در تهران دو مجلس ترحيم با شكوه در مسجد جامع و ارك برگزار شد. ذكر سه صلوات در هنگام به زبان آوردن نام امام (ره) در واقع نوعى مبارزه عليه رژيم محسوب مى‌شد. در مجلس ترحيمى كه به مناسبت چهلم فوت ايشان در قم برگزار شد، مردم طىّ قطعنامه‌اى خواستار بازگشت سريع حضرت امام (ره) به ايران، آزادى زندانيان، بازگشايى مدرسه فيضيّه، آزادى اجتماعات، بيان و قلم، قطع رابطه با رژيم اشغالگر قدس، انحلال گارد دانشگاه، تغيير تاريخ شاهنشاهى به هجرى شمسى و ... شدند. [1]

پس از اتمام اين مراسم، مردم با شعارهاى «مرگ بر شاه» و «درود بر خمينى» به طرف مدرسه فيضيه حركت كردند تا اقدام به بازگشايى اين مدرسه كنند كه با ضرب و شتم و شليك تير هوايى مأمورين روبه رو شدند. اين اقدام دوباره بعد از نماز مغرب و عشا صورت گرفت كه با خشونت مأمورين رژيم بى‌نتيجه ماند.

در همين راستا اقشار مختلف جامعه پيامهاى تسليتى به نجف اشرف ارسال كردند كه در جواب آنها رهبر كبير انقلاب اسلامى طى يك سخنرانى ضمن تشكر از مردم به خاطر همدردى صميمانه آنها، به جنايتها و خيانتهاى دودمان پهلوى اشاره كرده، در قسمتى از بيانات خود چنين فرمودند:

من ناچارم اعلام خطر بزرگى بكنم و ملّت را از اغفال و خدعه اجانب و عمّال آنها نجات دهم.

اين مسامحه اخير دولت كه نويسندگان را مجال نوشتن و گويندگان را مجال گفتن داد حيله بزرگى است براى تطهير شاه و وانمود كردن آزادى ادعايى و جنايت را به گردن دولت كه آلتى بيش نيست انداختن ... ملت آن دودمانى را نمى‌خواهد كه تمام مقدسات و مقدّرات آنها را به دست اجانب سپرده .... [2]

توهين به امام (ره) و قيام نوزده دى‌

هنوز بيش از دوماه از در گذشت فرزند امام خمينى (ره) نگذشته بود كه رژيم دست به اقدامى ديگر در جهت خدشه‌دار كردن مقام مرجعيت زد. رژيم در هفده دى ماه‌

[1] نهضت روحانِیون اِیران، ج 6، دوانِی، ص 351 ـ 352.

[2] همان، ص 356.