همزمان با روى كار آمدن قاجارها در ايران، دولتهاى بزرگ اروپايى هر كدام سياستهاى استعمارى خود را در آسيا دنبال مى‌كردند كه ايران به علت موقعيت حساس جغرافيايى خود در هر كدام از اين سياستهاى جايگاه ويژه‌اى داشت.

روسيه بر اساس وصيت پتر كبير، سياست توسعه طلبى را در برابر ايران در پيش گرفته و در جهت اين سياست از موقعيت هرج و مرج و بى نظمى اوايل حكومت قاجاريّه سوء استفاده كرد و گرجستان را ضميمه خاك خود نمود.

از اين تاريخ به بعد، فتحعليشاه كه فاقد يك سياست خارجى منسجم بود، براى كوتاه كردن دست روسها از خاك ايران گاهى به فرانسه و گاهى به انگلستان متوسل مى‌شد.

ابتدا دولت انگلستان با اعزام سفير خود به ايران دو معاهده جداگانه سياسى و تجارى با ايران امضا كرد، امّا در مقابلِ امتيازهاى زيادى كه از ايران دريافت كرده بود، هيچ گونه تعهدى را عليه سياستهاى توسعه طلبى روسيه را نپذيرفت.

ايران پس از نا اميد شدن از كمك انگليسيها در مقابل روسيه، به فرانسه متوسل شد. در اين زمان ناپلئون به علت فتوحات بزرگ خود در اروپا، قصد تصرف مستعمره انگلستان، يعنى هند را داشت و به همين علت پيمان «فين كن اشتاين» بين دو كشور ايران و فرانسه منعقد شد، امّا اين كشور هم كمكى براى بازپس گيرى گرجستان از اشغال روسيه به ايران نكرد.

پس از امضاى پيمانِ صلح «تيلسيت» بين روسيه و فرانسه، ناپلئون نه تنها ايران را تنها گذاشت، بلكه با آزاد شدن نيروهاى روسيه از جبهه اروپا حملات آنها به خاك ايران تشديد شد و به همين جهت ايران دست كمك به سوى انگلستان دراز كرد و عهدنامه هاى «مجمل» و «مفصل» را با آن كشور امضا كرد.