آلفونسو گرديد. وى به سوى طليطله پيش رفت و هر آنچه پيرامون شهر بود نابود ساخت و آن را از حومه جدا كرد. امير طليطله القادر باللَّه پسر مأمون بن يحيى بن ذى‌النّون با اطمينان از عهد و پيمانهايى كه الفونس با وى بسته بود، به جاى مقابله با خطر به ساختن قصرى كه بناى آن به وسيله مأمون آغاز شده بود پرداخت. [1] محاصره طليطله مدت هفت سال به طول انجاميد و هيچ يك از فرماندهان اسلامى براى پشتيبانى از مردم يا برداشتن محاصره از شهر اقدامى نكردند تا آنكه در نيمه محرم سال 487 ه. دشمن ناگهان وارد شهر گرديد. سقوط طليطله بازتاب بسيار گسترده‌اى داشت و مسلمانان سراسر اندلس به انگيزش درآمدند.»

ب. اوضاع در جبهه مسيحيان شمال‌

مسيحيان غربى به داشتن تعصب مشهور بودند و آن تسامح و احساس امنيت و طمأنينه مشهور بيزانسى‌ها را نداشتند. آنان به مسيحى بودنشان افتخار كرده خود را وارث رم مى‌پنداشتند، ولى در عين حال مى‌دانستند كه تمدن اسلامى در جنبه‌هاى گوناگون بر تمدنشان برترى دارد.

چرا كه مسلمانان بر غرب درياى مديترانه از قطالونيا تا تونس چيره بودند. نيروى دريايى مسلمانان بر راههاى دريايى سلطه داشتند و شهرها را مورد حمله قرار مى‌دادند؛ و در ايتاليا و پرووانس دژهايى براى خودشان ساخته بودند.

[1] . در نفح الطيب، ج 4، ص 353 آمده است: «مأمون بن يحيى بن ذى النون، حاكم طليطله سرگرم ساختن كاخى زيباگرديد و مال بسيارى برايش خرج كرد. در وسط كاخ درياچه‌اى و در وسط آن درياچه گنبدى ساخت؛ و آب را با ابتكار مهندسان بر سقف گنبد جارى ساختند. آب از بالاى گنبد به كناره‌ها مى‌ريخت و چنان به هم وصل بود كه گنبد پيوسته در پرده‌اى نازك از آب قرار مى‌گرفت. در آن حال مأمون زير آن گنبد نشسته بود و آب به او نمى‌رسيد و اگر مى‌خواست كه در آنجا شمع روشن كند مى‌توانست.

[2] . خطيبان و شاعران براى انگيزش و تشويق مردم به جهاد شعر مى‌سرودند و دربارۀ افزايش خطر هشدارشان مى‌دادند. از جمله دربارۀ سقوط طليطله گفته شده است: يا اهل اندلس حثوا مطيكم فما المقام بها الا من الغلط الثوب ينسل من اطرافه وارى ثوب الجزيرة منسولاً من الوسط ونحن بين عدو لا يفارقنا كيف الحياة مع الحيات فى سقط

نيز از آن جمله است: يا اهل اندلس ردو المعارفا فى العرف عادية الا مردات الم ترو بيدق الكفار فرزنه وشاهنا آخر الابيات شهمات