خلاصه‌

محقق اول در سال 602 هجرى قمرى در «حِلّه» به دنيا آمد. پس از دوران كودكى مراحل تحصيل را نزد اساتيد معروف آن زمان گذراند و بر اثر نبوغ ذاتى و تلاش فراوان به مقام مرجعيت نايل شد.

از متصّف به صفات نيك اخلاقى بود و خدمات قابل ملاحظه‌اى به جهان اسلام و مكتب تشيع كرد و علاوه بر تحقيق و تأليف، شاگردان زيادى نيز، پرورش داد.

نمونه برجسته شاگردان او علامه حلى است كه فقيهى كم‌نظير واسوه تقوا وفضيلت بود و در راه گسترش معارف اسلام و فرهنگ تشيع تلاشهاى زيادى كرد و به مذهب شيعه رونق تازه‌اى بخشيد.

محقق ثانى در نيمه دوم قرن نهم هجرى قمرى ديده به جهان گشود. پس از دوران كودكى براى كسب علم به شهرهاى مختلف سفر كرد و سرانجام مرجعيت شيعه به وى محول گرديد. او در اواخر عمر به ايران آمد و مورد توجه «شاه طهماسب صفوى» قرار گرفت و در راستاى وظايف دينى مسؤوليتهايى را به عهده گرفت، به كارگزاران دولت در زمينه رفتار با مردم دستورهايى صادر كرد، و مقرّر كرد براى شهرها امام جماعت تعيين شود تا احكام اسلام را به مردم بياموزند.