12- خدا مؤمنان نيكوكار را به باغهايى از بهشت درآورد كه نهرها در دامن آن جارى است؛ و انكار ورزان [تنها در دنيا] متمتع مىشوند و همچون دامها مىخورند، و [لى] آتش جايگاه آنهاست. 13- چه بسيار شهرها [1] كه [مردمش] نيرومندتر از [مردم] شهر تو- كه اخراجت كردند- بودند، هلاكشان كرديم [2] و [در برابر ما] ياورى نداشتند. 14- آيا كسى كه بر شيوه روشنى از جانب پروردگار خويش است، همچون كسانى است كه زشتى رفتار آنان در نظرشان آراسته شده است [3] و هوسهاى خويش را پيروى مىكنند؟ 15- وصف بهشتى كه به پرهيزكاران وعده داده شده، [اين است كه] در آن نهرهايى از آب زلال جريان دارد، و نهرهايى از شير كه طعمش دگرگون نشده، و نهرهايى از مى كه مايه لذت نوشندگان است [4]، و نهرهايى از عسل ناب، و آنجا همه [نوع] ميوهها در دسترسشان است و [نيز] آمرزش پروردگارشان؛ آيا [بهشتيان] چون ساكنان جاودانه دوزخند كه آب داغى نوشانيده مىشوند كه امعاى آنها را متلاشى كند؟! 16- پارهاى از آنها [5] به [گفتار] تو گوش فرا مىدهند؛ و چون از حضورت خارج مىشوند، به اهل دانش [با تمسخر] مىگويند: [فهميديد] همين حالا چه مىگفت؟ خدا بر دلهاشان مهر [غفلت] نهاده است [6] و هوسهاى خويش را پيروى كردهاند [7]. 17- و خدا بر هدايت رهيافتگان مىافزايد [8] و پرهيزكاريشان [را قوت] مىبخشد. 18- آيا جز اين انتظار مىبرند كه رستاخيز ناگهان بر آنان فرا رسد؟ در حالى كه نشانههاى آن آشكار شده است [9]، آن گاه كه رستاخيز فرا رسد، پند گرفتنشان چه فايده خواهد داشت [10]؟ 19- آگاه باش كه معبودى جز خدا نيست، براى گناه خويش و براى [گناه] مردان و زنان با ايمان آمرزش بخواه؛ كه خدا رفت و آمد و جايگاه شما را مىداند. [1]- به زيرنويس آيه 58 بقره (2) رجوع فرماييد. [2]- به آيه 44 يونس (10) توجه فرماييد. [3]- به آيه 25 فصلت (41) و نيز به آيات 103- 105 كهف (18) توجه فرماييد. [4]- ويژگىهاى آن را در آيه 47 صافات (37) و 19 واقعه (56) ملاحظه فرماييد. [5]- منظور دورويان و بيماردلانى هستند كه در آيه 20 همين سوره (محمد) به آنها اشاره شده است. [6]- علت آن را در آيات 10 بقره (2)، 125 توبه (9)، نيمه دوم 5 صف (61) و 3 منافقون (63) جستجو فرماييد. [7]- مفهوم آيه به بيان ديگر در آيات 72 حج (22) و 8 جاثيه (45) آمده است. [8]- مصداق آن را در آيه 13 كهف (18) ملاحظه فرماييد و عكس اين جريان را در مورد بيماردلان در آيه 125 توبه (9) ملاحظه فرماييد؛ ضمناً مفهوم آيه به بيان ديگر در آيه 69 عنكبوت (29) آمده است. [9]- به آيات 6 و 7 معارج (70) توجه فرماييد. [10]- و ناگزير مفاد آيه 24 فجر (89) را تكرار خواهند كرد.