درس هایی از قرآن - محسن قرائتی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 2592

موضوع: نماز جماعت – 2

تاريخ پخش: 71/09/05

بسم الله الرحمن الرحيم

پيامبر(ص)سالي يك مرتبه سان مي‌ديد يعني جوانهاي مدينه مي‌آمدند ايشان همه را يك نگاهي مي‌كرد و مي‌رفت جوانهايي كه قوي و چابك و اينها بودند مي‌فرمود برو اسمت را بنويس براي مرز افرادي كه يك رقم مشكلي داشتند مشكلي در بدنشان در خانواده‌شان كه براي آنها رفتن به مرز مشكل بود مي‌فرمود برو اسمت را بنويس براي نيروهاي انتظامي امنيت داخل منطقه يعني حضرت اجازه نمي‌داد يك عده در طول سال پست بدهند و شب‌ها نخوابند يك عده هم 70 سال يكضرب بخوابند شيفت‌شان عوض مي‌شد.

1- اهميت نماز جماعت در سيره پيامبر (ص)

يكي از كارهايي كه حضرت مي‌كرد اين بود كه در نماز جماعت با نگاه‌ها حاضر و غايب مي‌كرد يك روز حضرت نماز صبح را خواند شروع كرد نگاه كردن ديد حضرت علي(ع)نيامده رفت در خانه علي(ع)را زد فاطمه(عليها السلام) آمد سلام عليكم حضرت فرمود علي(ع)در مسجد نبود فاطمه(عليها السلام) فرمود ايشان ديشب تا صبح مناجات داشت صبح ديگر خيلي خسته بود مثلا، نمازش را فرادي خواند توي اين گفت و شنود‌ها علي(ع)بيدار شد فرمود آقا قصه اينست حضرت فرمود شما شب تا صبح بخوابيد اما صبح بيايي مسجد بهتر از اينست كه شب تا صبح اشك بريزي صبح نمازت را فرادي بخواني اين حديث در بحارالانوار، ج 85، ص 17 است.
شخص باديه نشيني آمد خدمت حضرت و گفت من در بيابان زندگي مي‌كنم وقت نماز كه مي‌شود. اذان مي‌گويم بعد همسرم و دخترم و غلامم با من يك نماز جماعت درون گروهي يك نماز جماعت خانوادگي داريم منتهي گاهي وقتها غلامها دنبال چوپاني مي‌روند من هستم و دخترم و خانمم گاهي وقتها هم دخترهايم دنبال آبياري مي‌روند من هستم و خانمم گاهي وقتها هم خانمم دنبال كار ديگري مي‌رود من هستم و من بالاخره اسم اين نماز جماعت هست؟ فرمود بله.
سعي كنيم نماز جماعت را مد كنيم همه به هم اقتدا كنند اينكه مي‌گويند بايد عادل باشد يعني بايد گناه كبيره را علني از او نديده باشيم لازم نيست آدم خودش، خودش را عادل بداند شايد هر عادلي به پرونده خودش نگاه كند دسته گل‌هايي در عمرش آب داده باشد، شما از من گناه نديديد كافي است بله در طلاق مي‌گويند كسي كه مي‌خواهد زنش را طلاق بدهد پهلوي دو تا عادل طلاق بدهد چاي آن يك خورده پررنگ است يعني آن عدالت بايد از آن عادل عادل عادل‌ها باشد آن هم بخاطر اين چوب لاي چرخ گذاشتند كه تا بروي آن عادل را پيدا كني بلكه اين وسط راه عادل گيرت نيايد با خانمت آشتي كني يعني گران گفتند كه كسي نخرد. وگرنه حديث نماز جماعت اينست َقَالَ الرِّضَا ع: «لَا تُصَلِّ إِلَّا خَلْفَ مَنْ تَثِقُ بِدِينِهِ»(رجال‌الكشي، ص‌496) پشت سر كسي كه متعهد است نماز بخوان گناه علني از او سراغ نداري خلاص، به او اقتدا كن.
يك جاهايي هست كه نقشه توي كار است آنجا يك حساسيت جدا توي كار است مثلا اول انقلاب منافقين يك طرحي ريختند كه بيائيد ما پشت سر هم نماز بخوانيم و اين بخاطر حذف روحانيت بود اين يك شيطنت بود حساب حرام زادگي با حلال زادگي فرق مي‌كند يكوقت يك شيطنت است امام(ره) جلوي آنرا گرفت. در جايي كه روحاني نيست آقا هم آدم خوبي است به هم اقتدا كنيد اصل نماز در جماعت است.

2- پاداش كسي كه براي نماز جماعت مي‌رود

حضرت رسول (ص) فرمود: (مَا مِنْ مُؤْمِنٍ مَشَى إِلَى الْجَمَاعَةِ إِلَّا خَفَّفَ اللَّهُ عَلَيْهِ أَهْوَالَ يَوْمِ الْقِيَامَةِ ثُمَّ يَأْمُرُ بِهِ إِلَى الْجَنَّةِ) (أمالي صدوق، ص‌195) اگر كسي نماز جماعت برود خطرهاي قيامت از او دور مي‌شود قيامت خيلي خطرناك است حضرت امير(ع)ناله‌ها داشت يكمرتبه آدم را توي دادگاهي حاضر مي‌كنند: «وَ يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ» (غافر /51) نه تا شاهد آنجا داريم زمين شهادت مي‌دهد روي من گناه كرد اعضاي آدم شهادت مي‌دهند فرشته‌ها شهادت مي‌دهند خود خدا شاهد است (اقْرَأْ كِتابَكَ كَفى‌ بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسيباً) (اسراء /14) خود آدم وجدانا مي‌فهمد چه كرده (وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ) (تكوير /10) پرونده آدم باز مي‌شود توي پرونده چيزهايي هست (ما لِهذَا الْكِتابِ لا يُغادِرُ صَغيرَةً وَ لا كَبيرَةً إِلاَّ أَحْصاها) (كهف /49) ريز و درشت كارها ثبت است اصلا فيلم آدم را نشان مي‌دهند و روز خطرناكي است روايت داريم اگر كسي اهل جماعت باشد خطرهاي قيامت از او دور مي‌شود.
امام كاظم(ع)مي‌فرمايد اگر كسي تو خانه وضو بگيرد و با عشق و علاقه به جماعت برود هر قدمي كه برمي دارد اجري برايش مي‌نويسند گناهي را از او حذف مي‌كنند درجه‌اي به او مي‌دهند، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «إِنَّ اللَّهَ يَسْتَحْيِي مِنْ عَبْدِهِ إِذَا صَلَّى فِي جَمَاعَةٍ ثُمَّ سَأَلَهُ حَاجَةً أَنْ يَنْصَرِفَ حَتَّى يَقْضِيَهَا»(بحارالأنوار، ج‌85، ص‌4) پيامبر(ص)مي‌فرمايد اگر انسان وضو بگيرد و نماز بخواند بعد از نماز خدا خجالت مي‌كشد اين بنده‌اي كه وضو گرفت و نماز خواند و دعا كرد دعايش را مستجاب نكند و حتي روايت داريم كه اگر كسي بنشيند و منتظر پيش نماز باشد منتظر نماز جماعت باشد فرشته‌ها به او دعا مي‌كنند. كسي كه سعي كند مداوم اهل نماز جماعت باشد اگر توي رختخواب هم بميرد خداوند به او اجر شهيد مي‌دهد اين مال كساني كه ذاتا مسجدي هستند و سعي مي‌كنند نمازشان را به جماعت بخوانند. اگر كسي پشت سر يك عالم عادل نماز بخواند حضرت فرمود: «مَنْ صَلَّى خَلْفَ إِمَامٍ عَالِمٍ فَكَأَنَّمَا صَلَّى خَلْفِي وَ خَلْفَ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ الرَّحْمَنِ»(مستدرك‌الوسائل، ج‌6، ص‌473) انگار پشت سر رسول اكرم(ص)نماز خواند.
اگر پيش نماز عالم عادلي بود حضرت فرمود انگار پشت سر رسول خدا نماز خوانده‌ايد(مستدرك ج 6) اگر كسي در راه مسجد شهيد بشود 70 هزار فرشته از او استقبال مي‌كنند. حديث داريم قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «إِنَّ صُفُوفَ أُمَّتِي كَصُفُوفِ الْمَلَائِكَةِ فِي السَّمَاءِ»(أمالي صدوق، ص‌195) صف خيلي مهم است هيچ سوره‌اي نيست كه اسمش دوبار آمده باشد الا سوره صف و سوره صافات، صف يعني صف صافات هم يعني صف اين پيداست توجهي كه اسلام به صف دارد.
آمدند خدمت حضرت گفت آقا يا بروم توي مسجد نمازم را تند تند بخوانم يا توي خانه نمازم را طولاني بخوانم كدام بهتر است؟ فرمود نماز توي مسجد ولو تند بخواني بهتر از نماز طولاني توي خانه است.

3- ارزش نماز جماعت با توجه به تعداد نمازگزار

حالا اگر ميهمان كم باشد غذاي خوب مي‌پزيم زياد باشد آبش را اضافه مي‌كنيم هر چه بيشتر شد كم رنگش مي‌كنيم خداوند برعكس است نماز جماعت هر چه بيشتر شد پررنگش مي‌كند اگر دو نفر اقتدا كردند هر ركعتي 150 ركعت حساب مي‌شود اگر سه نفر بودند هر ركعتي 600 ركعت اگر چهار تا بودند هر ركعتي 1200 اگر 5 نفر بودند 2400 تا اگر 6 تا بودند 4800 اگر 7 نفر بودند هر ركعتش 9600 اگر 8 نفر اقتدا كردند 9200 ركعت اگر 10 نفر بودند براي هر ركعت 70 هزار و اگر عدد جماعت از ده تا بيشتر شد هيچ فرشته‌اي قدرش را ندارد. ما قصه را باور نكرديم وقتي بگويند پول بدهي 10 برابر است جدي مي‌گرفتيم وقتي به نماز جماعت نمي‌رسيديم غصه مي‌خورديم الان وقتي توي بازار يا توي مسجد اذان مي‌گويند غصه نمي‌خوريم لااقل غصه بخوريم. وقتي مي‌گوييم خسارت غصه مي‌خوريم كه دلار ديروز 140 تومان بود امروز 130 تومان است پير شانس در بيايد. توي مكه هم همينطور است اگر دو تا حاجي سوغاتي بخرند ضبط صوتي بخرند يكي بخرد مثلا 100 ريال يكي بخرد 90 ريال مي‌گويد خاك توي سرم گران خريدم اما در عمرم يك حاجي را نديدم كه بگويد خاك توي سرم ما يك طواف كمتر كرديم در مسائل معنوي سبقت نمي‌گيريم حضرت امير(ع)برعكس است اصلا قرآن كه مي‌گويد (سابِقُوا) (حديد /21) يعني توي كار خير سبقت بگيريد (سارِعُوا) (آل عمران /133) يعني توي كار خير سرعت بگيريد.

4- درصد عمل به آيات در افراد متفاوت است

بارها شده كه بگويد امروز روز خوشي بود مشتري زياد داشتيم اما كسي نگفته امشب شب خوبي بود دو ركعت نماز خوانديم اولياء خدا از زمستان لذت مي‌بردند مي‌گفتند دو تا خوبي دارد شب هايش طولاني است و نماز شب مي‌خوانيم روزهايش كوتاه است روزه مي‌گيريم. من قرآن مي‌خواندم و مي‌گفتم چه كسي به اين آيه عمل كره (وَ سَبِّحْهُ لَيْلاً طَويلاً) (دهر /26) بخش بزرگي از شب را مشغول نماز بود. به اين آيه كي عمل كرده؟ من يك فرمول خطرناك درست كرده‌ام آبروريزي است آيه‌هايي كه روي زمين هيچكس به آن عمل نكرده (وَ الَّذينَ يَبيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِياماً) (فرقان /64) شب تا صبح در حال سجده مثلا كيه؟ آيه‌هايي بود كه اگر امام(ره) را نمي‌ديديم مي‌گفتيم اين آيه بي صاحب است (وَ لا يَخْشَوْنَ أَحَداً إِلاَّ اللَّهَ) (احزاب /39) از احدي نمي‌ترسند مگر مي‌شود؟ بالاخره هر كسي از كسي مي‌ترسد حالا يا از ابرقدرتها يا نه. يك لات بود توي تهران مي‌گفت همه لاتهاي تهران از من مي‌ترسند بعد مي‌گويد من از زنم مي‌ترسم بعد مي‌گفت زنم از سوسك مي‌ترسد بالاخره نمي‌شود آدم از هيچكس نترسد. اينكه آدم از احدي نترسد واقعا مي‌گويد آمريكا هيچ غلطي نمي‌تواند بكند جدي مي‌گويد شوخي نمي‌كند. بعضي آيات داريم كه يك درصد عمل مي‌كنند بعضي آيات داريم دو درصد عمل مي‌كنند آيه‌اي كه صددرصد عمل مي‌شود (كُلُوا مِنَ الطَّيِّباتِ) (مومنون /51) آن هم تا مي‌شود گفت بعضي آيات 30% عمل مي‌شود بعضي آيات 7 درصد عمل مي‌شود بعضي آيات 80% عمل مي‌شود درصد آيه‌ها فرق مي‌كند.

5- نماز جماعت از نماز اول وقت افراد بهتر است

اول وقت نماز بخوانيم يا صبر كنيم آخر وقت با جماعت بخوانيم نه خير آخر وقت بهتر است ارزش صف اول از باقي صف‌ها بيشتر است مي‌گويند مسافر به حاضر اقتدا نكند يا حاضر به مسافر اقتدا نكند كراهت دارد اين نه يعني نخواندش بهتر است يعني ثوابش كمتر است اين مثل مستضعف توي تهران، تو تهران كه مي‌گويند مستضعف است باز مستضعف تهران از بعضي از روستاها باز، . . . يعني تهران به كسي مي‌گويند مستضعف كه مثلا خانه‌اش 50 متر باشد 70 متر باشد ولي همين خانه 50 متري را اگر بفروشد توي روستاي خودش يك مزرعه مي‌خرد يعني نماز جماعت حاضر به مسافر، مسافر به حاضر باز هم از نماز فرادي. . .
آمد گفت آقا من نمي‌توانم بروم مسجد چشم ندارم عصاكش هم ندارم نابينا هستم فرمود اگر مشكلي نيست طناب بكش و خودت را به مسجد برسان. نمازت را خواندي خبر نداشتي بعد مي‌بيني نماز جماعت تشكيل شد دو مرتبه بخوان با اينكه نماز خواندي اگر خواستي، واجب نيست اگر پدر و مادر دستور بدهند كه برو مسجد و اگر نروي ناراحت مي‌شوند اينجا ديگر نماز جماعت بر فرزند واجب است. اگر آقا در حال ركوع است يك نفر مي‌گويد ياالله اينجا مستحب است آقا نماز را طول بدهد تا يك نفر به نماز جماعت اضافه بشود.
پيغمبر(ص)در ركوع نماز بود حضرت امير(ع)داشت مي‌دويد كه به نماز جماعت برسد رسيد به كوچه‌اي پيرمردي را ديد كه شل شل راه مي‌رفت حضرت ديد اگر به اين پيرمرد بگويد پدر برو كنار و بدود به نماز مي‌رسد اما اگر احترام پير را بگيرد به نماز نمي‌رسد يك خورده فكر كرد و گفت ما حالا احترام پيرمرد را بگيريم اين پيرمرد يواش مي‌رفت دل حضرت هم شور مي‌زد ولي خوب به احترام پيرمرد يواش مي‌رفت جبرئيل نازل شد يا رسول الله به قدري نماز را طول بده تا علي! به نماز برسد يك ركوعي حدود 40 دقيقه كه يك نفر به نماز برسد منتهي چه نمازي؟ !

6- براي نماز جماعت مي‌توان نماز مستحبي را شكاند

خدا رحمت كند شهيد رجايي را داشت سخنراني مي‌كرد اول وقت شد گفت آقايان اگر الان من وسط سخنراني يك شخصيت مهم مملكتي يك كار مهم داشته باشد اجازه مي‌دهيد بروم گوشي را بردارم مردم هم نمي‌دانستند گفتند بله برويد گوشي را برداريد گفت الان خدا پشت خط است تلفن خدا صدا مي‌كند اذان است من نماز مي‌خوانم رفت نماز همه مردم هم رفتند نماز ما اگر آخوندهايمان نواب صفوي مي‌شدند و كت و شلواريهايمان شهيد رجايي نماز توي ايران چهره ديگري مي‌شد. اگر نماز مستحبي مي‌خواني ديد نماز جماعت است نماز مستحبي را بشكن. امام صادق(ع)فرمود: «مَنْ أَدْرَكَ الْإِمَامَ وَ هُوَ فِي الرَّكْعَةِ الْأَخِيرَةِ فَقَدْ أَدْرَكَ فَضْلَ الْجَمَاعَةِ»(من‌لايحضره‌الفقيه، ج‌1، ص‌408) اگر به ركعت آخر هم برسي باز هم. . . از جاهايي كه آدم در نماز هم مي‌تواند بدود آنجايي است كه آدم به جماعت برسد در نماز راه راه بروي نمازت باطل است ولي بعضي وقتها آدم مي‌شود بدود.
اگر براي پيش نماز مرگ ناگهاني پيش آمد سكته متوجه شد وضو ندارد نماز جماعت را از دست ندهيد فوري يك نفر از صف اول پايش را جلو بگذارد جماعت به هم نخورد ولو به قيمت شهادت پيش نماز.

7- اهميت پرداخت بدهي مردم

اما در عين حال اگر در سر نماز هستي و بدهكار مي‌آيد و مي‌گويد پولم را بده راضي نيستم آنجا مي‌گويد نمازت را بشكن حق مردم خيلي مهم است. مرده‌اي كفن نداشت يا كفن هايش بود اما نجس بود يا كفني بود از پوست خوك يا كفني بود پاره اسلام مي‌گويد هر كاري به اين مرده مي‌كني بكن اما اگر نخ كفن غصبي است مرده را توي ان كفن دفن نكن مال مردم است. امام حسين(ع)قبل از ظهر عاشورا فرمود: هر كس بدهكار است راضي نيستم جزو 72 تن شهيد بشود نمي‌خواهم ياران من مديون مردم باشند.

8- پاداش و ثواب پيش نماز

رسول خدا فرمود: «مَنْ‌ام قَوْماً بِإِذْنِهِمْ وَ هُمْ بِهِ رَاضُونَ فَاقْتَصَدَ بِهِمْ فِي حُضُورِهِ وَ أَحْسَنَ صَلَاتَهُ بِقِيَامِهِ وَ قِرَاءَتِهِ وَ رُكُوعِهِ وَ سُجُودِهِ وَ قُعُودِهِ فَلَهُ مِثْلُ أَجْرِ الْقَوْمِ وَ لَا يُنْقَصُ مِنْ أُجُورِهِمْ شَيْ‌ء»(من‌لايحضره‌الفقيه، ج‌4، ص‌15) زنده باد پيش نمازي كه مردم دوستش داشته باشند اگر كسي پيش نماز باشد و مردم راضي باشند به عدد ثوابي كه همه پس نمازها دارند يك جا پيش نماز هم دارد پيش نمازي اينقدر ثواب دارد.
گاهي وقتها مردم آقا را نمي‌خواهند و آقا هم از مسجد بيرون نمي‌رود مي‌گويد جدم اينجا نماز مي‌خوانده من هم بايد بخوانم بابا جد تو غير از تو است ما داريم مسجد‌هاي بسيار مهمي كه دست افراد بسيار متوسطي است فقط بخاطر مرحوم آقا چهار تا پيرمرد هم حمايت مي‌كنند مهمترين سنگرها دست ضعيف ترين آدمها است و اين هم ظلم‌هايي است كه به انسان مي‌شود يكي از ظلم‌هايي كه به امت اسلامي مي‌شود اينهاست بايد هميشه بهترين جاها دست بهترين افراد باشد و گاهي هم عوض بشوند امروز من مي‌توانم اداره كنم پيش نماز باشم فردا پير شدم خسته شدم مريض شدم بدهم به يك كسي كه تازه نفس است مسجد نبايد ارثي باشد حالا متاسفانه بعضي وقتها بخاطر اينكه وصيت شده ارثي هم هست ديگر نمي‌شود آن را كاري كرد ولي تو را به حضرت عباس ديگر از اين رقم وصيت‌ها نكنيد.

9- بعضي وصيت‌ها دردسر است

بعضي خدا رحمتشان كند خوب آدمهايي بودند منتهي مردنشان اسباب دردسر شده نذر كرده كه اين وقف اين كار بشود آقا از دنيا رفته نذر كرده كه گردوهاي اين مزرعه را بفروشيد بالاي حرم امام رضا(ع)دور تا دور بنشيند دعاي توسل بخوانيد بابا حرم امام رضا(ع)چقدر جا دارد همه مردم را بيرون مي‌كنند يك عده مي‌نشينند و دعاي توسل مي‌خوانند مي‌گوئيم آقا اين ميدان را چرا خالي كرديد براي اينها آخر زوار جا تنگ است مي‌گويند باني نذر كرده خوب آنرا نمي‌شود كاريش كرد بخوانيد چون وصيت را نمي‌شود تغيير داد.
وصيت و وقف قابل تغيير نيست ولي تو را به حضرت عباس اذيت نكنيد. آقا من اگر مردم فلاني نمازم را بخواند بابا شايد فلاني مسافرت بود اگر مردي خدا تو را بيامرزد ول كن مردم را بعد از مرگت مردم را اذيت نكن اگر من مردم فلان جا من را دفع كنيد بابا يكوقت مي‌بيني توي برف است راهبندان است، پرواز نيست يك كاري كنيد مردم اذيت نشوند آسان بگيريد. آقا هر وقت من مردم دعا كنيد خدا مرا بيامرزد كجا خاكت كنيم هر جا خاكم كرديد در وصيت‌ها برويد پهلوي يك عالم رباني وصيت كنيد در وصيت‌ها دردسر براي امت درست نكنيد هر چه مي‌توانيد آسان بگيريد.
ما خيلي وقتها مثلا فرض كنيد يك ساختمان ده‌ها ميليون قيمت آن است مي‌گويند واقف وقف كره كه اينجا فقط سرفه كنيد اگر عطسه كنيد صلاح نيست هيچي حالا بايد نگه‌اش داريم تا يك كسي سرفه‌اش بگيرد در وصيت‌ها و وقف‌ها هم روح‌تان بزرگ باشد يك تنگ نظري حضرت ابراهيم(ع)رفت بكند خدا حالش را گرفت حضرت ابراهيم(ع)مكه را كه ساخت در وقف نامه‌اش يك خورده وقف را كوچك گرفت گفت (وَ ارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَراتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ قالَ وَ مَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَليلاً ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلى‌ عَذابِ النَّارِ وَ بِئْسَ الْمَصيرُ) (بقره /126) خدايا رزق بده اهل مكه را از ثمرات رزق بده. «مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ» مومن‌ها خوبهايشان خداوند فرمود هيس! ! از اين وقف‌ها نكن «وَ مَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ» من اگر كافر هم باشد به او مي‌دهم بخورد نگو نه تو كه سينه نزده‌اي آمده‌اي پلو بخوري! اين ديگ مال آنهايي است كه دو ليتر گريه كرده‌اند بابا اين گريه نكرده آمده رد شود به او بده بخورد.
«وَ مَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ» كافر هم باشد به او مي‌دهم بخورد منتهي «ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلى‌ عَذابِ النَّارِ» روز قيامت پدرش را درمي آورم ولي توي دنيا بگذار بخورد.

10- زيبايي‌ها از خدا و بدي‌ها از ماست

دين خوبي داريم هر كجا خراب است مال ماست قرآن مي‌فرمايد: (ما أَصابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَ ما أَصابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ) (نساء /79) يعني هرچه به تو اصابت كرد هر چه زيبايي است از خداست هر چه سيئه و بدي است از خودت است حالا يك مثل هم بزنم اين يعني چه كه هر چه خوبي است از خداست و هرچه بدي است از خودمان است ببينيد كره زمين همينطور كه مي‌گردد هم دور خودش مي‌گردد هم دور خورشيد هميشه يك طرف كره زمين كه رو به خورشيد است روشن است آنطرف آن تاريك ما مي‌توانيم بگوئيم‌اي كره زمين هر وقت روشن هستي از خورشيد است هر وقت تاريك هستي از خودت است. «ما أَصابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ» ‌اي زمين هر كجاي تو روشن است روشني‌ات از خودت نيست از خورشيد است هر كجاي تو تاريك است از خودت است.
باران نازل مي‌شود چقدر خوبست وارد هواي تهران مي‌شود يا خيابانهاي تهران مي‌شود يا شهرهاي ديگر هر چه توي جوبها برود آلودگي‌ها از ماست. بچه كه به دنيا مي‌آيد قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: (كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ) (كافي، ج‌2، ص‌12) بچه كه به دنيا مي‌آيد روي فطرت است منتهي پدر و مادر اينرا منحرف مي‌كنند يا يهودي‌اش مي‌كنند يا مسيحي يعني بچه به طور طبيعي سالم است بچه خوب مي‌فهمد «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها» (شمس /8) بچه كوچولو به شما سيب مي‌دهد مي‌گويد بگير تا من دستهايم را بشورم مي‌رود دستش را بشورد شما سيب‌اش را مي‌خوري برمي گردد بلد نيست بگويد اين امانت بود تو امين بودي به امانت چرا خيانت كردي بلد نيست سخنراني بكند اما گريه مي‌كند اين گريه يعني‌اي خائن «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها» يعني بچه خيانت و امانت را مي‌فهمد منتهي با بغض و اشك و لبخند. . .
يكي از دوستان ما مي‌گفت وارد خانه شدم يك بچه كوچولو داشتم ديدم توي خانه راه مي‌رود و مي‌گويد درود بر قرائتي درود بر قرائتي گفتم بچه خفه شو! قرائتي كيه؟ مي‌گفت ترسيد و هيچي نگفت. من هم شوخي كردم گفتم اتفاقا حديث هم همين را مي‌گويد «كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ» (بحارالانوار،ج3،ص279) هر بچه‌اي به طور طبيعي. . . بابا حالا اينكه سياسي نبوده بچه سه ساله اين همه بزرگها به بزرگها مي‌گويند بگذار بچه هم به ما بگويد!

11- طولاني نكردن نماز جماعت

مساجد مهم را در اختيار افراد غير مهم نگذاريم گاهي يك كسي زماني رئيس بوده بدليل اينكه رئيس بوده مي‌توانسته موفقيت‌هايي هم داشته باشد الان ديگر نمي‌تواند. . . توجه به عواطف پيغمبر(ص)مي‌فرمايد من سر نماز بودم مي‌خواستم نماز را طولاني بخوانم. ديدم يك بچه گريه مي‌كند نمازم را فوري خلاصه كردم. ترسيدم مادرش كه پشت سرم اقتدا كرده به او تلخ بگذرد من نمازم را خلاصه كردم تا زني كه پشت سر من نماز مي‌خواند. . . يعني برادران هيئتي طوري سخنراني كنيد از زنهايي كه مي‌آيند پاي روضه شوهرشان توي خانه تنها. . . چون گاهي مرد مي‌آيد خانه ساعت ده ونيم شب است خانم كجاست؟ رضه‌اي بر پدر روضه صلوات بر پدر واعظ و هيئت صلوات آخر اين چه وقت روضه‌اي است برنامه روضه بايد طوري باشد كه زنهاي شوهردار، بچه دار، زود به خانه‌شان برگردند.
توجه به ضعيف‌ها شخصي از پيغمبر(ص)پرسيد من نمازم را طول مي‌دهم چون فلاني تنگ گوشم گفته طولش بده، خيلي ناراحت شد فرمود نماز هم خصوصي است ما چند تا چيز خصوصي داريم حمام خصوصي ماشين خصوصي باغ خصوصي حجة الاسلام خصوصي نداريم كه اين آقا بيايد آقا را بخرد بگويد طولش بده شما بايد مراعات ضعيف ترين فرد را بكنيد نه مراعات آن كسي كه حال عبادت دارد.
نمازه سه گروه بالا نمي‌رود يعني قبول نمي‌شود يكي از اينها پيش نمازي است كه مردم او را دوست نداشته باشند. از امام صادق ع روايت داريم: «كَانَتْ صَلَاةُ رَسُولِ اللَّهِ ص أَخَفَّ صَلَاةٍ فِي تَمَامٍ»(دعائم‌الإسلام، ج‌1، ص‌152) البته روايتهايي كه استخراج شده از 20 تا كتاب استخراج شده روايت‌هاي جالبي است شايد توي 1500 تا حديث اين چند تا استخراج شده. پيغمبر(ص)هم نمازش را ساده مي‌خواند هم كم نمي‌گذاشت.

12- در نماز چگونه دعا بايد كرد

داريم كه فقط به فكر خودتان نباشيد در دعا چرا تنهايي دعا مي‌خوانيد من يكوقت سر نماز گفتم «اللَّهُمَ‌ اغْفِرْ لي» خم شدم آقام گفت حالا چه مانعي داشت كه مي‌گفتي «اللَّهُمَ‌ اغْفِرْ لي‌ وَ لِوالِدَيَّ» بابا تو پسر من هستي يك دعايي هم. . . داريم پيش نماز بخصوص به پس نمازها هم دعا كند دعا كه مي‌كنيد كامپيوتري دعا كنيد در يكي از دعاهاي اميرالمومنين(ع) ديدم كه اينطور دارد مي‌گويد خدايا آنچه در تاريخ گذشتگان به خوبها داده‌اي و آنچه الان به مردم خوب مي‌دهي و آنچه در آينده به مردم خوبي كه هنوز خلق خواهي داد همه را به ما بده امام سجاد(ع)در صحيفه سجاديه مي‌فرمايد: «مِنْ لَدُنْ آدَمَ إِلَى مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ مِنْ أَئِمَّةِ الْهُدَى»(صحيفه سجاديه، دعاى 4) از آدم تا خاتم عمومي دعا كنيد. خدايا بچه من توي كنكور همسر من توي زايشگاه، گمشده من پيدا بشود، من نه ما.
در نماز جماعت گاهي حضرت مي‌فرمود فلاني كجاست مي‌گفتند مسافر است مي‌گفت بيائيد دعايش كنيم دعايش مي‌كرد و همه آمين مي‌گفتند وقتي از سفر مي‌آمد مي‌گفتند نبودي پيغمبر(ص)حال تو را پرسيد گفتيم ايشان مسافرت است دعا كرد همه آمين گفتيم اين ديگر تا آخر عمر مي‌گفت جان من قربان پيغمبر(ص)عاشق پيغمبر(ص)بودند. فلاني كجاست؟ مريض است اصحاب بيائيد برويم عيادت گاهي پيغمبر(ص)همه جمعيت يا بخشي از جمعيت را برمي داشت مي‌رفتند عيادت مريض مسجدي بايد احساس كند كه. . . يك مسجدي كه مريض مي‌شود اگر ايمان داشته باشد روزي چند نوبت امت اسلامي توي مسجدها در حق او دعا مي‌كنند به همين دعاي امت دل‌اش خوش است اما اگر كسي مسجدي نباشد وقتي مريض شد پسرعمه‌اي دخترخاله‌اي تلفني احوال او را. . . با دسته گلي. حتي روايت داريم قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «مَنْ صَلَّى بِقَوْمٍ فَاخْتَصَّ نَفْسَهُ بِالدُّعَاءِ دُونَهُمْ فَقَدْ خَانَهُمْ»(من‌لايحضره‌الفقيه، ج‌1، ص‌400) توي نماز جماعت كسي به خودش تنهايي دعا كند خيانتكار است يعني تشر مي‌زند كه در نماز عمومي دعاي خصوصي نكن. اگر چند نفر پيش نماز بودند قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «مَنْ صَلَّى بِقَوْمٍ وَ فِيهِمْ مَنْ هُوَ أَعْلَمُ مِنْهُ لَمْ يَزَلْ أَمْرُهُمْ إِلَى سَفَالٍ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ»(من‌لايحضره‌الفقيه، ج‌1، ص‌378) آنكه علم و فقه و عدالت و تقوايش از هم بيشتر است او پيش نماز باشد.
اگر پيش نمازي مورد غضب والدينش است پدر و مادر به شدت از پيش نماز عصباني هستند حديث داريم به چنين پيش نمازي اقتدا نكنيد.
ملاكهاي پيش نمازي قَالَ الصَّادِقُ ع: «يَؤُمُّ الْقَوْمَ أَقْدَمُهُمْ هِجْرَةً فَإِنِ اسْتَوَوْا فَأَقْرَؤُهُمْ وَ إِنِ اسْتَوَوْا فَأَفْقَهُهُمْ وَ إِنِ اسْتَوَوْا فَأَكْبَرُهُمْ سِنّاً وَ صَاحِبُ الْمَسْجِدِ أَحَقُّ بِمَسْجِدِهِ»(دعائم‌الإسلام، ج‌1، ص‌152) هر كه سابقه هجرت دارد هر كه قرائت نمازش بهتر است اگر هر دو قرائت و هجرتشان يك جور است هر كه فقه‌اش بهتر است اگر فقه و همه چيزشان مثل هم است هر كه سن‌اش بيشتر است پيش نمازي كه هميشه آنجا نماز مي‌خواند اولويت دارد بر پيش نمازي كه تازه آمده و ميهمان است. اگر وارد خانه شديم صاحبخانه عادل است بهتر اينست كه خود صاحبخانه پيش نماز بشود. ممكن است ميهمان و صاحبخانه هر دو عادل باشند اما اولويت به صاحبخانه است.
خدايا روز به روز بر ايمان و علم و فرهنگ و عمق و بركت و تقوي و علم ما بيفزا. آنچه خسارت كرده‌ايم و بركاتي را از دست داده‌ايم توفيق جبرانش مرحمت بفرما.روح امام(ره) و شهدا را از ما راضي بفرما.
امتي كه خون دادند تلويزيون را در اختيار قرآن و حديث گذاشتند روح‌شان را از ما شاد و ما را پاسدار خون آنها قرار بده.

«و السلام عليكم و رحمة الله و بركاته»

نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 2592

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست