ويژگيهاى اين كتاب، حضرت امام خمينى رضوان‌اللّه تعالى عليه بر آن حاشيه زد و سپس آنرا تكميل و مطابق نظر خود به عنوان «تحريرالوسيله» انتشار داد.

آيةاللّه اصفهانى داراى فكرى عميق و نظرى صائب بود، مديريتى قوى داشت و با ديدى باز و گسترده به مسائل مى‌نگريست. همتش عالى بود و سخاوت و صبر زيادى داشت. علاوه بر فقه و اجتهاد از عقلى بزرگ و سياستى عالى برخوردار بود. با عموم مردم مهربان و در عين اشتغالات زياد، به ملاقات با آنها اهميت مى‌داد. [1]

خدمات و مبارزات‌

انديشيدن به اصلاح جامعه و رفع مفاسد، يكى از برنامه‌هاى فقها در طول تاريخ بوده‌است. آيةاللّه اصفهانى يكى از اين فقهاست كه در راستاى هدايت و تربيت جامعه تلاشهاى زيادى كرد. وى مبلغان زيادى را به نواحى مختلف اعزام و در راه ترويج احكام و معارف اسلامى كوشيد. [2]

وى هنگامى كه خبردار شد، عده زيادى از پيروان اهل‌بيت در منطقه «كركوك» عراق بر اثر جهل و نادانى گرفتار انحرافهايى همچون «تصوف و غلو» (صوفى‌گرى و زياده‌روى در مقام امامان گرديده‌اند، مبلغانى براى هدايت آنان فرستاد و با ساختن مسجد و حسينيه در آن منطقه و كمكهاى مالى، از گسترش انحراف جلوگيرى كرد. او همچنين رساله‌اى در احكام عبادات به زبان تركى نوشت و در ميان آنان منتشر ساخت. [3]

آيةاللّه اصفهانى از مخالفان سرسخت حضور كفار، در سرزمينهاى اسلامى و سلطه آنان بر مردم مسلمان بود. پس از آنكه سرزمين اسلامى عراق توسط قواى متجاوز انگلستان اشغال شد، دولت انگلستان درصدد برآمد، انتخاباتى فرمايشى، بدون درنظرگرفتن آراء اكثريت شيعه عراق، برگزار كند.

علما و روحانيون در واكنش نسبت به اين توطئه، انتخابات را تحريم كرده و با بيانيه‌ها و مبارزات خود زمينه انقلاب را در مردم فراهم ساختند. از جمله فقهايى كه در اين رابطه‌

[1] - اعيان الشيعه، ج 2، ص 332.

[2] - همان.

[3] - همان.