در مورد امامان معصوم (ع) و در رأس آنها حضرت على (ع) بايد گفت كه منبع و منشأ اصلى آنها در اين امر، وجود مبارك رسول خدا (ص) بوده است، يعنى تمام علومى كه از راه وحى به رسول خدا (ص) مى‌رسيد، بواسطه آن حضرت به على (ع) به عنوان اولين امام شيعيان و تداوم‌بخش راه نبوت، سپرده مى‌شد از طريق على (ع) به امامان بعدى، يكى پس از ديگرى به ارث مى‌رسيد. پيش‌از از آنكه به ذكر رواياتى در اين باره بپردازيم يك مسأله را نبايد ناديده بگيريم كه انسان‌ها بطور عموم و امامان معصوم و پيشوايان الهى به طور مخصوص مى‌توانند برخى از شايستگى‌ها و موهبت‌ها را در خود بپرورانند و از امتيازاتى بهره‌مند شوند كه ديگران از آنها محروم و بى‌بهره مانده‌اند. اگر كسى تقواى الهى را پيشه كند، خداوند قدرت و توانايى تشخيص حق از باطل را به او مى‌دهد و او را به مقام عرفان و معرفت مى‌رساند:

(يَا أيُّهَا الَّذِينَ امَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَاناً ...) [1]

كسانى كه به خدا ايمان راستين داشته باشند، خدا نيز آنها را از تاريكيهاى جهل و تباهى به عالم نور و معرفت رهنمود مى‌كند:

(أَللَّهُ وَلِىُّ الَّذِيَن امَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ الَى النُّورِ ...) [2]

بسيارى از بندگان الهى دراثر عبادت خدا، ايمان، تقوى، انجام كارهاى شايسته، خدمت به محرومان، ايثار و فداكارى به درجات و مراتب بالايى مى‌رسند، شرح صدر مى‌يابند، به حكمت و عرفان و نور و هدايت مى‌رسند:

(أَفَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْأسْلَامِ فَهُوَ عَلَى نُورٍ مِنْ رَبّهِ ...) [3]

(آيا كسى كه خداوند سينه‌اش را براى اسلام گشوده است و او به نورى از پروردگارش راه‌يافته‌است ...)

اين نور، روشنايى خورشيد جسمانى نيست، بلكه آن نور ربانى است كه در وجود رهبران الهى و امامان معصوم (ع) در حد اعلى، و در مراتب پايين‌تر در وجود انسان‌هاى مؤمن و با تقوا با درجات متفاوت، بوجود مى‌آيد.

[1] . سوره انفال (9)/29.

[2] . سوره بقره (2)/257.

[3] . سوره زمر (39)/22.