سپس در سال 1101 م جنگ سرنوشت‌سازى ميان مسلمانان ترك و صليبيها در مرسيفان روى داد و تركان موفق شدند نيروهاى صليبى را درهم بشكنند. پس از آن دو حمله به وسيله آلمانها و فرانسويها صورت گرفت كه چيزى بيش از حمله‌هاى پيشين بهره آنان نشد و تركان موفق شدند نيروهايشان را در هرقله نابود سازند. تركان تسلط خود بر آناطولى را مسجّل ساختند و اين كار موجب افزايش نيروى آنان شد كه زير فرمان سكمان، حاكم ماردين، و جكرمش، حاكم موصل، در صدد يك‌پارچه ساختن نيروهاى خود بودند. با اين تلاش در نبرد سرنوشت‌ساز مشهور به نبرد حران، در سال 1104 م، بر ساحل رودخانه بليخ، [1] رُها از چنگ صليبيها آزاد گرديد. اين نبردهاى پياپى افسانه «شكست‌ناپذيرى فرنگيان» را باطل كرد؛ و امارت حلب از خطر تهديد صليبى رهايى يافت.

درگيرى از مناطق شمال به جنوب كشيده شد و صليبيها به پى‌ريزى سلطه و گسترش مملكت خويش در آنجا پرداختند. آنان در سال 1110 م بر صيدا چيره شدند. آنگاه در سال 1118 م به فرماندهى سلطان بالدوين، پادشاه بيت‌المقدس، به مصر حمله كردند و در سال 1119 م به طور منظم به ماوراى اردن يورش بردند. در مناطق شمالى درگيرى پيرامون حلب و امارت رُها ادامه يافت. زيرا نخستين هدف صليبيها اين بود كه با تصرف رُها ارتباط با شرق اسلامى را قطع و از اين طريق امنيت دو امارت ارمنستان و انطاكيه را تأمين كنند.

در سال 1146 م نورالدين زنگى نيروهاى صليبى درگير با رُها را درهم شكست. اين كار وى موجب بسيج جن دوم صليبى از سوى غرب گرديد كه دامنه‌اش در سال 1148 م به سرزمين شام كشيده شد و (در 24- ژوئن، 1148 م) دمشق مورد حمله قرار گرفت. اما شجاعت مدافعان شهر و سرعت پيشروى نورالدين از حلب به دمشق صليبيها را ناچار به عقب‌نشينى كرد. اين حمله نه‌تنها هيچ سودى براى فرنگيان نداشت، بلكه به زيان آنان نيز تمام شد. پيروزيهاى حاصله موجب افزايش نيروى مسلمانان گرديد. چنان كه نورالدين نيز موفق گرديد در سايه پيروزيهاى خود سرزمين شام را متحد گرداند. وى به سال 1154 م وارد دمشق گرديد.

[1] . شايان ذكر است كه اين نبرد در نزديكى ميدان نبرد كارهيه eahrraC قديم روى داد كه طى آن پارتها - ايرانيها - برارتش روم به فرماندهى كراسوس پيروز شدند. نبرد تركها بر ضد صليبيها در سال 1104 مجموعۀ كمينها و حمله‌هاى منظمى بود كه طى آن تركها كفايت تاكتيكى درخشانى از خود نشان دادند و موفق شدند ارتش رُها و انطاكيه را شامل شش هزار سوار و 18 هزار پياده نابود سازند.