نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی جلد : 1 صفحه : 184
مذاكرات ايران وشوروى، يكى از مقامهاى نظامى خود را به
ايران فرستاد تا موافقتنامه هر چه زودتر به امضا برسد.
سرانجام انعقاد موافقت نامه دو جانبه دفاعى در زمان نخست
وزيرى دكتر اقبال در تاريخ 14 اسفند 1337 ه. ش 1959/ م، در آنكارا بين سرلشكر «حسن
ارفع» سفير ايران و «فلچر وارن» سفير آمريكا انجام گرفت. به موجب اين توافق، در صورت
تجاوز به خاك ايران، دولت آمريكا نيروهاى نظامى را به درخواست ايران و براى كمك به
دفع تجاوز، به ايران اعزام مىكرد. علاوه بر اين كمكهاى اقتصادى نيز در اخيتار دولت
ايران قرار مى داد تا در جهت پيشرفت اقتصادى ايران به كار گرفته شود. در مقابل، دولت،
ايران متعهد شد كه از كمكهاى نظامى واقتصادى آمريكا براى توسعه اقتصاد ايران وحفظ استقلال
و تماميت ارضى اين كشور استفاده كند. [1]
اين توافق نامه دوجانبه هر چند در ظاهر به نفع ايران به
نظر مىرسيد، امّا در واقع رسميت بخشيدن به حاكميت مطلق آمريكا در صحنه سياسى ايران
بود و پس از امضاى آن، آمريكا علاوه بر فعاليتهاى سياسى واقتصادى- كه پس از كودتاى
28 مرداد 1332 آغاز كرده بود- به فعاليتهاى نظامى نيز پرداخت. به همين دليل، اعتراضهاى
شديد دولت اتحاد جماهير شوروى را برانگيخته و خروشچف، شاه را عروسك آمريكاييها ناميد.
[2]
[1] - سياست خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى،
ص 269-256.
[2] - 25 سال حاكميت آمريكا در ايران، منصورى، ص 61؛ سياست
خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى، ص 274-270.
نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی جلد : 1 صفحه : 184