نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 542
بسم الله الرحمن الرحیم
چند روز پیش ائمه جمعه, سمینارى داشتند در تهران كه من چند دقیقه اى در آنجا بودم در خدمت بزرگان. عرض كردم كه اگر از من بپرسند شب عاشورا و شب بیست ویكم براى تبلیغ مهمتر است یا تابستان. مىگویم تابستان چون در عاشورا و یا بیست ویكم مردم یكى دو روز تعطیل هستند اما تابستان سه ماه تعطیل است براى 13 میلیون. جلسه بعد در خدمت برادران و خواهران هستیم ,كه از كانونهاى تربیتى هستند كه حدود چهار صد مركز دارند. حدود نیم میلیون محصل راهنمائى و دبیرستان را جذب كردهاند كه توى این كانونها از خطاطى و نقاشى و هنر و سرود تعلیم قرآن و نهج البلاغه و ایام فراغت اینها را پر مى كنند, اما پانصد هزار كى و 13 میلیون كى؟ تازه تمام این حركتها در سایه انقلاب است و تمام این عزیزانى بعد از انقلاب بوجود آمدهاند. خدا رحمت کند شهید باهنر و شهید رجایى را كه از طراحان آموزش و پرورش و از یادگاران آن بزرگواران و خدمات بعد از آنها بوده است. حالا ما مى توانیم 13 میلیون بچه را رها كنیم به امید این كانونها تازه اگر آموزش و پرورش ما ایده ال قوى و مطلوب بود, پدرها و مادرها مسئول بودند حالا كه آموزش و پرورش مشكلاتى دارد مدارس دو سه شیفتى معلمهاى چند شغلى نبود فضاى آموزشى. . . اصولا مسئله عمر ونسل خیلى بهش بهاداده شده است. قرآن و عمر و تابستان هم مسئله قرآن مهم است و هم مسائل نسل خدا لعنت كند ال سعود را كه نمى گذارد ایران بروند مكه ایرانها را اگر مى دیدند چند تا سوال مى كردند یكى مى گفتند با كدام كاروان آمدند. قران مى گوید: بهشتىها وقتى به هم مى رسند از هم مى پرسند چطور شد آمدى بهشت؟ یكى از سوالهایشان اینست كه چه شد شما بهشتى شدى گاهى هم مى پرسند چه شد شما جهنمى شدى. از جهنمىها مى پرسند(ما سَلَكَكُمْ فی سَقَرَ)المدثر(42)چطور شد شما اهل جهنم شدید؟ مى گویند(قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّینَ)المدثر(43) پا بند نماز نبودیم. (وَ لَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكینَ)المدثر(44)پا بند مستضعفان و گرسنگان نبودیم. ول مى گشتیم نماز نمى خواندیم به فكر گرسنهها نبودیم معتقد به چنین روزى نبودیم. این آیه مى گوید: كسى كه نسبت به نسلش بسوزد بهشتى است و كسى كه بى خیال باشد بهشتى نیست. نمى شود گفت كه برو توى كوچه بازى كن كجا مى فرستى دخترت را. در تابستان پدر و مادر باید دلسوز باشد. حداقل مى تواند به مدیر كانون بگوید حداقل به آن مسئول كانونى بگوید من از شما متشكرم نمى خواهم بگویم همه بیایند كمك كندممكن است یك آدمى مثل بنده هیچ هنرى نداشته باشد. یك تعهدى نسبت به این نسل داشته باشد. قرآن مى فرماید « قُوا» یعنى حفظ كنید(قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْلیكُمْ نارا)التحریم(6) مردم خودتان را حفظ كنید از جهنم بسوزید الیب نسل تو. امام صادق فرمود: (لَا تَنْسَ صِحَّتَكَ وَ قُوَّتَكَ وَ فَرَاغَكَ وَ شَبَابَكَ وَ نَشَاطَك) وسائلالشیعةج1ص89از این سرمایهها استفاده كنید این روزها را الان قدرش را نمى دانید آنوقتى كه انسان عمرش تمام مى شود دقیقههاى آخر عمرش است. گاهى وقتها آدم حاضر است هستىاش را بدهد اما یكساعت به عمرش اضافه شود. قرآن مى گوید: (وَ قیلَ مَنْ راقٍ)القیامه(27)(ظَنَّ أَنَّهُ الْفِراقُ)القیامه(28)(الْتَفَّتِ السَّاقُ بِالسَّاقِ)القیامه(29)همه جمع مى شوند مى گویند چه كنیم خودش هم مى بیند كه دلسرد مى رود دقیقهها آخر عمر و نفسها شماره مى شود یك نفر مى بینى دو تا كلیهاش از كار افتاده است, آنوقت مى بینى توى كل فامیل یك نفر نیست كه به او كلیه بدهد. ما باید حساب كنیم هر دقیقه از عمر عنایت داشته باشیم. شیخ انصاری آمد سر سفره دید سفره طول مىكشد پا شد و دو ركعت نماز خواند. از مجتهدین صد سال پیش منتهى مجتهدى كه همه مجتهدها شاگردش هستند ,گفتند نماز خواندی؟ گفت دیدم دو دقیقه از عمرم تلف مى شود حیفم آمد استفاده نكنم. یك كسى كتابى نوشته اسمش را گذاشته پنج دقیقه اى قبل از غذا یعنى كتاب را توى جیبش مى گذاشت و نكاتش را نقطه میکند و اسمش را گذاشته پنج دقیقه اى قبل از غذا. امیر المومنین هنگامى كه كفشش را وصله مى زد ذكر مى گفت,می فرمود: حیف است زبانم بى كار بماند و عمرم تلف بشود. اگر كیسه ما سوراخ دارد و باید دوخته شود, امیرالمومنین درباره عمرش میگوید: (الهم السیدین)خدایا عمرش را بدوز كه دقیقه هایش حروم نشود. كار شما چقدر مهم است توى این كانونهاى فرهنگى و تربیتى و خیلى شما كارتان مهم است و زد فرد شما چقدر باید پخته باشید. باید یك آدمى باشید روانشناس, بچه را آدم بشناسد. شما نگاه كنید عكسهائى كه جدیدا از امام خمینى چاپشده است حركاتى كه امام مى كندبرخورد هایى كه با یك بچه مى كند. شناخت بچه خیلى مهم است. زمان را بشناسد روحیه را بشناسد. گاهى یك مؤعظه در یك حدى اثر مى كند. دوستى مى گفت یك وقتى بچه بود رفتم به او گفتم بچه خوب باید. . . گفت بس است حوصلهاش را ندارم. گاهى وقتها بچه آمادگى دارد حرف بشنود یا ندارد. حضرت یوسف وارد زندان شد, دید همه بت پرستند. گفت اگر حالا شروع كنم به موعظه آمادگى نیست مدتى هیچى نگفت صبر كرد زندانیها خواب دیدند آمدند پیش او تعبیرش چیست. یوسف گفت الان آمادگى هست كه بگه گفت بگو ببینیم این بتها چیست. این حركت چیست كه شما در مقابل بت سجده مى كنید. در ماه رمضان چون شكم گرسنه است اسلام براى شكم گرسنه دعاى یك سطرى مى گوید: (اللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَ عَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا) مستدركالوسائل ج7ص358 براى سه شنبه یك دعا مى گوید براى چهارشنبه یك دعا مى گوید. افطار كه كردى دعاى افتتاحهم یك ربع طول مى كشد چون شكم پر یك ربع بیشتر نمى كشد. باز سر شكم كه خالى مى شود قبل از سحر دعاى ابوحمزه یك ساعت و نیم. براى شكم گرسنه یك سطر براى شكم پر ده دقیقه براى شكم متوسط یكساعت باید حساب كنیم كه الان این بچه برنامهاش چیست. امور تربیتى ممكن است چنان وقت بچه را پر كند كه این بچه فرار كند. ما داشتیم مسیحى كه مسلمان شد مسلمان بى سلیقه اى گرجى آمد گفت صبح فلان كن ظهر فلان كن چنان برنامه تاز مسلمان را پر كرده بود كه طرف گفت آقا ما مى شود برویم همان دین خودمان. ما متاسفیم یا افراط است یا تفریط. یك وقت مى گویند: اصلا هیچ دنگ و دونگى توى عروسى نباشد. ما آمدیم توى تلویزیون گفتیم یك قابلمه اى را آدم بزند اشكال ندارد. بعدا سیل نامه كه اى آقا این قابلمه تبدیل به چه چیزها نمى شد. یك جورى باشد كه مرزها حفظ شود كه آدم جرأت بكند حق اینست باطل اینست. ما به امید روزى هستیم كه این كانونها زیاد شود. من از نیشابور یك خبر خوش دارم و این مردم نیشابور مدیر كل آموزش و پرورش استان خراسان مى گفت: از پارسال تا حالا كه در نیشابور 8 نفر كه از دنیا رفتهاند وارثین آنها گفتند این چند صد هزار تومان را مى خواهید خرج كنید بیایید یك مدرسه بسازید و این مدرسه را بنویسید شد یان برسد به روحآقاى فلانى و مى گفت پارسال تا حالا 8 تا به مدارس نیشابور یا خراسان اضافه شده است. به امید روزى كه وقتها را پر كنیم به سلامتى قدرت فراقت. ضرر شما هم كه در هر شهرى هستند بیائید نگذار حركت خوبى شدید هم تیپ خودتان را جمع كند بالاخره شما بعد از انقلاب وارد آموزش و پرورش شدید. شما كه تازه نفس هستید بیائید سر هر شهرى یك حركتى بكنید. 1- جوان 2- باسواد3- خوش سلیقه اینهارا پیدا كنید روزى چندساعت پهلویش درس بخوانید. عربى اسان جامع المقدمات كه خودتان چهار سال دیگر هر كدامتان یك رجائى شدید. همه شما رجائى هستید فقط رجائى وقتى دانشگاه مى رفت شبى نیم ساعت هم درس میخواند. من از وزیر سابق آموزش و پرورش پرسیدم هم جناب آقاى اكرمى یك آیه قرآن خواندم دیدم همه را فهمید گفتم آخوند بودى؟ گفت زمان شاه چهار سال زندان بودم گاهى پهلوى شهید آیت الله سعیدى نیم ساعت درس خواندیم. همان نیم ساعت نیم ساعت توى زندان اثرى گذارد. شما در هر شهرى هستید روزى نیم ساعت درس بخوانید خیرات و بركات زیادى دارد. ما كه مى رویم روى منبر پنج نوع آدم روبروى ما هستند. یك نوع آدمهاى مغرورند یك نوع آدمهاى عاشقند یك نوع آدمهاى بى خیالند خلاصه كانون فرهنگى و تربیتى كار ساده اى نیست این بچه گرسنه است یا سیر عجول است یا عقده اى بخیل حریس كمبد دارد رقیب دارد خاطراتى كه توى ذهنش است آرزوهایى كه دارد كارخیلى سختى است در عوض ارزش زیادى دارد. اهداف انبیاء همینتر بیست است شما یك نماز فرق درست كنید و شما این نماز خواندن را توى این كانونها احیاء كنید. (أَقامُوا الصَّلاة)البقره(177) كه گفتند قصاب و قبال و نقاش همه بروند سراغ نماز نماز بدون تعقیبات, نماز فشرده. حدیث داریم براى بچهها كه نماز مى خوانید نماز را خیلى فشرده كنید. چون باید اقامه نماز بشود. بعد وقتى اینها هم كه نماز فلان شدند مامور شدند توى خانه هایشان هم اقامه نماز كنند. چون قرآن مى گویند(الَّذینَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاة)الحج(41)مومنین كسانى هستند كه وقتى در روى زمین قدرت پیدا كردند اقامه نماز مى كنند. امور تربیتى تا 3چهار سال پیش 50 واحد داشت امروز یكى مسئولین به من فرمود فرمود ما 400 كانون داریم به مقدارى كه امكانات شما زیاد شده است باید اقامه نماز كنید. و اگر مى خواهید تربیت به فساد آورده نشود. قرآن مى گوید(إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَر)العنكبوت(45) نماز انسان را فحشا باز مى دارد. منتهى خود نماز گفتن هم هنرى میخواهد كه چه جورى بگوئیم با چه بیانى بگوئیم. گاهى افراد مى آیند مى گویند: براى بچه 10 سال به چه جورى باید نماز بگوئیم. اینها حساب دارد. تابستان باید كار بكنیم. در تابستان بیش از یك میلیارد و سى و سه میلیون روز جوان داریم. خدا لعنت كند آدم بى كار را. در یك سفر به امام كاظم گفتند فلانى خیلى خوب بود چه نمازها و چه عبادتها داشت. امام فرمود: توى راه مكه غذایش را چه كسى مى پخت گفتند ما فرمود غذا پختن شما ارزشش از نماز شب او بیشتر است. در یك ماجرائى كه مى خواستند آبگوشت بخورند قرار شد هركسى یك كارى را انجام دهد رسول اكرم فرمود من هم هیزم جمع مى كنم براى طباخى گفت هرگز فرمود اگر كار نكنم از غذا هم نمى خورم كار دراسلام مقدم است. -كار در سلامتى نقش دارد. زنهائى كه كار مى كنند سالمترند از زمانى كه پلوپزبرقی و دستگاه گوشت چرخ كرده آمده است آمار مریضی زنها هم بیشتر میشود. -كار براى رفع بى حوصلگى. بهام السلمه همسر پیغمبر گفتند: چرا كار مى كنى؟ فرمود: زن بیكار فتنه درست میكند, چون آدم وقتى بیكار است فكرش بیكار نیست و فتنه مى كند. یك مردى زن بدى داشت گفتند چرا طلاقش را نمى دهی؟ گفت فرصت ندارم گاهى آدم خودش بیكار نیست اما وقتى من بیكارم فكرم بى كار نیست. و فكرش هم شیطنت مى كند. كار انسان را چرا از گناه باز مى دارد. اكثر جنایتها در ساعاتى است كه انسان بیكار است بى كارى عامل جنایت بى كارى عامل سوءظن بى كارى عامل فتنه است. -كار در تجربه اى اثر دارد تجربه آدم را زیاد مى كند. -كار نیكو كردن از پركردن است. -كار در روان خود انسان اثر دارد. آدمى كه كار مى كند احساس مى كند آزاده است كسى امد گفت پول ندارم تجارت كنم یك پول به ما بده تا خرج بكنم فرمود: سرت را تكان بده گفت پس سرت سالم است گفت برو با سرت حمالى كن اما گدائى نكن. كسى آمد پهلوى پیغمبر فرمود كار ندارم فرمود برو خانه ویك چیزى بردار و بیاور گفت من هیچى ندارم خلاصه پیغمبر یك تبر جور كرد و گفت این وسیله كار برو هیزم بكش و بیكار نباش. ابر و باد و مه و خورشید و فلك در كارند من كار نكنم به همه هستى خیانت كردهام. نسل گذشته كار كرد پس من محصول نسل گذشته هستم نسل آینده هم از من كار مى خواهد آدم بیكار و به نسل گذشته خیانت مى كند به نسل آینده هم خیانت مى كند. یك آدم بیكار در یك لحظه 3تا خیانت مى كند: خیانت به هستى, خیانت به نسل گذشته ,خیانت به نسل آینده. -آدمى كه كار مى كند احساس شرافت مى كنند. به امام گفتند شى چرا اینقدر عرق مى ریزى و كار مى كنى؟ بده به دیگران كار بكنند. فرمود: مى خواهم شرافت داشته باشم به كسى نگویم. ما طلبه داشتیم بچه اطراف كاشان بود ,تابستان قالى مى بافت چون شهریه حوزه قم را نداشت و زمستان با آن پول مى آمد درس مى خواند. خود ما طلبهها تابستان چقدر از عمرمان تلف مى شود؟ امیدوارم به روحانیون بر نخورد. بعضى كتابها جویدنى است بعضى مكیدنى و بعضى بلعیدنى است. شماها آموزش و پرورشها كتابها و مخصوص امور تربیتىها یك دوره تفسیر نمونه رامطالعه كنید نمى گویم كتاب گرانى نیست اما مى شود قرض گرفت. آقاى سبحانى از علماى قم مى گفت امام وقتى مى خواست الغدیر را مطالعه كند پول نداشت بخرد آیت الله زغبانى مى گفت ایشان الغدیر را ارایه كرد وبعد مطالعه كرد و پس داد آدم اگر مى خواهد مطالعه كند بى كتاب هم مى تواند. شبى بیست دقیقه تفسیر مطالعه كنید سال بعد همین موقعه هر كدام یكى یك دور تفسیر مطالعه كردهاید. در قرآن 218 تا قصه است و یك امور تربیتى و یك مربى كه توى كانونهاى تربیتى و فرهنگى دارد كار مى كند اگر 268 تا قصه باشد و اینها قصه هاى قرآن است. -كار توى خانه: امیر المومنین توى خانه كار مى كرد تعمیر وسائل اگر از من بپرسند بدبخترین كشورهاى كره زمین كجاست مى گویم مجاز. مردم سعودى از بى نفتشان را به هر قیمتى مى فروشند وبه هر ذلتى تن در مى دهند تا ماشینشان خراب شد میدهند یك ماشین نو مى خرند. در كل مكه یك مكانیكى نیست. تنور شكم دم به دم تافتن مشیت بود ز روز نایافتن آدمى كه تا كفشش پاره شد دور مى اندازد و یك كفش نو مى خرد. این زود بدبخت میشود به او مى گویند فردا نابودت مى كنیم مى گوید نه هرچه بخواهى به تو مى دهم. فهد در مقابل آن خانم لندن خم شده خانم گردن فهد صلیب كرده است(خادم الحرمین) یعنى وقتى نظامش نفت بفروشد و بى كار باشد و قلیان بكشد. -كار توى خانه ارزش است. روایت داریم كه توى خانه هركس یك مقدار خیاطى یك مقدارى بنائى بكند. جوانهایمان اگر مى خواهیم استقلال داشته باشیم اگر تمام دنیا با ما قهر كرد خودمان روى پاى خودمان بایستیم. جشن جمهورى اسلامى آن روزى است كه مسئولان بگویند گندم از خارج نخریدین دهها هزار دیپلمه داریم كه سر سطر از قرآن نمى تواند بخواند. چه مانعى دارد كه در تابستان قرآن بخواند. دهها هزار آدم داریم كه نمازشان غلط است حالا خارجىها مى گویند ما داریم آپولو مى فرستیم به فضا اینها بعد از ده سال مى گویند قرآن را یك سطرش را بى غلط بخوان نمازت را درست كن دكمه پیراهنت را بدوز اینها نوشت ترین حرفهائى است كه من مى زنم. در زمانی كه ژاپن و كشورهاى عقب مانده خودشان را جلو انداختند و با ابر قدرتها رقابت علمى و هنرى و صنعتى مى كنند. آنوقت رواست حزب الله جوان 84 كیلو. . . باید به برسد به زمانى كه نه تنها دست كاگر را ببوسیم بلكه تیشه و چكش را هم ببوسیم. امیدوارم یك غیرت كارى هم داشته باشیم و كار براى ما عیب نباشد و مقدس باشد. حدیث داریم كه دعاى بیكار مستجاب نمى شود و شریفترین زن زنى است كه كار بكند. خدالعنت كند آدمهاى بى كار را. اقامه نماز ,تعلیم نماز ,خیاطى, آشپزى ,شعر سرود, نقاشى ,فیلمع هر كارى كه ما را از گرسنگى در مقابل تهدیدات باز دارد. «والسلام علیكم و رحمة الله و بركاته»
نام کتاب : درس هایی از قرآن نویسنده : محسن قرائتی جلد : 1 صفحه : 542