اروند رود و در نهايت به خليج فارس بود.

شوروى تصور مى‌كرد آذربايجان ايران براى هميشه در تصرّف او باقى خواهد ماند، از اين رو، مى‌انديشيد كه چرا از مناطق كردنشين ايران صرف نظر كند؟ در چنين جوّى حزب دمكرات كردستان ايران در سال 1322 در منطقه مهاباد تأسيس شد.

2- رشد: حزب دمكرات از بدو تولد تا دو سال رشد كرد و مهاباد را پايتخت حكومت خود قرار داد. با خروج سربازان شوروى از ايران و با شكست غائله آذربايجان، سران حزب دمكرات كردستان نيز دستگير شده حدود پنجاه نفر از آنان اعدام شدند.

بار ديگر در دوران حكومت مصدق، حزب دمكرات بر اثر تلاشهاى حزب توده، احيا گشت. ولى با شكست حكومت مصدق متوقف شد و تا دوران پيروزى انقلاب اسلامى دچار ركود گشت.

حزب دمكرات، چند ماه مانده به پيروزى انقلاب اسلامى بار ديگر فعّال شد. پس از انقلاب اسلامى با استفاده از ضعف عمومى دولت موقّت بازرگان به سرعت رشد كرد و بر منطقه كردستان تسلّط قابل توجّهى پيدا كرد. اين بار حزب دمكرات از پشتيبانى قدرتهاى غرب و شرق، عراق و برخى از حكومتهاى ديگر منطقه برخوردار گشت. مشكل مالى، تجهيزاتى و مخابراتى نداشت. [1] حتى از نظر تاكتيك‌هاى جنگى نيز افسران فرارى شاه مثل پاليزبان و اويسى به يارى‌اش شتافتند. ليكن به لطف الهى، اين بار نيز حركت حزب دمكرات دچار توقّف شد و از حدود سال 1365 با جانفشانى و دلاور مرديهاى سپاه اسلام به سوى مرگ پيش رفت.

3- مرگ: با سركوب بخش عظيمى از نيروهاى حزب در منطقه كردستان و با كشته‌شدن رهبر حزب دمكرات در وين (قاسملو) و رهبر بعدى آن (شه فكندى) كه چند ماه بعد صورت پذيرفت، مى‌توان سال 1370 را سال مرگ حزب دمكرات دانست، گر چه تعداد كمى از اعضاى ساده لوح آن هنوز به فعاليت مشغول هستند و هر از چندى مزاحمتهايى را براى مردم و يا نيروهاى دولتى فراهم مى‌كنند.

[1] کردستان، امپرِیالِیزم و گروههاِی وابسته، ص 24 ـ 52، دفتر سِیاسِی پاسداران انقلاب اسلامِی.