غائله انجمنهاى ايالتى و ولايتى‌

الف- مفادّ تصويب‌نامه و تضادّ آن با اسلام:

براساس اصول 90، 91 و 92 قانون اساسى و اصول 7، 9، 10، 12 و 13 نظامنانه انجمن، مصوّب دوره اوّل مجلس شوراى ملّى، ضرورت و چگونگى تشكيل و همچنين شرايط انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان اين انجمنها مشخّص شده بود. بطور خلاصه اين شرايط به شرح زير بود:

1- متديّن به دين اسلام باشند.

2- از طايفه نسوان نباشند.

3- انتخاب شوندگان هنگام قسم بايد به «قرآن مجيد» قسم بخورند. [1]

در روز دوشنبه شانزده مهر 1341 روزنامه‌ها «تصويب‌نامه» هيأت دولت به رياست اسداللَّه علم نخست‌وزير را منتشر كردند كه حاوى تغييراتى به شرح زير در رابطه با انجمنهاى ايالتى و ولايتى بود.

1- شرط اسلام براى انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان حذف شده بود.

2- طايفه نسوان از حق انتخاب كردن و انتخاب شدن برخوردار شده بودند.

3- در مراسم تحليف به جاى قسم به قرآن مجيد، قسم به كتاب آسمانى ذكر شده بود. [2]

هدف رژيم از مورد اوّل و سوّم راهيابى اقليّتهاى مذهبى بويژه فرقه ضالّه بهايى، عامل شناخته شده استعمار، به اين انجمنها بود تا بدين وسيله امور مردم مسلمان به دست آنها بيفتد. [3] با توجّه به نفى هرگونه سلطه كفّار بر مسلمين در قرآن كريم، اين تغييرات مخالف صريح با اصول مسلّم اسلام شناخته شد. در همان ايّام حضرت امام «ره» طى سخنان خود درباره علّت مخالفت با حقّ رأى زنان اينچنين مى‌فرمايد:

ما با ترقّى زنها مخالف نيستيم، ما با اين فحشا مخالفيم، با اين كارهاى غلط مخالفيم مگر

[1] نهضت روحانِیون اِیران، علِی دوانِی، ج 3، ص 24.

[2] بررسِی انقلاب اِیران، ع. باقِی، ج 1، ص 163.

[3] نهضت روحانِیون اِیران، علِی دوانِی، ج 3، ص 39.