منع فرمود (نه اين كه نخرند و كار او را راه نيندازند؛ بلكه ظالمانه نخرند و اجحاف نكنند.»[1]
امام صادق عليه السلام فرمود:
«فَارْبَحْ وَ لَا تُرْبِه؛
از او بخر و سود ببر؛ ولى اجحاف مكن.»[2]
آن حضرت در حديثى فرمود:
«فِي ذَلِكَ الزَّمَانِ أَقْوَامٌ يُبَايِعُونَ الْمُضْطَرِّينَ أُولَئِكَ هُمْ شِرَارُ النَّاسِ؛[3]
زمانى مىآيد كه عدهاى (دوست دارند) با اشخاص مضطر و درمانده خريدو فروش كنند (تا سود بيشترى ببرند) اينان بدترين مردم هستند!»
شخصى خدمت امام صادق عليه السلام رسيد و عرض كرد: من در خواب يك مرد را ديدم كه بر اسب چوبى سوار بود و شمشيرش را به اين طرف و آن طرف حركت مىداد. من سخت از او ترسيدم. حضرت فرمود: تو قصد دارى فردى را در زندگى فريب دهى، ازخدا بترس! همان خدايى كه مرگ و حيات تو در درست اوست.
عرض كرد: گواهى مىدهم كه تو علم را از مخزن و معدن آن گرفتهاى، راست گفتى! يكى از همسايگان من مىخواهد مزرعه خود را بفروشد و چون خريدارى غير از من ندارد، قصد داشتم آن را با قيمت ناچيز بخرم و اكنون از آنچه قصد داشتم انجام دهم توبه مىكنم.[4]
در بعضى از حراجها و مزايدهها معمولا قيمت پايهاى اعلام مىشود و هر كس بيشتر بخرد به او فروخته مىشود. در اصل اين كار اشكالى نيست و افراد با اختيار خودشان قيمت را افزايش مىدهند تا بتوانند جنس مورد نظر را بخرند؛ ولى گاهى با صاحب كالا تبانى مىكنند و بدون اينكه قصد خريد داشته باشند قيمت را بالا مىبرند تا مشترى ناچار شود قيمت پيشنهادىاش را افزايش دهد. اين كار نوعى صحنهسازى