... امروز براى شما زبان بسته صاحب بيان را گويا نموده (براى هدايت شما كه راه خطا را پيش گرفتيد، اسرار و رموزى را بيان داشتم)، پس دور باد رأى كسى كه با من مخالفت كند (زيرا من هرگز غير راه‌حق را نرفته‌ام) و از زمانى كه حق را يافته‌ام، هرگز در آن شك به خودم راه نداده‌ام ...

امام (ع) با ايمانى به استوارى كوه و يقينى به صافى آيينه در راه حق هميشه ثابت قدم بود و هيچ بيمى از مبارزه عليه كسانى چون طلحه و زبير را نداشت. هدف او نماياندن چهره واقعى اسلام بود و در اين راه از دنياى فانى و آنچه در آن است رسته بود و به حق و ذات جاودانه‌اش پيوسته بود.

امام (ع) از مكر و حيله دشمنان سخن مى‌گويد و مردم را از اهداف پليد آتش افروزان جنگ جمل كه سپاهى دور خود گرد آورده‌اند، آگاه مى‌سازد، راه آنها را راه شيطان مى‌داند، كار آنها را فتنه و فساد در دين مى‌داند. از طرف ديگر از بصيرت و اعتقاد راسخ خود سخن به بيان مى‌آورد و غفلت و سهل‌انگارى را در دين روا نمى‌داند، و مى‌فرمايد:

«ألا وَ إنَّ الشَّيْطَانَ قَدْ جَمَعَ حِزْبَهُ، وَ اسْتَجْلَبَ خَيْلَهُ وَ رَجِلَهُ. وَ إنَّ مَعِى لَبَصيِرَتِى مَا لَبَّسْتُ عَلَى نَفْسِى وَلَا لُبّسَ عَلَىَّ. وَ ايْمُ اللَّهِ لَأُ فْرِطَنَّ لَهُمْ حَوْضاً أَنَا مَاتِحُهُ. لَا يُصْدِرُونَ عَنْهُ وَلَا يَعُودُونَ إلَيْهِ» [1]؛

آگاه باشيد كه شيطان حزب خود را فراهم ساخته است و سواره و پياده را براى تاخت و تاز به سوى شما فراخوانده است. البته كه حقيقت‌بينى و بصيرتم با من است. نه حق را بر خود پوشيده داشتم و نه بر من پوشيده بوده است. به خدا سوگند، براى آنان حوضى را پر كنم كه خود آب آن را بكشم، چون در آن پا نهادند بيرون نيايند و چون از آن بيرون شدند، خيال بازگشت در سر نپرورانند.

امام (ع) در نهايت قدرت و صلابت هرگز آغازگر جنگ نبود و هدفش از مقابله و رويارويى با دشمن در حالت دفاع از كيان مقدس اسلام، هدايت و راهنمايى نيز بود وپيش از اينكه ضربات شمشير را بر پيكر آنها وارد سازد، آنها را به نور و هدايت فرا

[1] . همان، خطبه 10.