سعى بر كاهش تلفات‌

رسول گرامى اسلام (ص) مى‌كوشيد تا جنگها كمترين تلفات جانى و مالى را داشته باشد. تعرض به غير نظاميان و ويران ساختن آباديها به وسيله فاتحان هميشه معمول بوده و هست، اما رسول خدا (ص) چنين نمى‌كرد و دست رزمندگان را به غارت و چپاول نمى‌گشود. براى مثال، يهوديان خيبر از سرسخت‌ترين دشمنان اسلام بودند. وقتى رسول خدا (ص) بر آنها پيروز شد، اجازه داد كه در مزارع به كشت و كار پرداخته، مقدارى از درآمد را به حكومت اسلامى بدهند، در حالى كه قدرت داشت، همه آنها را با خاك يكسان كند.

وقتى حضرتش سپاهى را براى نبرد اعزام مى‌كرد به آنان سفارشهايى مى‌فرمود كه همه حكايت از رعايت موازين انسانى در جنگ مى‌كند. [1]

تكيه بر نيروهاى خودى‌

ايمان به خداوند و اعتقاد به يگانگى او و نيز اخلاص در كار از شرايط اوليه رزمندگان اسلام بود. پيامبر خدا (ص) در سخت‌ترين شرايط حاضر نبود نيروهاى مشرك را در جنگ شركت دهد. در مواردى مشركان به پيامبر (ص) پيشنهاد همراهى در جنگ را مى‌دادند، اما حضرتش تنها به اين دليل كه آنها مشرك هستند، از قبول آن خوددارى مى‌ورزيد. [2] و مى‌فرمود: در جنگ با مشركان از مشركان كمك نمى‌گيريم. بايد هم چنين باشد، زيرا پيامبر (ص) كه براى برانداختن شرك و بت‌پرستى مى‌جنگيد، چگونه مى‌توانست از مشركان كمك بگيرد. وانگهى جاى اعتماد به مشركان هم نبود، چه بسا كه در گرما گرم جنگ به همكيشان خود مى‌پيوستند و از پشت به سپاهيان اسلام خنجر مى‌زدند.

[1] مثل اِینکه مِی‌فرمود: پِیران سالخورده، کودکان خردسال و زنان را نکشِید. همچنِین آنها را از پاشِیدن سم در سرزمِین دشمن و کشتن فرستادگان و گروگانها پرهِیز مِی‌داد. نِیز حضرتش مِی‌فرمود که کشته‌اِی را مثله نکنند و درختان را قطع ننماِیند مگر در صورت ناچارِی (ر.ک. مِیزان الحکمه، محمدِی رِی شهرِی، ج 3، ص 327 ـ 328).

[2] الرسول القائد، محمود شِیث خطاب، ص 103.