44- مگر مىپندارى بيشترشان مىشنوند يا درك مىكنند؟ آنها بسان دامها هستند، بلكه از راه گمگشتهتر [1]. 45- آيا به [لطف و صنع] پروردگارت توجه نكردى كه چگونه سايه را گسترد، و اگر مىخواست، آن را ساكن مىكرد؛ آن گاه [تغيير وضع] خورشيد را [نسبت به زمين] دليل [گسترش و حركت] آن قرار داديم. 46- آن گاه [با بالا آمدن آفتاب] سايه را به [قدرت] خود، به آسانى [و بتدريج] باز گرفتيم. 47- اوست كه شب را براى شما پوششى قرار داد و خواب را [مايه] آرامش، و روز را [نوعى] تجديد حيات. 48- و اوست كه پيش از [باران] رحمتش، بادها را به بشارت فرستاد؛ و از آسمان، آبى پاك نازل كرديم [2]، 49- تا سرزمين خشك و خزانزده را به وسيله آن حيات بخشيم و دامها و مردم بسيارى را كه آفريدهايم، سيراب گردانيم. 50- جريان آن [آب] را به شكلهاى مختلف [چشمه و رودخانه] بين مردم پديد آورديم تا پند گيرند، ولى بيشتر مردم سر باز زدند [و] جز سر انكار نداشتند. 51- اگر مىخواستيم، در هر شهرى هشدار دهندهاى بر مىانگيختيم. 52- پس، از انكار ورزان اطاعت مكن و با [منطق] قرآن با آنها به جهادى بزرگ برخيز. 53- اوست كه دو دريا را به هم پيوست، يكى شيرين و گواراست و ديگرى شور و تلخ؛ و ميانشان حايلى قرار داد و مانعى نفوذ ناپذير [3]. 54- اوست كه بشر را از آب آفريد و دو گروه ذكور و اناث مقرر داشت [4]؛ و پروردگار تو همواره تواناست. 55- [با اين وجود، كفر ورزان] چيزهايى را به جاى خدا بندگى مىكنند كه نه سودى به آنها مىرساند و نه زيانى؛ و كافر بر [مخالفت امر] پروردگارش همدست [شيطان] است. [1]- مفهوم آيه به بيان ديگر در آيه 171 بقره (2) آمده است. [2]- مفهوم اين آيه به بيان كاملترى در آيه 57 اعراف (7) آمده است. [3]- منابع آبهاى شيرين طبيعت دائماً از طريق رودخانهها به درياها كه محتوى آب شور است مىريزد؛ ولى با تبخير درياها توسط خورشيد و نزولات جوى، مجدداً آبهاى شيرين به منابع خود باز مىگردند؛ به اين ترتيب در عين اختلاط همواره مجزا هستند. [4]- نسب و صهر به معنى خويشاوندى حاصل از جهت مردان و زنان است، ولى با مقايسه اين آيه با آيات 45 و 46 نجم (53) و 37- 39 قيامت (75) معلوم مىشود كه منظور دو دسته ذكور و اناث است.