خلاصه‌

يكى از مراجع بزرگ و مجاهد شيعه، آيةاللّه ميرزا محمّدحسن شيرازى است. وى پس از استادش آيةاللّه شيخ مرتضى انصارى به مقام مرجعيت رسيد و خدمات فرهنگى و عمرانى زيادى به جهان اسلام كرد.

او در دوران سلطنت قاجار و گسترش سلطه دول بيگانه بر سرزمينهاى اسلامى، با كمال شجاعت بپاخاست و با فتواى تاريخى خود مبنى بر تحريم تنباكو، توطئه دولت استعمارگر انگلستان را نقش بر آب ساخت. مرحوم ميرزاى شيرازى در دفاع از مسلمانان تلاشهاى زيادى از خود نشان داد و طرفدار وحدت همه ملل اسلامى و هشيارى آنان در مقابل سياستهاى تفرقه افكنانه بود.

مرجع بزرگ و مبارز ديگر شيعه، آيةاللّه ميرزا محمّدتقى شيرازى است. او كه درس مبارزه را از استادش ميرزا محمّدحسن شيرازى آموخته بود در زمانى كه دولت انگلستان درصدد استحكام پايه‌هاى قدرت خود در كشورهاى اسلامى بود عليه وى بپاخاست و با آگاه كردن اقشار مختلف مردم و حوزه‌هاى علميه از سياستهاى ضداسلامى بيگانگان، به مبارزه با آنان پرداخت.

او سرانجام، فتواى تاريخى خود، خطاب به ملت عراق را صادر كرد و در آن به مردم اجازه داد در صورت لزوم دست به اسلحه ببرند و بدين سان انقلاب اسلامى عراق را پايه‌گذارى كرد.

پرسش‌

1- دو مورد از اقدامات اجتماعى آيت‌اللّه ميرزا محمّدحسن شيرازى را بنويسيد.

2- هدف اصلى دولت انگلستان از امتياز خريد و فروش تنباكو چه بود؟

3- چرا ميرزاى شيرازى استعمال تنباكو را حرام كرد؟

4- يكى از اقدامات ميرزاى شيرازى دوم را در راه مبارزه با انگليس بنويسيد.

5- ميرزاى شيرازى دوم در مبارزه با دولت انگلستان، چه هدفى را تعقيب مى‌كرد؟