نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی جلد : 1 صفحه : 199
عدم پرداخت اقساط وام قبلى دولت امينى وهمچنين ردّ درخواست
وام جديد از آمريكا از سوى ديگر، همه دست به دست هم داد تا دولت وى نتواند كارى از
پيش ببرد. در نتيجه، امينى در بن بست قرار گرفت و حتّى آمريكا كه حامى و مشوق او جهت
انجام اصلاحات ارضى واجتماعى بود، ديگر از او حمايت نكرد و به همين دليل موقعيت امينى
روز به روز متزلزل تر و به لبه پرتگاه سقوط نزديكتر مىشد. [1]
شاه كه متوجّه موقعيت متزلزل داخلى و خارجى امينى شده
بود و در واقع خود او و درباريان و اطرافيان فاسدش و دولت انگلستان به دليل تماسهاى
امينى با روحانيت قم در تضعيف او نقش اصلى و اساسى داشتند، تصميم گرفت خود نقش امينى
را براى آمريكاييها بازى كرده، او را از صحنه خارج كند. هر چند امينى خود وابسته و
متكى به سياست آمريكا بودو به دليل نقش او در قرارداد كنسرسيوم و تأمين منافع آن كشور،
نزد آمريكاييها مشهور شده بود، ولى ارتباط جزئى او با علما و آزادى نسبى در زمان نخست
وزيرى او و بركنارى عده معدودى از افراد فاسد وابسته به دربارو انگلستان باعث سوءظن
بيشتر شاه و انگلستان نسبت به او شده، در نتيجه مغضوب آنها واقع گرديد. شاه براى اين
كه رضايت آمريكاييها را براى بركنارى امينى جلب كند، نياز به يك مسافرت به واشنگتُن
داشت تا بطور حضورى براى انجام اصلاحات در ايران به آمريكاييها تعهد بسپارد. به همين
دليل در فروردين سال 1341 ه. ش عازم آمريكا شد؛ ولى قبل از رفتن به آمريكا در لندن
بامقامهاى انگليسى كه همانند او خواهان بركنارى امينى بودند، به مشورت پرداخت تا راههاى
جلب رضايت آمريكا را جهت بركنارى امينى بررسى كند. [2]
مسافرت شاه به آمريكا چند روز به طول انجاميد. كندى ابتدا
از پذيرفتن شاه خوددارى كرد، امّا سرانجام با اصرار و پافشارى سرمايه داران و يهوديان
آمريكايى به سردى با او ملاقات كرد. در اين ديدار، كندى نسخه اى از اصلاحات را كه براى
تمام كشورهاى جهان سوم تهيه كرده بود، به شاه ارائه داد تا در ايران به اجرا درآورد.
[1] - سياست خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى،
ص 278-279؛ عقاب و شير، بيل، ص 228.
[2] - از سيد ضياء تا بختيار، بهنود، ص 465-459؛ سياست
خارجى ايران در دوران پهلوى، هوشنگ مهدوى، ص 279؛ تاريخ سياسى معاصر ايران، مدنى، ج
1، ص 353-352
نام کتاب : تاریخ روابط خارجی معاصر ایران نویسنده : نظرپور، مهدی جلد : 1 صفحه : 199