تأثير اسلام و به ويژه قرآن كريم بر محتواى ادب پارسى بس ژرف و گسترده است. پس از اسلام، ادب پارسى جلوه‌گاهى شد از تلفيق معانى عميق و دقيق قرآنى با ذوق سرشار و لطيف ايرانى. اين درست است كه ايرانيان در پديد آوردن و تنظيم اصول و قواعد زبان عربى سهمى بسزا داشته‌اند و بسيارى از مورخان، فقيهان، محدثان و مفسران فارسى زبان آثارشان را به زبان عربى مى‌نگاشته‌اند، اما زبان عربى، به عنوان زبان ذوق و احساس در ميان پارسى‌سرايان و پارسى‌نويسان اقبال چندانى نيافته است؛ و آنان كوشيده‌اند تا با استفاده از غناى زبان فارسى مفاهيم آسمانى دين اسلام را به زبان خود بازگويند و چنان جلوه‌هايى از ذوق سرشار خود را به نمايش بگذارند كه در نوع خود بى‌مانند است.

نگاهى به دواوين شاعران بزرگ زبان پارسى، همچون رودكى، فردوسى، ناصرخسرو، انورى، سنائى، نظامى، مولانا جلال‌الدين محمد بلخى، سعدى و حافظ و نويسندگانى همچون ابوالفضل بيهقى، امام محمد غزالى، نصرالله منشى، خواجه نصيرالدين طوسى و ديگر ستارگان ادب پارسى مؤيد اين معناست كه قرآن و حديث براى آن بزرگان همچون سرچشمه الهام خلق معانى بلند و دقيق اخلاقى و عرفانى تلقى مى‌شده است.

فعاليت:

نمونه‌هايى از تجلى قرآن و حديث در ادبيات فارسى را ذكر كنيد؛ و نام اثر هر يك از شاعران مذكور در اين درس را بنويسيد.

اسلام زبان فارسى را به سوى تحولى عظيم سوق داده است؛ و آثار ادبى ايران پس از اسلام از چنان غنايى برخوردار است كه به هيچ روى با پيش از آن قابل سنجش نيست.

نتيجه‌گيرى‌

سرزمين ايران در ميان سرزمينهايى كه به اسلام گرويده‌اند، از جنبه‌هاى گوناگون فرهنگى، سياسى، اجتماعى و تمدنى موقعيتى بس ممتاز داشته است. تعاليم اسلامى در خاطر ايرانيان مقبول و پسنديده افتاد، چرا كه خود در دوران پيش از اسلام با آموزه‌هاى دينى آشنا بوده و آنها را نزد خود بيگانه نمى‌يافتند. تمدن كهن ايرانى زمينه‌اى شد كه بذر ايمان و اعتقاد اسلامى در آن‌