بعد از اين كه سفير و نماينده سياسى فرانسه به كشورش بازگشت
و موافقت شفاهى فتحعليشاه را مبنى بر اتّحاد با فرانسه به اطلاع ناپلئون رساند، امپراتور
فرانسه دو هيأت سياسى و نظامى ديگر به ايران اعزام كرد. فعاليت ديپلماتيك فرانسه و
اعزم پى در پى هيأتهاى سياسى به ايران، نشان دهنده اهميّت و جايگاه ايران در سياست
خارجى ناپلئون در زمان فتوحات بزرگ او در اروپا بود. [2]
در اين زمان دولت روسيه كه از فرانسه شكست خورده بود،
سفير فوق العادهاى را به منظور انعقاد صلح به ايران فرستاد. اما فتحعليشاه كه تحت
تأثير پيروزيهاى ناپلئون قرار گرفته و متّكى به آن بود، پيشنهادهاى روسيه را بدون جواب
گذاشت و فرصت مناسب براى بازپس گيرى شهرهاى اشغال شده ايران در قفقاز را از دست داد.
دربار ايران با عجله يك هيأت سياسى به رياست «ميراز رضا خان قزوينى» نزد ناپلئون فرستاد.
مذاكرات وى با «ماره» وزير مختار ناپلئون، سرانجام منجر
به انعقاد پيمان اتّحاد ايران و فرانسه در تاريخ 1186 ه ش/ 1807 م، در قصر «فن كين
اشتاين» در پروس شرقى- لهستان فعلى- شد. به موجب عهدنامه «فين كن اشتاين» امپراتور
فرانسه استقلال ايران را تضمين كرده، گرجستان را متعلق به ايران دانسته و متعهد شد
روسيه را مجبور به تخليه آن كند، سلاحهاى مورد نياز ارتش ايران را در اخيتار اين كشور
قرار داده، تعدادى افسر توپخانه و پياده نظام جهت آموزش به ايران اعزام كند. همچنين
پذيرفته بود كه در هر جنگى كه روس وانگليس بر ضد ايران و فرانسه متّحد شوند، دولتهاى
ايران و فرانسه به همين ترتيب با يكديگر بر ضد آنها عمل كنند. در مقابل، دولت ايران
متعهد شده بود كه هر گونه روابط سياسى و بازرگانى را با انگلستان قطع كرده، به آن كشور
اعلام جنگ دهد و در موقع حمله فرانسه به هندوستان اجازه عبور از خاك ايران را به فرانسه
بدهد و
[1] - پژوهشى در تاريخ ديپلماسى ايران، محمدعلى مهميد،
ص 132-131 و تاريخ روابط خارجى ايران، هوشنگ مهدوى، ص 114.