احسان طبرى كه خود زمانى از سران متفكر حزب توده شمرده مى‌شد، در شرح روزهاى نخست پيوستن خود به حزب توده مى‌گويد: «در اين ايام در اثر جوانى و سادگى و خوشباورى عمق مطالبى را كه در برابرم مى‌گذشت نمى‌فهميدم.» [5]

2- وابستگى مالى: حزب توده از لحاظ در آمد و تغذيه تداركاتى به شوروى وابسته بود. «كوزيچكين» يك جاسوس به ظاهر ديپلمات شوروى كه مدتى در تهران جاسوسى مى‌كرد و سپس در سال 1361 به غرب پناهنده شد، در خاطرات خود مى‌نويسد: «اين يك حقيقت بود كه حزب توده كاملًا توسط اتحاد شوروى، و دقيقتر بگويم توسط شعبه بين المللى حفظ مى‌شد. تمامى اعضاى كميته مركزى حزب توده حقوق بگير مسكو بودند. تمامى نيازهاى مالى براى فعاليتهاى حزب توده نيز توسط مسكو تأمين مى‌شد.» [1]

شيوه تأمين مالى حزب نيز آن را مجبور مى‌كرد تا عملًا در راستاى خواسته‌ها و سياستهاى شوروى حركت كند، موضع‌گيرى كند، جاسوسى كند و ....

[1] کژ راهه، ص 42 ـ 43.

[2] به نقل از: مطالعات سِیاسِی، کتاب اوّل، ص 331.