2. در نبرد عين جالوت، «اراده جنگ»- صرف نظر از نتايج حاصله- براى نخستين بار در مجموعه نبردهايى كه مغولان از آغاز تهاجم به جهان اسلام با آنها درگير شدند آشكار گرديد.

با آنكه خليفه مستعصم از پيامد پيروزى مغولان بر بغداد آگاه بود، اين شهر بيش از يك ماه پايدارى كرد.

ميافارقين، حلب، حارم و به دنبال آنان دژ دمشق نيز از چنين رفتارى پيروى كردند. اينها همه نشان وجود اراده جنگى در جهان اسلام بود كه از سر فرود آوردن در مقابل بيگانگان دشمن دين سرباز مى‌زد.

3. ارتباط مناسبات سياسى با مقتضيات نظامى.

مظفر قطز به ناچار شبه‌پيمانى را با فرنگيها امضا كرد. عزالدين ايبك و الناصر يوسف نيز پيش از اين براى رويارويى با مغولان، با صليبيها همپيمان گشته بودند. اين به معناى اولويت داشتن مطلق جنگ نيست، بلكه نشان اهميت مناسبات سياسى در ارتباط با هدفهاى نظامى است.

4. در نبرد عين جالوت اهميت عامل جمعيت شناختى نيز در صحنه عمليات نمودار شد.

از آنجا كه عامه مردم در جهان اسلام احساسات ضد مغولى داشتند، دمشق دستخوش شورش گرديد و همزمان با تحرك سپاه مصر به سوى فلسطين آتش شورش در آن شهر (دمشق) زبانه كشيد.

اين شورش فاصله زمانى مناسبى را كه قطز براى سازمان‌دهى نيروهاى خود و نيز انجام عمليات شناسايى لازم و طرح نقشه مناسب جنگ بدان نياز داشت در اختيار وى قرار داد.

اهميت اين عامل در تحرك كيدبوقا به سوى فلسطين نيز خود را نشان داد. وى از همه سو در محاصره دشمن و از هر گونه پشتيبانى مادى و معنوى محروم بود. او ناگزير بايد در فضايى مجهول حركت مى‌كرد و همين عامل به قطز فرصت داد تا دشمن را غافلگير سازد و از پيشدستى او در حمله جلوگيرى كند.

5. همچنين نبرد عين جالوت اهميت زمين را در رقم زدن سرنوشت نبرد به اثبات رساند.

مظفر قطز نيروهايش را در ارتفاعات پنهان كرد و با گذاردن كمين در مسير حركت سپاه مغولى آنان را در محاصره قرار داد و نابود ساخت. نقشه اين عمليات از حيث محاصره و نابودسازى دشمن مشابه نقشه عمليات نبرد حطين است.

6. اهتمام به تأمين ادارى نيروها. قطز اصرار داشت كه براى رسيدن به تأمين ادارى نيروهاى خويش با صليبيها همپيمان گردد.

او همچنين براى تأمين اين هدف نيروهايش را به سوى شمال هدايت‌