آزادى انجام فرايض دينى صادر كرد. او بدگويى‌هاى اطرافيانش درباره ايرانيان و مسلمانان را نپذيرفت و مسلمانان ايرانى در دستگاه حكومت او جايگاه والايى داشتند. در بسيارى از شهرها، مسلمانان محلات مستقلى را كه شامل مساجد و بازارها مى‌شد به خود اختصاص دادند و نفوذ بسيار يافتند. به تدريج تعداد ايرانيان رو به افزايش گذاشت و پراكنده شدن آنان در اين سرزمين سبب نشر فرهنگ و تمدّن ايرانى و دين اسلام گرديد.

توفيق بزرگ ايرانيان از آنجا آغاز شد كه اگتاى قاآن در بدو سلطنت، حكومت ايالات اسلامى تحت تابعيّت خود را همچون گذشته در اختيار محمود يلواج كه يك ايرانى الاصل بود گذاشت. او به عمران و آبادى و جبران مافات همّت گماشت. بعد از او نيز پسرش مسعودبيگ با جلب اعتماد كامل امپراتور به تجديد بنا و ترميم خرابى شهرها پرداخت.

حكومت اين پدر و پسر باعث حمايت از مسلمانان و گسترش دين اسلام در چين گرديد. [1]

چون ايرانيان دين اسلام را در چين تبليغ و گسترش دادند، اسلام چينى‌ها رنگ و لعاب ايرانى دارد به طورى كه هنوز بعد از چند قرن، مسلمانان چين اسامى نماز خود را به طور كامل به فارسى مى‌گويند. از جمله مى‌گويند: «نماز بامداد، نماز پيشين، نماز پسين و نماز شامگاه. و روزهاى هفته را نيز با نامهاى «شنبه، يكشنبه و ...» ذكر مى‌كنند. جالب آن است كه موعظه‌هاى مذهبى ايشان با جمله فارسى «به نام خداوند بخشنده مهربان» آغاز مى‌گردد. [2]

كشمير

ايرانيان در ورود و گسترش دين اسلام در كشمير نقش بسيار مهمّى داشته‌اند. البته اين ورود و نفوذ به صورت دفعى و ناگهانى نبوده است، بلكه تغيير بنيادى از هندوئيسم به اسلام به شكلى آرام و مسالمت‌آميز و از طريق ايمان و ارشاد به آيين جديد صورت گرفت نه جنگهاى خونين. مسلمانان در اوايل قرن هشتم در صدد تسخير كشمير برآمدند كه پادشاهان هندو توانستند تلاشهاى آنان را خنثى ساختند؛ امّا فتح سند به طور بنيادى و غيرمستقيم بر كشمير تأثير گذارد و مردم آن ديار را با اسلام آشنا ساخت. [3]

[1] . بيانى (اسلامى ندوشن)، شيرين، دين و دولت، ج اول، ص 130-148

[2] . علاءالدين آذرى، تاريخ روابط ايران و چين، ص 61؛ به نقل از چين سرزمين شگفتيها، عباس مسعودى، ص 80

[3] . الطاف حسين، كشمير بهشت زخم خورده، ترجمه دولتشاهى، ص 40