شاه، ميرزامحمد را از خود راند. [1]

وى به اين مقدار فعّاليت بسنده نكرد بلكه در جريان سفر به اصفهان كتاب ديگرى [2] در اثبات حقانيت مسلك اجتهادى و رد مسلك اخبارى‌گرى براى فرزند خود شيخ على نوشت. [3]

ب- در برابر وهّابيّت‌

در اواخر قرن دوازدهم هجرى قمرى پيروان محمدبن عبدالوهّاب در عربستان سر به شورش برداشتند. دامنه اين شورش از مرزهاى عربستان گذشت و به عراق كشيده‌شد و دو شهر كربلا و نجف مورد تهاجم وهّابيان قرارگرفت. كاشف‌الغطاء در صف مقدم دفاع از شهر مقدس نجف سلاح بر دوش گرفت و ديگر طلاب را نيز مسلّح ساخت و با مهاجمان جنگيد و سرانجام آنان را وادار به عقب‌نشينى كرد. وى پس از آن دستور داد حصارى بر گرد شهر بكشند تا از تاخت و تاز مهاجمان مصون بماند. در جبهه نبرد علمى نيز كتابى تحت عنوان «منهج الرشاد لمن اراد السّداد» در نقد و ردّ آراء وهّابيان نوشت. [4]

ج- در صحنه سياسى‌

با درگذشت آيةاللَّه وحيد بهبهانى و علّامه بحرالعلوم، مرجعيت عامه شيعه به آيةاللَّه كاشف‌الغطاء منتقل شد. وى در كنار فعاليّتهاى علمى و فرهنگى، از مسائل سياسى جامعه اسلامى غافل نبود. او در فرصتهاى مناسب به شهرهاى بزرگ ايران سفر مى‌كرد و مردم را با وظايف مبارزاتى و سياسى خود آشنا مى‌ساخت. [5]

از جمله رويدادهاى مهمى كه در دوران مرجعيّت و زعامت عامّه كاشف‌الغطاء رخ داد تهاجم نخست روس به ايران بود. آيةاللَّه كاشف‌الغطاء كه از اوضاع متزلزل و از هم‌ پاشيده ايران در زمان آغامحمدخان قاجار و نيز اوضاع فعلى به زعامت فتحعلى‌شاه

[1] - دائرة‌المعارف بزرگ اسلامى، ج 2، ص 101.

[2] - اسم اين كتاب عبارت بود از: «الحقّ المبين فى تصويب المجتهدين و تخطئة جهّال الاخباريين».

[3] - الذريعة، ج 7، ص 37.

[4] - دائرة‌المعارف بزرگ اسلامى، ج 2، ص 101.

[5] - همان.