در مدرسه «جده كوچك» به تدريس فقه و اصول مشغول گشت. [1] با پيش آمدن جنبش مشروطيت، مدرس نيز وارد صحنه سياست شد و همگام با علماى بزرگ اصفهان به مبارزه با عمال استبداد پرداخت. و بر اثر لياقت و شجاعتى كه از خود نشان داد از طرف مراجع تقليد، به عنوان يكى از مجتهدان طراز اول، جهت نظارت بر مصوبات مجلس شوراى ملى، انتخاب گرديد. [2]

شهيد مدرس در سنگر مجلس، پيوسته حامى اسلام و استقلال كشور بود و در مقابل انحرافها، ظلمها و بى‌عدالتى‌ها تا پاى جان ايستاد و ذره‌اى سازش از خود نشان نداد و سرانجام در اين راه به دست «رضا خان قلدر» به شهادت رسيد و مدفنش در شهر «كاشمر» زيارتگاه مؤمنان است.

مدرس، علم، اخلاق و سياست‌

سيد حسن مدرس عالمى بزرگ و فقيهى وارسته بود. او دانشمندى بود كه علم، سياست و زهد را قرين يكديگر ساخت و خدمات قابل توجهى به جامعه اسلامى كرد.

وى در پايبندى به ارزشهاى دينى، هوش و فراست از نوادر دوران بود بطورى كه فقيه بزرگ «ميرزاى شيرازى» درباره او گفته است:

«اين اولاد رسول اللّه پاكدامنى اجدادش را داراست و در هوش و فراست، گاهى من را به تعجب مى‌افكند. در مدتى بسيار كوتاه از تمام همدرسهايش درگذشته و در منطق، فقه و اصول، سرآمد همه يارانش مى‌باشد و قوه قضاوت او در حد كمال و نهايت درستكارى و تقواست.» [3]

شهيد مدرس زندگى ساده‌اى داشت و حتى در دوران وكالت مجلس نيز تغييرى در وضع زندگى او حاصل نشد. وى فردى پركار و آزادمنش بود. در مدت هفت سال تحصيل در نجف، دو روز در هفته- روزهاى تعطيل- را كار مى‌كرد و با در آمد آن، روزهاى ديگر به تحصيل مى‌پرداخت. در مهاجرت رجال دولت به تركيه، همه مهاجران

[1] - مدرس قهرمان آزادى، حسين مكى، ج 1، ص 49.

[2] - همان، ص 58.

[3] - همان، ص 48.