- مردم فرد مصلحى را انتخاب مى‌كنند يا مفسدى را؟

- فرد مصلحى را

- آيا امكان و احتمال دارد كه فرد مفسدى انتخاب شود، با توجه به اينكه هيچيك از آنان از آنچه در دل ديگرى مى‌گذرد از صلاح و فساد، آگاهى ندارد؟

- بلى‌

- اين همان علّتى است كه با برهان مورد وثوق و پذيرش خودت برايت بيان كردم. [1]

بنابراين، امام بر اساس شايستگيهاى شخصى و كمالات نفسانى از سوى خداوند تعيين مى‌شود. اينك اين سؤال مطرح است كه راه شناخت امام چيست؟ و مردم چگونه و از چه راهى مى‌توانند امام را منصوب از سوى خدا را بشناسند؟

راه شناخت امام‌

براى شناخت امام دو راه كلّى وجود دارد: نخست، نصوص و تصريحاتى كه از سوى پيامبر صلى الله عليه و آله و امامان پيشين درباره هر يك از امامان وجود دارد؛ و ديگر، خصوصيات و شايستگيهاى ويژه‌اى كه در امام معصوم است. اين دو راه در روايات نيز مورد اشاره قرار گرفته است. ابوبصير از امام كاظم عليه السلام درباره راههاى شناخت امام سؤال كرد. حضرت به تصريح امام پيشين و كمالالت نفسانى و كرامات خود امام عليه السلام اشاره كرد و با ارائه نمونه‌اى از اين كرامات [2] از سوى خود براى ابوبصير، بر اهميّت و جايگاه ممتاز اين نشان تأكيد ورزيد. [3] درباره اهميّت و ضرورت تنصيص و تعيين امام پيشين، روايات زيادى از امامان عليه السلام رسيده است كه در ذيل به سه نمونه اشاره مى‌كنيم.

1- امام صادق عليه السلام:

[1] - بحارانوار، ج 52، ص 84

[2] - نمونه ء ارائه شده از سوى امام (ع) در ادامۀ همين درس خواهد آمد

[3] - براى آگاهى از تفصيل سخن امام (ع) ر. ك: مناقب، ج 4، ص 299؛ اعلام الورى، ص 294 و ارشاد، ص 293