قدرت انديشه لازم براى شناخت حق و تشخيص آن از باطل را ندارند و در اصطلاح قرآن (مُرْجَون لِأَمر اللّه) (اميدواران به عفو و رحمت الهى) و نيز «مستضعفان» ناميده شده و در اصطلاح متكلمان، «جاهلان قاصر» لقب يافته‌اند. براى چنين افرادى نيز راه نجات و رستگارى وجود دارد.

3- آنانى كه دين حقّ بر آنها عرضه شده و يا با توجّه به رسانه‌هاى جمعى تبليغى و اطلاع‌رسانى كه امروزه وجود دارد، زمينه و امكان تحقيق و پرس و جو نسبت به آيين حقّ را دارند، ليكن از روى بى‌توجهى و غفلت- و نه عناد و لجاجت- كوتاهى مى‌كنند، از لحاظ عملكرد و رفتار نيز خيلى آلوده نيستند، گرچه در تقسيم‌بندى در زمره «جاهلان مقصّر» به شمار مى‌روند و اهل دوزخ‌اند، اما اين كه جزو اهل عناد به شمار مى‌آيند و براى هميشه در دوزخ مى‌مانند يا در نهايت، برخورد ديگرى با آنان مى‌شود، با خدا است.

4- افرادى كه با آگاهى از دين حق، با علم و از روى عناد و لجاجت از آن روى مى‌گردانند، از لحاظ عملكرد نيز فاجر و فاسق‌اند و عمل نيكى در پرونده آنان نيست، مصداق بارز «معاند» هستند كه جايگاه ابدى آنان دوزخ است؛ ليكن اين گروه نسبت به گروه‌هاى ديگر در اقلّيّت مى‌باشند. [1]

[1] - ر. ك. مجموعۀ آثار، ج 10، ص 249-342؛ شرح اشارات، ابن سينا با شرح خواجۀ طوسى، ج 1، ص 327-328؛ اسفار اربعه، ملّا صدرا، ج 7، ص 78-80