درس چهارم: فعّاليّتها و موضعگيريهاى امام (ع) [2]

نظارت و رسيدگى به امور شيعيان‌

از آنجا كه تشيّع به عنوان مظهر حاكميّت امامت و شيعيان به عنوان پيروان راستين پيامبر (ص) و جانشينان بحق آن حضرت شناخته مى‌شدند، امامان عليهم‌السّلام در طول حيات 250 ساله امامت خود، همواره در صدد حفظ و گسترش فرهنگ تشيّع و پشتيبانى و تجهيز فكرى و فرهنگى و مادّى و معنوى شيعيان بودند.

در دوران امامت امام عسكرى (ع) به بركت تلاشها و مجاهدتهاى گسترده پيشوايان پيشين و ياران دانشمند و فداكار آنان، فرهنگ تشيّع به دورترين نقاط كشور پهناور اسلامى نفوذ پيدا كرده و شيعيان جمع زيادى از مسلمانان را تشكيل مى‌دادند. [1]

يكى از محورهاى فعّاليّتهاى امام عسكرى (ع) ارتباط با مراكز و پايگاههاى تشيّع در نقاط مختلف و نظارت و رسيدگى به امور شيعيان و پشتيبانى و تجهيز آنان بود. اين ارتباط به دو گونه صورت مى‌گرفت.

الف- از طريق وكلا

امام عسكرى (ع) در بيشتر مناطق شيعه‌نشين، نماينده و وكيل داشت، كار اين نمايندگان رسيدگى به امور شيعيان، پاسخگويى به مشكلات و مسائل آنان، جمع‌آورى حقوق شرعى و وجوهات آنان و صرف آن در موارد تعيين شده و يا ارسال براى امام (ع)،

[1] - بر اساس نوشتۀ مورّخان، در دوران امام عسكرى (ع) شهرها و مناطق مختلفى از كشور اسلامى مثل كوفه، قم، بغداد، حجاز، نيشابور، مداين، يمن، رى، آذربايجان، گرگان، بصره، مصر و حتّى سامرّا پايتخت عبّاسيان از مراكز مهمّ شيعه به شمار مى‌رفت و تعداد زيادى از دانشمندان و بزرگان شيعه در اين شهرها مى‌زيستند و به نشر فرهنگ شيعى مى‌پرداختند. براى آگاهى بيشتر به «تاريخ الشيعه» نوشته علّامۀ مظفّر مراجعه كنيد