نام کتاب : آشنایی با تاریخ تمدن اسلامی نویسنده : بینش، عبدالحسین جلد : 1 صفحه : 151
يشمى، به اين ساختمان با عظمت شكوهى ويژه بخشيدهاند.
ارتفاع اين ستونهاى يك پارچه سنگى نزديك به پنج متر است. [1]
در سمت جنوب غربى، ساختمان مسجد به صورت زاويهاى به
سمت غرب امتداد دارد كه آن را به نام مسجد الابيض (مسجد سفيد) يا مسجد زنان
مىنامند. از غرب مسجد زنان، به فاصله كمى ساختمان موزه اسلامى، به علاوه يك مناره
بلند و باشكوه درست و در گوشه جنوب غربى حرم شريف قرار دارد. موزه اسلامى و مسجد
زنان وصل به ديوار جنوبى و غربى حصار حرم شريف واقع شدهاند. در شمال موزه، دروازه
مغاربى تعبين شده است. [2]
3- 2- 2. قبة الصخره
قبة الصخرة ساختمانى است در بيت المقدس كه در سال 69-
72 ه. ق به وسيله عبدالملك مروان، خليفه اموى، بر گرد تخته سنگى (صخره) بنا شد.
اين ساختمان شكل هشت ضلعى منتظم دارد كه طول هر ضلعش حدود 20 متر و قطر داخلى آن
46 متر است. گنبد آن چوبى و ارتفاعش سى متر است. در داخل ساختمان، چهار پيل پايه
جسيم و دوازده ستون بر گرد صخره بنا شده كه گنبد بر آنها قرار دارد. صخره داراى
ابعاد تقريبى 17 و 13 متر است. زير صخره مغارهاى است كه مدخل آن موسوم به باب
المغاره در گوشه جنوب شرقى صخره واقع است.
قبة الصخره از لحاظ تزيينات از غنىترين ساختمانهاى
اسلامى است. توصيفى كه مَقْدسى از آن كرده است هنوز مصداق دارد: «هنگامى كه نور
خورشيد بر گنبد بتابد، گنبد تابناك مىشود و قسمت استوانهاى آن متلألئ مىگردد و
در اين هنگام منظرهاى شگفت جلوه مىكند كه بر روى هم مانند آن را در عالم اسلام
نديدهام.
صخره در نزد يهود، مسيحيان و مسلمانان مقدس است ...
هنگامى كه عمر بيتالمقدس را فتح كرد، به راهنمايى كعب الاحبار به ديدار صخره آمد
و آن را پوشيده از پليديها يافت. نبطيان را مأمور تنظيف آن كرد و پس از آن كه سه
رگبار سخت صخره را تطهير كرد، در آنجا نماز گزارد.
عبدالملك مروان، قبة الصخره را بر گرد صخره بنا نمود
(69- 72 ه. ق). هدف اوليه او از اين كار اين بود كه مردم به جاى اين كه براى انجام
مناسك حج به مكه (كه در آن زمان در تصرف عبدالله زبير، رقيب امويان، بود) بروند،
به طواف قبة الصخره بيايند. مأمون خليفه عباسى، آن را ترميم و ديوار