«... وَ أَشْعِرْ قَلْبَكَ الرَّحْمَةَ لِلرَّعِيَّةِ وَ الَمحَبَّةَ لَهُمْ وَ اللُّطْفَ بِهِمْ. وَلَا تَكُونَنَّ عَلَيْهِمْ سَبُعاً ضَارِياً تَغْتَنِمُ أَكْلَهُمْ: فَإنَّهُمْ صِنْفَانِ: إِمَّا أَخٌ لَكَ فِى الدِّينِ وَ إِمَّا نَظِيرٌ لَكَ فِى الْخَلْقِ ...» [1]؛

... و مهربانى و خوش‌رفتارى و نيكويى با رعيّت را در دل خود جاى‌ده، و مبادا نسبت به ايشان چون جانور درنده‌اى باشى كه خوردنشان را غنيمت شمارد. همانا آنها دو دسته‌اند: دسته‌اى برادر دينى تو اند و دسته‌اى در آفرينش با تو همانندند ....

و در فرازى ديگر مى‌فرمايد:

«ثُمَّ اللَّهَ اللَّهَ فِى الطَّبَقَةِ السٌّفْلَى مِنَ الَّذِينَ لَا حِيلَةَ لَهُمْ مِنَ الْمَسَاكِينِ وَ الُمحْتَاجِينَ وَ أَهْلِ الْبُؤْسَى وَالزَّمْنَى، فَإِنَّ فِى هَذِهِ الطَّبَقَةِ قَانِعاً وَ مُعْتَرّاً ...» [2]؛

سپس در مورد طبقه محروم جامعه، خدا را! خدا را! (در نظر بگير) كه در بين آنان كسانى هستند كه راه چاره ندارند و از بينوايان و نيازمندان و گرفتاران در سختى و ناتوانى مى‌باشند و در بين آنان كسانى وجود دارند كه ذلت و بيچارگى خويش را اظهار نكرده و به كمك و بخشش نيازمندند ....

و در فرازى ديگر، مالك اشتر را سفارش به يتيمان و سالخوردگان جامعه نموده و مى‌فرمايد:

«... وَ تَعَهَّدْ أَهْلَ الْيُتْمِ وَ ذَوِى الرِّقَّةِ فِى السِّنِّ، مِمَّنْ لَاحِيلَةَلَهُ وَ لَايَنْصِبُ لِلْمَسْأَلَةِ نَفْسَهُ ...» [3]؛

امور يتيمان و سالخوردگانى كه چاره‌اى ندارند و دست سئوال پيش نمى‌آورند را عهده‌دار باش ....

و در عهدنامه‌اى به محمد بن ابوبكر در سفارش به مهربانى، رأفت و رعايت انصاف و عدالت با مردم مى‌فرمايد:

«فَاخْفِضْ لَهُمْ جَنَاحَكَ، وَ أَلِنْ لَهُمْ جَانِبَكَ، وَ أَبْسِطْ لَهُمْ وَجْهَكَ، وَ اسِ بَيْنَهُمْ فِى اللَّحْظَةِ وَ النَّظْرَةِ حَتَّى لَا يَطْمَعَ الْعُظَمَاءُ فِى حَيْفِكَ لَهُمْ وَلَا يَيْأَسَ الضُّعَفَاءُ مِنْ عَدْلِكَ بِهِمْ ...» [4]؛

[1] . نهج‌البلاغه، نامه 53.

[2] . همان.

[3] . نهج‌البلاغه، نامه 53.

[4] . همان، نامه 27.