«انَّ الْامامَ يَعْرَفُ الامامَ الَّذى مِنْ بَعده‌ فَيُوصى‌ الَيْهِ.»

امام، امام پس از خود را مى‌شناسد و به او وصيت مى‌كند.

2- نيز امام صادق عليه السلام:

«ما ماتَ عالِمُ حَتّى يُعْلِمَهُ اللَّه عَزَّوَجَلَّ الى‌ مَنْ يُوصى‌» [1]

هيچ امامى در نگذشته است مگر آنكه خداوند به وى اعلام كرده كه (پس از خود) به چه كسى وصيّت كند.

3- امام رضا عليه السلام در تفسير آيه شريفه: (انَّ اللَّه يَأْمُرُكُمْ انْ تُؤَدّوا الاماناتِ الى اهْلِها) [2]

فرمود:

«هُمُ الائِمَةُ تُؤَدِّى الامامُ الَى الامامِ مِنْ بَعْدِه‌ وَ لا يَخُصُّ بِها غَيْرَهُ وَ لا يَزْويها عَنْهُ.» [3]

منظور، امامان عليه السلام هستند كه هر امامى (عهد امامت را) به امام پس از خود تحويل مى‌دهد و غير او را بدان مخصوص نمى‌گرداند و عهد امامت را از وى پنهان نمى‌دارد.

اكنون پس از اين بحث كلّى موضوع را در ارتباط با هفتمين امام شيعيان حضرت موسى بن جعفر عليه السلام در دو محور يادشده پى مى‌گيريم.

1- تعيين امامت امام كاظم عليه السلام

الف- تصريح رسول خدا صلى الله عليه و آله‌

جابر بن عبداللَّه انصارى مى‌گويد: بر مولايم فاطمه عليه السلام دختر رسول خدا صلى الله عليه و آله وارد شدم تا ولادت فرزندش اما حسين عليه السلام را تبريك بگويم. در دستش صحيفه‌اى سفيد از درّ ديدم.

از آن سؤال كردم فرمود: در اين صحيفه نامهاى امامان از فرزندان من نوشته شده است. [4] از او خواستم تا آن را به من بدهد. فرمود: اگر مانعى نبود اين كار را مى‌كردم؛

[1] - همان

[2] - نساء (4)، آيه 58، يهنى: خداوند به شما فرمان مى‌دهد كه امانتها را به صاحبش بدهيد

[3] - كافى، ج 1، ص 28

[4] -- در روايات ديگر تصريح شده كه اين صحيفه با املاى رسول خدا (ص) و خط على (ع) بوده است (ر. گ: عيون‌اخبار الرضا (ع). ج 1، ص 45).