آنها بدون هيچ قيد و شرطى، قطعى و الزامى خواهد بود به گونه‌اى كه تا آنها واقع نگردد، حضرت مهدى (عج) ظهور نخواهد كرد و اگر كسى پيش از واقع شدن اين نشانه‌ها ادعاى ظهور نمايد، ادعاى نادرستى كرده است. در مقابل، نشانه‌هاى غير حتمى، امورى هستند كه در صورت فراهم بودن شرايط، به عنوان نشانه، پديد مى‌آيند. [1]

الف- علايم حتمى‌

روايات زيادى دلالت دارند كه علايم حتمى پنج تاست. عمر بن حنظله مى‌گويد: از امام صادق (ع) شنيدم كه فرمود:

قبل از قيام قائم (عج) پنج علامت حتمى واقع خواهد شد: خروج يمانى و سفيانى، شنيده شدن نداى آسمانى، كشته‌شدن نفس زكيه و فرو رفتن لشكرى در صحرا (بين مدينه و مكه). [2]

1- خروج سفيانى‌

پيش از قيام قائم (عج)، مردى از نسل ابوسفيان به نام «عثمان بن عنبسه»، در منطقه شام، خروج مى‌كند و با تظاهر به ديندارى، گروه زيادى از مسلمانان را مى‌فريبد و به گرد خود مى‌آورد و بخش گسترده‌اى از سرزمين‌هاى اسلام را به تصرف خويش درمى‌آورد و بر مناطق پنجگانه: شام، دمشق، حمص، فلسطين، اردن و قنسرين سيطره و تسلّط مى‌يابد و در كوفه و نجف به قتل‌عام شيعيان مى‌پردازد و براى كشتن و يافتن آنها جايزه تعيين مى‌كند. [3]

امام سجاد (ع) مى‌فرمايد:

«انَّ امْرَ الْقائِمِ حَتْمٌ مِنَ اللَّهِ وَ امْرَ السُّفْيانِىِّ حَتْمٌ مِنَ اللَّهِ ...» [4]

همانا قيام قائم و خروج سفيانى از سوى خدا قطعى است.

[1] - ر. ك: چشم به راه مهدى، جمعى از نويسندگان مجلۀ حوزه، ص 262

[2] - بحارالانوار، ج 52، ص 204

[3] - همان، ص 215

[4] - همان، ص 186