س 8 - آيا 9 سالگى را در بلوغ اماره تعبّدى مىدانيد يا خير؟
{aج 8 - اماره است در فرا رسيدن بلوغ طبيعى و واقعى.a}
س 9 - با توجّه به تعارض روايات 9 سالگى با روايات 10 سالگى و 13 سال خصوصاً با موثقه عمار ساباطى (وسائلالشيعه ج 1 ص 32 باب 4 ج 12) و با توجّه به عدم تطابق آنها با واقعيّت خارجى (حيض نشدن دختر در 9 سالگى) نظر مبارك را در صورت مصلحت صريحاً در باب بلوغ دختران بيان فرمائيد؟
{aج 9 - روايت عمار ساباطى مورد اعراض اصحاب است و روايت 10 سالگى محمول به 9 سال تمام است و لذا بلوغ دختران با 9 سال تمام تحقّق پيدا مىكند.a}
مسائل متفرقه تقليد
س 1 - شخصى بر اساس بيّنه شرعيّه، يعنى دو مجتهد عادل كه گفتهاند زيد جايز التقليد است بر اساس همين بيّنه افراد زيادى را ارجاع به زيد داده و بعد براى اين مبلّغ علم يا ظنّ حاصل شده و يا احتمال مىدهد كه عمرو اعلم است حال آيا لازم است كه به آن افراد مرجوع اعلام كند يا نه؟
{aج 1 - اگر قابليّت شخص مجتهد را به نقل دو خبر عادل بيان كرده عوض شدن عقيده خودش موجب اعلام نمىگردد ولى اگر خودش مستقيماً مردم را به ايشان ارجاع داده بدون ذكر دو بيّنه در اين صورت بعيد نيست كه لازم به تذكّر باشد.a}
س 2 - زيد طبق بيّنه شرعيّه مقلّد بكر شده است به اعتقاد اين كه اين دو خبره عادل هستند ولى بعداً كشف شد كه آنان عادل نبودند تقليد زيد چه صورتى دارد؟
{aج 2 - اگر خبر دو خبره موجب وثوق و اطمينان باشد كافى است و لو عادل هم نباشند.a}
س 3 - مرحوم صاحب عروه در بحث تقليد مسئله 52 مىفرمايند:
«اذا بقى على تقليد الميّت من دون أن يقلد الحىّ فى هذه المسأله كان كمن عمل من دون تقليد» از طرفى حضرتعالى در رساله مسئله 14 فرمودهايد اگر مكلّف مدّتى.... حال در همين مسئله 52 عروه نظرتان با صاحب عروه مطابق است پس اگر اين مقلّد طبق بيّنه يعنى دو عالم عادل بگويد از فلانى مىشود تقليد كرد و يا جايز التقليد است از همين آقا تقليد كند