نام کتاب : تاریخ سیاسی معاصر ایران نویسنده : تلاشان ، حسن جلد : 1 صفحه : 120
شهرستانها بيشتر
مىشد؛ كه همه اينها نيز به دستور رضا خان صورت مىگرفت. [1] دولت و مجلس كه از جريانات
كشور آگاه بودند بخاطر فعاليت مثبتى كه از سردار سپه ديده بودند و امنيتى كه به دست
او در كشور برقرار شده بود، با وى مدارا مىكردند ولى سرانجام شكايات و نارضايتيهاى
مردم به حدّى رسيد كه ديگر سكوت جايز نبود و «معين التجار» نماينده تبريز طىّ نطقى
مشكلات ناشى از اعمال نفوذ نظاميان را در مجلس مطرح كرد. پس از او، مدرس پشت تريبون
قرار گرفت و با صراحت خاص خود براى نخستين بار سردار سپه را مورد اعتراض قرار داد و
گفت:
شما مگر ضعف داريد
كه اين حرفها را مىزنيد و در پرده سخن مىگوييد؟ ما بر هر كس قدرت داريم! از رضاخان
هم هيچ ترس و واهمهاى نداريم! ما قدرت داريم پادشاه را عزل كنيم، رئيس الوزراء را
بياوريم سؤال كنيم استيضاح كنيم عزلش كنيم و همچنين رضا خان را استيضاح كنيم، عزل كنيم.
[2]
وزير جنگ كه چنين
انتظارى نداشت، تصميم گرفت كه عكسالعملى نشان داده، براى هميشه مجلس را تهديد و مرعوب
كند. از اين رو رضا خان در سال 1301 ه. ش استعفا كرد. سردار سپه دريافته بود كه خبر
استعفاى او موجب خوشحالى مردم خواهد بود و ممكن است پس از استعفاى وى، مجلس هم ديگر
او را به خدمت نگمارد و بدين وسيله دستش از خدمت كوتاه شود. او براى اينكه به نمايندگان
بفهماند وجودش در امنيت شهر تا چه حدّ مؤثر است، به چند نفر از قزاقها دستور داد كه
در شهر و خارج شهر اختلال و ناامنى ايجاد نموده، به قتل و غارت بپردازند. پس از استعفاى
وزير جنگ، بلافاصله به امراى لشكر و افسران قزّاق به وسيله تلگراف رمز خبر استعفا داده
شد.
همچنين در اين تلگرافها
اشاره هم شده بود كه پس از وصول خبر استعفاى سردار سپه، تظاهراتى برپا دارند. بر حسب
دستور فرماندهان قشون در بعضى از شهرستانها تعطيل عمومى اعلام و به دنبال آن تلگرافهاى
زيادى به مجلس، رئيس الوزراء و وليعهد
[1] براِی
مطالعه بِیشتر ر.ک: مدرس قهرمان آزادِی، ج 1، ص 170 و 474.