌کند نگاه به آب غم را برطرف مي‌کند آب نما. رئيس دانشگاه مي‌گفت ما در دانشگاه دو سه تا آب نما درست کرديم دانشجوها حتي موقع استراحت مي‌آمدند دور اين آب نما. روايت داريم در زندگي مادي به زير دست خودت نگاه کن تا شکر کني مثلاً قالي دست باف داري نگاه کن به آن آقا که قالي ماشيني دارد قالي ماشيني داري نگاه کن به آن آقايي که روي موکت نشسته يا روي زيلو نشسته چون وقتي آدم به زيردست‌ نگاه مي‌کند شکر مي‌کند امام اگر به بالا دستش نگاه کند آهي مي‌کشد و مي‌گويد اگر خداوند به اينها داده ما وِل معطل هستيم آدم وقتي با پولدارها نشست وقتي بلند مي‌شود و از خانه پولدار بيرون مي‌آيد با بعض خدا از خانه بيرون مي‌آيد يعني با عشق خدا رفت توي خانه با بغض خدا بيرون مي‌آيد نگاه به پولدار اين خاصيت را دارد.
اما در مسائل معنوي فلاني درسش بهتر است شجاعتش بيشتر است عبادت و خلوصش بيشتر است در کمالات به بالاتر از خودت نگاه کن تا الگو بگيري. به امام سجاد(ع) گفتند خيلي عبادت مي‌کني فرمود من کجا و علي(ع) کجا به علي(ع) گفتند خيلي عبادت مي‌کني فرمود من کجا و رسول الله(ص) کجا در کمالات «حتى أسرح إليك في ميادين السابقين» (مصباح‌المتهجد/ص‌849) جزو دعاي کميل است يعني خدايا من مي‌خواهم درميدان سبقت بگيريم منتهي نه سبقت در خانه و ماشين سبقت در کمالات.

7- نگاه به خلقت شتر از نظر قرآن

نگاه به آيات الهي (أَ فَلا يَنْظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ) (غاشيه /17) به شتر نگاه نکردي؟ حکيمي هنوز شتر نديده بود گفتند شتر حيواني است که مي‌خوابد بار روي آن مي‌گذاري يکمرتبه بلند مي‌شود اين حکيم دانشمند بود يک خورده فکر کرد و گفت گردنش دراز است گفتند از کجا فهميدي گفت محاسبه کردم چون بار سنگيني که خوابيده روي آن مي‌گذاري مي‌خواهد بلند شود نياز به اهرم دارد بايد چيزي باشد که اهرمش باشد پس بايد گردنش دراز باشد گفتند انسان هم سوارش مي‌شود. گفت پس گردنش بايد منحني باشد چون اگر قدش بلند است پس آدم چطوري بايد روي آن بپرد مگر همه مردم بايد پرش کنند اين بايد گردنش حالت منحني داشته باشد که آدم پايش را روي آن بگذارد و بالا برود گفتند توي بيابانها زندگي مي‌کند گفت پس بايد کف پايش پهن باشد که توي شن فرو نرود و به همين خاطر گفته‌اند شتر را نحر کن و گوسفند را ذبح کن. ذبح يعني چهار تا رگش را ببر البته دو تا رگ است دوتاي ديگر مري و ناي است که همينطوري به آنها گفته‌اند رگ راه نفس، راه غذا اينها رگ نيستند. اگر مي‌گفتند شتر را ذبح کن هم پدر شتر در مي‌آمد و هم پدر قصاب. چون مثل تنه درخت است. مگر مي‌شود… ولذا شتر را گفته‌اند همينطور که ايستاده يک سيخ چه توي چاله(زيرگردن) آن بزن که زود به قلب برسد چون ته گردن شتر يک گودي است نزديک به قلب تا به قلب خورد هم قصاب راحت مي‌شود و هم شتر اگر مي‌گفتند شتر را ذبح کنيد شتر ذبح کردن يک بلايي بود.

8- نگاه به آسمان و كوه ها از نظر قرآن

«كَيْفَ خُلِقَتْ» نگاه کنيد شتر چطور آفريده شده (وَ إِلَى السَّماءِ كَيْفَ رُفِعَتْ) (غاشيه /18) کنار شتر آسمان گذاشته اين يک درس است براي مبلغين که اگر کسي مي‌خواهد تبليغ کند هميشه محلي حرف نزند اگر مي‌فرمود نگاه کنيد به شتر مي‌گفتيم خيلي خوب پيغمبر(ص) هم چون توي عربها بوده و آنجا هم شتر سوار بوده‌اند مَثل از محله خودشان زده فوري مي‌فرمايد «أَ فَلا يَنْظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ» پشت سر آن فرموده «وَ إِلَى السَّماءِ كَيْفَ رُفِعَتْ» به آسمان نگاه کن يک مثال زميني و يک مثال آسماني يکي منطقه‌اي يکي بين المللي يکي ارضي يکي سمائي (إِلَى الْجِبالِ كَيْفَ نُصِبَتْ) (غاشيه /19) نگاه کن به کوه‌ها، ما همينطور مي‌گوئيم کوه‌هاي سر به فلک کشيده اصلاً شما تا بحال درباره کوه فکر کرده‌ايد اگر اين کوه نبود دائماً زمين زلزله مي‌شد چون گداختگي زمني دائماً پوست زمين را مي‌جنباند ما هميشه هي مي‌جنبيديم اين کوه‌ها مثل سنگي که روي سيني درِ ديگ مي‌گذارند است.
اگر کوه‌ها نبود چه طوفانهايي پدرمان را در مي‌آورد ديواري است براي جلوگيري از طوفان اگر کوه‌ها نبود سه شنبه برف مي‌آمد چهار شنبه همه‌‌اش آب مي‌شد اين کوه‌ها زمينه‌اي است براي ذخيره برف تابستان يعني مثل بانک پولها را نگه مي‌دارد تدريجاً مي‌دهد. سنگ و گياه‌هايي که در کوه است گياه‌هاي دارويي غارهايش براي حيواناتش سنگ هايش براي ساختمان تازه اين مقداري که از کوه بيرون است مثل ميخي که مي‌کوبي يک خورده از آن بيرون است اکثر ميخ توي چوب فرو ميرود اين کوهي که بيرون آمده در دل زمين است و در دل زمين مثل شبکه اينها در هم فرو رفته و نوک کوه در فضا قلاب انداخته که تناسب اين کره زمين را با فضا و تناسب زمين را با گذاختگي حفظ مي‌کند
داريم که پيغمبر(ص) خيلي به آسمانها نگاه مي‌کرد. حديث داريم که هم شيعه و هم سني آنرا نقل کرده‌اند که پيغمبر(ص) اين آيات را مي‌خواند (إِنَّ في‌ خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ لَآياتٍ لِأُولِي الْأَلْبابِ) (آل‌عمران /190) خداوند انشاءالله صدام را نابود کند راه کربلا باز شود برويد نجف ما مقدار کمي از عمرمان را نجف بوديم حدود يک سال و خورده‌اي طلبه نجف بودم سحرها که در حرم حضرت علي(ع) باز مي‌شد مي‌خواستند سحرها در حرم را باز کنند اين آيه را مي‌خواندند.

9- نگاه عميق به آفرينش آسمانها و زمين

خود حضرت امير(ع) هم مي‌خواند «إِنَّ في‌ خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» در آفرينش آسمانها و زمين «وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ» همينکه شب و روز اختلاف دارد و پشت سر هم است و کم و زياد مي‌شود «لَآياتٍ لِأُولِي الْأَلْبابِ» آدمهاي عاقل در اين گردش فکر مي‌کنند (الَّذينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى‌ جُنُوبِهِمْ وَ يَتَفَكَّرُونَ في‌ خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ النَّارِ) (آل‌عمران /191) ياد خدا مي‌کنند ايستاده نشسته، خوابيده ياد خدا مي‌کنند، ما براي خوابمان هم دستور داريم وضو بگير بخواب انگار تا صبح عبادت مي‌کني گفته‌اند سه «قُلْ هُوَالله» بخوان بخواب ثواب يک ختم قرآن دارد در خواب هم دعا داريم «وَ يَتَفَكَّرُونَ في‌ خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» فکر مي‌کنند در آفرينش زمين و آسمان بعد که فکر کردند ايمان دارند يعني ايمانشان بر اساس فکر است آخر ايمان بعضي‌ها بر اساس تقليد است مي‌گويد من دين دارم چون مادر بزرگم شله زرد نذر مي‌کند يعني شله زرد مادر بزرگشان دليل دين ايشان است مي‌گويد من دين دارم روي عکس حضرت علي(ع).
يکي از ساواکي‌هاي زمان شاه يکي از علما را برده بود و داشت مي‌زد مي‌گفت شما دين نداريد مي‌گفت من دين ندارم؟! فوري عکس حضرت علي(ع) را از جيبش درآورد و گفت پس چرا به من مي‌زني؟ گفت شاهنشاه به ما حقوق داده بزنيم اگر نزنيم حقوقمان حرام است. اما آنها «وَ يَتَفَكَّرُونَ» بعد مي‌گويند «رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً» اين هستي بيهوده نيست. نگاه، نگاه عبرت آميز. امام صادق(ع) فرمود زکات چشم اينست که نگاه هايت عميق باشد نگاه سطحي نکني.
گاهي افرادي خانه مي‌سازند هيچ گناهي در آن نيست افرادي هم خانه مي‌سازند با همه رقم گناهي. امام حسين ع آمد ديد يک کسي دارد خانه مي‌سازد مي‌برد بالا فرمود «رَفَعَ الطِّينَ وَ وَضَعَ الدِّينَ» (مستدرك‌الوسائل/ج‌3/ص‌467) گِل را برد بالا دين را آورد پائين يعني از دينش کم کرد. گِل را بالا برده. درآمد بعضي‌ها خوب است اما به چه قيمتي 18 دروغ گفته، 4 غيبت کرده کلک زده کلاهبرداري کرده کت و شلوارش ده‌ها هزار تومان است اما با چه قيمتي ماشين چند ميليوني با چه قيمتي، ارزش با امام حسين(ع) است زير سم اسب رفت يک سر سوزن از دينش کم نشد آدم هست يک بستني به او بدهي 22 تا دروغ برايت مي‌گويد.

10- ارزش انسان بر مبناي حديث

حديث داريم اگر آدم مي‌‌خواهد بداند چقدر نرخش است ببيند کجا گناه مي‌کند اگر با يک بستني دروغ گفت يک بستني مي‌ارزد. آقا بنده ليسانسم نخير شما بستني هستي براي اينکه با يک بستني امضاي ناحق کردي آقا بنده حجةالاسلام نخير بخاطر اينکه فلاني خوشش بيايد روي منبر تعريفش را کردي تو متملقي مگر هر کسي مُرد مي‌شود روي منبر از او تعريف کرد براي اينکه صاحب عزا خوشش بيايد من تملق بگويم بخاطر اينکه پاکت پول بگيريم اگر با يک سکه دروغ گفتي يک سکه هستي اگر با يک قطعه زمين دروغ گفتي يک قطعه زمين هست.
اميرالمومنين(ع) فرمود هستي را به علي(ع) بدهند که گناه بکند حتي گناه کوچولو پوست جو را از دهان مورچه بگيرد والله قسم اين گناه را نمي‌کنم يعني نرخ علي(ع) از هستي بيشتر است نرخ ما هم يک بستني. آيت الله العظمي حکيم مرجع تقليد بزرگي در عراق بود ايشان يک نماينده داشت در يک شهري که مرجع ديگر هم يک نماينده داشت اين نماينده دعوت مي‌کرد که مردم تقليد آقاي حکيم را بکنند و آن نمايند هم دعوت مي‌کرد که تقليد آن مرجع را بکنند بين اين دو نماينده اختلاف شده وبد. مرحوم آيت الله حکيم نماينده‌اش را به نجف احضار کرد فرمود شما با فلاني مسأله داريد گفت آقا من براي شما شاخ و شانه مي‌کِشم آن هم براي… فرمود من را وِل کن. اين جمله را آيت الله حکيم فرمود اِنگار من مُردم به فکر اسلام باش. حالا اين آقا رئيس جمهور بشود يا نشود من دروغ بگويم که آن آقا رئيس جمهور بشود؟ من گناه کنم که اين به مجلس برود؟ من کم فروشي کنم که صاحب مغازه پولدار بشود؟ من رشوه بگيريم که زنم النگو داشته باشد. مرجع تقليد فرمود خاک کن توي سر من به فکر دينت باش.
حضرت امام(ره) مدرسه فيضيه جمله‌اي فرمود که مردم جيغ کشيدند از گريه کردن من جمله‌اش را نمي‌توانم بگويم منتهي خودش گفت من جمله‌اش را با چند رقم معنا مي‌کنم، کلمه او به زبانم نمي‌گردد بگويم فرمود(واي بحال من اگر انقلاب کرده بودم که مردم دست من را ببوسند) من به فکر دين هستم اصلاً اگر به فکر دين بودي خودت عزيز مي‌شوي من اگر خواستم علي(ع) را معرفي کنم خودم هم عزيز مي‌شوم اما اگر خواستم علي(ع) را معرفي کنم در سخنراني ولي هدفم معرفي علي(ع) نبود هدفم معرفي خودم بود. قرائتي چه چيزهايي گفت چقدر باسواد است ما تا حالا نشنيده بوديم. اگر بخواهم خودم را معرفي کنم بهترين سخنراني هم بکنم مي‌گوئيد وِل کن بابا. اگر جوي آب، آب ر ابه مزرعه برساند درختها خودش هم سبز مي‌شود امام علي(ع) فرمود وقتي اولياء خدا نگاه مي‌کنند به باطن دنيا نگاه مي‌کنند ولي باقي مردم به ظاهر نگاه مي‌کنند واي بحال کسي که عقلش توي چشمش باشد.
به شخصي گفتند فلاني چه رکوعي! چه نمازي! نمي‌داني چه عبادتي مي‌کند! فرمود ببين عقلش هم کار مي‌کند يا نه چون ممکن است مثل ابوموسي اشعري باشد خر مقدس سوار الاغ مي‌شود، ولي با علي بن ابي طالب(ع) مخالفت مي‌کند. توي انقلاب خودمان آدم داشتيم چند ليتر گريه کرد که‌اي مهدي(عج) بيا. خوب بيايد چکار کند؟ نائبش آمد تو براي نائبش چه کرده‌اي که براي خودش… اقيانوس اطلس بيا خوب توي حوض خانه خودت چقدر شيرجه رفتي تا…
بالاخره امام(ره) آمد صدام هم به ما حمله کرد امام(ره) هم فرمود دفاع واجب است تو چقدر گوش به حرف نائب امام دادي که حالا مي‌خواهي. . تو2 تومان نسيه کردي دزديدي، حالا يک ميليون وام مي‌خواهي؟ ! توي حوض خانه‌ات صورتت را نشستي، مي‌خواهي توي اقيانوس اطلس شيرجه بروي؟ کساني که توي انقلاب نقشي ندارند انيها اگر توبه نکنند امام زمان(عج) هم بيايد نقشي نخواهند داشت.

11- نگاه به نامحرم حرام است

نگاه به نامحرم حرام است. آقايان نگاه نکنيد نگاهِ اول که افتاد طوري نيست دومي ديگر نگاه نکنيد منتهي نگاه اولي که…آخر يک کسي نگاهش افتاد به دختري همينطور داشت نگاه مي‌کرد(چشم هايش را باز نگه داشته بود) گفت مي‌خواهم نگه اول باشد! ! نه بابا اينکه مي‌گويند نگاه اول حلال است يعني چشمت را پائين بيندازي و الا اولي که آدم طولش بدهد خوب اين طول دادن است.
يک ترسو را بردند به او آمپول بزنند از آمپول مي‌ترسيد گفت «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم» اينقدر ميم را کشيد تا آمپول را زدند. نگاه اول نگاهي که فوري پائين بيايد (قُلْ لِلْمُؤْمِنينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ) (نور /30) اگر نگاه نکنيد دروازه نيمي از گناهان بسته مي‌شود.
آنوقت حديث داريم اگر پسر و دختري نگاه کرد براي رضاي خدا چشمش را پائين انداخت خداوند جبران مي‌کند هم در دنيا همسر خوب به او مي‌دهد مي‌گويد اين مزد آن نگاه نکردن هم در آخرت به او حورالعين مي‌دهد مي‌گويد مزد آن است هم در قيامت که همه چشم‌ها گريانند. چشمي که به حرام رسيد نگاه نکرد آن گريه نخواهد کرد چون نگاه سهمي از سهام شيطان است نگاه تيري از تيرهاي شيطان است.

12- نگاه تحقير و تهديد و…

گاهي از نگاهها نگاه تحقير است نگاه تهديد است. با نگاه کسي را نترسانيد حديث داريم قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): «مَنْ نَظَرَ إِلَى مُؤْمِنٍ نَظْرَةً لِيُخِيفَهُ بِهَا أَخَافَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ» (كافي/ج‌2/ص‌368) اگر کسي مومني را بترساند خداوند روز قيامت او را مي‌ترساند گاهي آدم بوق مي‌زند کسي بپرد بالا کيف مي‌کند شما با نگاه چه خبره سياه سياه مي‌روي. با نگاه غمزه نرويم با نگاه کسي را مسخره نکنيم.
نگاه عبرت، نگاه عبادت، نگاه مطالعه، نگاه درس گرفتن ارزش است. نگاه شهوت، نگاه غفلت، نگاه به پولدارها با بغض مسموم است.

«والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته»

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 2537

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست