نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 2565
موضوع: نماز، ركوع و سجود(2)
تاريخ پخش: 73/11/30
بسم الله الرّحمن الرّحيم
الهي انطقني بالهدي و الهمني التقوي
امسال ماه رمضان بحثمان بحث عبادات بود. از مقدمات نماز شروع كرديم و الان سجود را بحث ميكنيم. من اول از خدا معذرت ميخواهم كه بحث سجده را ميكنم آنچه كه ميگويم از قرآن و حديث است. دعا كنيد كه عمل آن را هم خدا به ما بدهد. من هم عاجز و ضعيف هستم. در كنار بزرگان از حديث خواندن من اينطور برداشت نشود كه اهل اين حرفها هستم مثل كفاشي كه كفشهايي در مغازه دارد اينها را همه پا نميكند نه ممكن است كه كوزه گر از كوزه شكسته آب بخورد.
بحث خيلي بحث بالايي است كه خود امام بايد اين بحث را بكند. ميرزا جواد آقاي تبريزي بايد اين بحث را بكند. بحثي است كه بايد يك فقيه عارف يك آدمي كه در راه خدا فاني شدهاند بايد اين بحث را آنها بكنند. بنابراين مُرادم از بحث اينست كه خدا و پيغمبر اينطور گفتهاند اما من اينطور هستم يا نيستم كاري نداشته باشيد. فقط دعا كنيد.
1- سجود نماز
سجده از اركان است، آداب سجده يكياش اين است كه كف دستها بايد به زمين برسد حالا اگر كسي دستش را قطع كرده باشند چطور سجده كند؟ بحث شد بين علماي دربارِ عباسي، هر كسي يك چيزي گفت گفتند برويم از امام جواد(ع) بپرسيم، آمدند از امام پرسيدند كه دست دزد را از كجا بايد قطع كنند؟ فرمود انگشت هايش را، گفتند چرا؟ فرمود براي اينكه قرآن ميگويد (وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ) (جن /18) سجده مال خداست و ما بايد در سجده كف دستمان به زمين برسد.
در حديث داريم كه كليد نماز، دست است، در سجده دستها مقابل گوش باشد مهر بزرگ باشد همه پيشاني را بگيرد اما آن مقداري كه واجب است باندازه يك بند انگشت است گفتهاند كه به محل سجده فوت نكنيد امام ميفرمايد: براي اينكه وقتي فوت ميكني گرد و خاك آن ميرود توي حلق بغل دستيات. وقتي ميگويند: بغل دستيات را اذيت نكن يعني اگر ميآيي توي مسجد حق نداري كه سيگار بكشي براي اينكه دود سيگار بغل دستيات را اذيت ميكند. بوي جوراب بغل دستي را اذيت ميكند. بلند گوي مسجد بغل دستي را اذيت ميكند، هر كاري كه باعث اذيت ميشود ممنوع است. بيني را بر مهر بگذاريد.
در سجده تا ميتوانيد دعا بخوانيد وقتي از سجده بلند ميشويد دستها را بالا ببريد و الله اكبر بگوييد، روي پاي چپ بنشينيد اين نكته سياسي توي آن هست امام علي(ع) فرمود ميدانيد كه رمز آن چيه؟ چون راست حق است و چپ باطل است و هيكل خودت را بينداز روي پاي چپ يعني مرگ بر باطل مثل پرچم آمريكا كه روي زمين ميگذارند و روي آن رژه ميروند و وقتي هم ميرسند به پرچم پاهايشان را سفت ميزنند، اين يعني مرگ بر آمريكا.
حاجيها وقتي ميروند مكه سفارش شده كه از در بني شيبه بروند، مسجد الحرام خيلي در دارد در بني شيبه مسئلهاش اين است كه بت بزرگي بود پيغمبر آن را خراب كرد و در آنجا دفن كرد. بعد حضرت فرمود هر كس ميآيد از اين در بيايد كه پايش را روي بت بگذارد مسجد ضرار را در مدينه خراب كرد فرمود: جاي آن را زباله داني كنيد اينها يك چيزهايي است كه. . .
حديث داريم بدترين دزد دزدي است كه از ركوع و سجودش بدزدد. اين ديگر بايد آدم خيلي كم فروش باشد. بين دو سجده بايد استغفار كرد، سجده را با خضوع انجام بدهد، ميخواستند بدانند كه امام صادق(ع) كجا نماز ميخواند. گفتند برويد مسجد پيغمبر آنجايي كه بوي عطر ميآيد آنجا جايي است كه امام صادق نماز ميخواند. حتي توي بعضي از كوچهها وقتي بوي عطر ميآمد ميگفتند امام زين العابدين(ع) از اين كوچه عبور كرده است.
2- نزديكترين حالت انسان به خدا
امام صادق(ع) فرمود ميدانيد انسان كي اوج ميگيرد؟ اگر كسي بتواند در سجده يك قطره اشك بريزد نزديكترين حالات انسان به خدا اينست. يك روايت داريم كه اگر مردم تو را نميبينند صورتت را هم روي خاك بگذار، به ما گفتهاند تملق از طاغوت نكنيد اما در خانه خدا هر چه ميخواهيد تذلل بكنيد كه ارزش دارد.
پيغمبر(ص) سوار شتر بود داشت ميرفت يك مرتبه پياده شد و پنج مرتبه سجده كرد. گفتند: يا رسول الله چي شد؟ فرمود جبرئيل پنج خبر خوب به من داد من هم پنج دفعه سجده كردم.
امام كاظم(ع) اطراف مدينه داشت ميرفت از مركب پياده شد يك سجدهي طولاني كرد. گفتند: چه خبره؟ فرمود ياد نعمتي افتادم گفتم همين الان سجده كنم يعني لازم نيست كه سجده در يك شرايطي باشد.
در سجده افرادي را به اسم دعا كنيم فارسي هم بگوييم٬ لازم نيست عربي باشد، عمده آن حالت است. امام باقر(ع) فرمود پدرم ياد هر نعمتي ميافتاد سجده ميكرد. هر وقت آيهاي ميخواند كه در آن سجده بود سجده ميكرد. هر وقت حساب ميكرد كه يك توطئهاي خنثي شد و يك بلايي از او برطرف شد سجده ميكرد. اينكه به امام سجاد(ع) ميگويند سجاد چون خيلي سجده ميكرد و خوشا بحال پدراني كه اسم پسرشان را سجاد ميگذارند. هر وقت امام سجاد(ع) موفق ميشد دو نفر كه قهر كردهاند اينها را با هم آشتي بدهد بعد كه آشتي ميكردند، سجده ميكرد.
دو نفر از مهمين در اصفهان گره كوري داشتند مدتها بود گيري توي زندگيشان بود يكي از روحانيون عزيز اصفهان ميآيد آشتي كنان. مدتي وقت ميگذارد بين اين دو نفر و آنها را آشتي ميدهد اين دو نفر هم يك چك پانصد هزار توماني ميدهند به اين روحاني كه شما ما را آشتي داديد. ايشان ميگويد من نميخواهم. شما با اين پول يك كاري بكنيد براي نماز بچهها، بچههايمان اهل نماز بشوند.
3- انواع سجده
سجده سهو چيه؟ شيطان ميآيد سر نماز حواس آدم را پرت ميكند يعني بايد بلند شويم يادمان ميافتد مينشينيم هر جايي كه اشتباه كرديم چون شيطان ما را گول زده است ولذا حديث داريم حالا كه شيطان شما را گول زد شما به كوري چشم شيطان دو مرتبه در برابر خدا سجده كن چون شيطان از سجده بدش ميآيد حالا كه او به تو تك زد شما هم به او پاتك بزن.
بين اذان و اقامه يك كاري بايد بشود يا سجده بجا بياوريد يا يك قدم برداريد. حديث داريم كسي كه اذان بگويد و بعد از اذان سجده كند خداوند گناهانش را ميبخشد. معصوم فرموده است كسي كه بعد از نماز سجده كند دعايش مستجاب ميشود. شخصي به امام صادق(ع) گفت يك همسايه دارم كه من را زجر كش كرد پدرم را در آورد من را اذيت كرد امام فرمود نماز شب بخوان وقتي سجده ميكني او را نفرين كن كه بلا دور شود البته زود به زود به كسي نفرين نكنيد حضرت نوح نهصد و پنجاه سال غصه خورد بعد نفرين كرد.
روايت داريم كه امام صادق(ع) فرمود هر وقت گير كردي سجده بجا بياور و در سجده هفت مرتبه بگو: «يا ارحم الراحمين» دعا كن خدا گير تو را حل ميكند ديگر نيازي به نماز هم نيست.
ميگويد كه وارد مسجد پيغمبر شدم ديدم كه پيغمبر يك سجده طولاني كرد گفتم يا رسول الله خيلي سجده را طول دادي فرمود جبرئيل آمد و فرمود هر كسي يك مرتبه به تو صلوات بفرستد خداوند ده بار بر او صلوات ميفرستد من شكركردم كه خدا يك همچين مقامي به من داده است و من ديدم يك همچين آبرويي پيش خدا دارم. سجده كردم.
4- سجده امام علي(ع)
خبر مرگ ابوجهل كه آمد پيغمبر سجده كرد در شب ليلة المبيه كه پيغمبر از مكه به مدينه هجرت كرد. حضرت به امام علي(ع) فرمود يا علي جان من ميخوابي؟ فرمود اگر من جاي تو بخوابم جان تو سالم است؟ گفت بله، اگر تو جاي من بخوابي جاي من سالم است، فوري حضرت علي يك خندهاي كرد و گفت خدا را شكر كه جان من قربان تو بعد فوري حضرت علي سجده كرد و داريم اول كسي كه در تاريخ اسلام سجده شكر كرد امام علي بود و اين هم بخاطر اين بود كه جانش قربان جان پيغمبر ميشد.
سجدههاي طولانياي بوده كه اينها الان براي ما قصه است. اما چون ما حالش را نداريم مثل پيرزني كه حال ندارد دو متر راه برود ميگويد چرا اين فوتباليستها اينقدر ميدوند خوب آن عشقي كه توي كله فوتباليست است توي بدن اين پيرزن نيست. حالت ما هم حالت اين پيرزن است، ولي بشنويم كه يك مشت در عبادت اينطور بودهاند.
5- سجده امامان
به امام سجاد(ع) گفتند خيلي عبادت ميكني؟ فرمود من كجا علي كجا! گفتند علي داري خودكشي ميكني؟ گفت من كجا پيغمبر كجا! يعني در اين حركتها مسابقه ميگذاشتند. حديث داريم امام كاظم فرمود علت اينكه ابراهيم شد خليل الله علتش اين است كه زياد سجده ميكرد.
به امام گفت: ميشود تو ضمانت كني من بروم بهشت. فرمود: تو ضامن شو كه سجده كني من ضامن ميشوم براي تو بهشت را.
«والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته»
نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 2565