مقدمه‌

هر چند دين اسلام در جزيرة العرب ظهور يافت، ولى در آنجا محصور نماند و آموزه‌هاى حيات‌بخش آن در مدت كوتاهى بر بخش گسترده‌اى از عالم از جمله ايران پرتو افكند. جامعه ايران، كه از درون دچار انحطاط- به خصوص در حوزه اعتقادى و فرهنگى- گشته بود، انتظار دينى را مى‌كشيد تا با تمسك به آن، خويشتن را از اسارت اعتقادات خرافى و ستمهاى اجتماعى حاكم نجات بخشد. با ورود اسلام به ايران اين انتظار به سر آمد. تعاليم انسان‌ساز دين اسلام، انديشه‌هاى نوين و ديگر جذابيتهاى اين شريعت حيات‌بخش، به خصوص مساوات جويى و عدالت محورى آن، اشتياق ايرانيان را- كه تشنه عدالت اجتماعى بودند- به دين اسلام دو چندان ساخت.

در اين نوشتار سعى شده است اين حقايق تحليل و بررسى شوند و تعامل ميان اسلام و ايران تبيين گردد. در زمينه تاريخ ايران و اسلام آثار متعددى- از منابع سنّتى گرفته تا تحقيقات و مطالعات جديد- وجود دارد كه سعى شده است از عمده آنها كه داراى اعتبار علمى هستند، بهره گرفته شود. با اين حال، بدون ترديد اين اثر خالى از عيب و نقصان نيست و از خوانندگان فرهيخته و محققان ارجمند تمنا داريم ضمن نقد عالمانه خويش، اشكالات كتاب را براى اصلاح در چاپهاى بعدى به پژوهشكده تحقيقات اسلامى سپاه ارسال فرمايند.

در پايان از تمام كسانى كه در فراهم آمدن اين اثر ما را يارى كرده‌اند، سپاسگزارى مى‌شود. امتنان خاص خود را به آقايان على رفيعى (ناظر محترم علمى)، مهدى عبداللّهى (ناظر محترم نهايى) و ويراستار محترم آقاى ابراهيم احمديان ابراز مى‌داريم.

پژوهشكده تحقيقات اسلامى‌