پس از درگذشت «شريف‌العلماى مازندرانى»، صاحب جواهر رهبرى اين نهضت را بر عهده گرفت و به خوبى آن را هدايت كرد و با تلاشهاى اين فقيه بزرگ، نهضت علمى به اوج خود رسيد و چنان غنا و عظمتى به حوزه علمى نجف داد كه يكى از ثمرات آن، محقق عالى مقام «شيخ مرتضى انصارى» است كه تحقيقاتش مرجع فقهاى شيعه مى‌باشد.

صاحب جواهر با بنيه علمى قوى و بيانى رسا دانش‌پژوهان را به حوزه نجف جلب كرد و بزرگترين شكوفايى علمى را در تاريخ اين حوزه به وجود آورد. بطورى كه در مجلس درس او بيش از شصت مجتهد معروف شركت و از گنجينه علوم وى استفاده مى‌كردند. [1]

صاحب جواهر صفات اخلاقى ويژه‌اى داشت. او فقيهى منظم و مرتب بود. و در عين ابهت علمى بسيار متواضع و فروتن بود. وى با آنكه مرجعى بزرگ و صاحب كتاب ارزنده «جواهر» بود، درباره كتاب «كشف اللثام» [2] گفته است اگر اين كتاب فقهى نزد من نبود نمى‌توانستم «جواهر» را تأليف كنم. [3]

وى همچنين راجع به قصيده «هائيه» [4] ارزش خاصى قائل بود و در رابطه با شاعر آن «شيخ محمدكاظم ازرى» گفته: ايكاش اين قصيده در نامه عمل من و كتاب «جواهر» در نامه عمل وى بود. [5] بديهى است كه اين چنين سخنان، حاكى از تواضع و قدرشناسى اين فقيه بزرگ از زحمات ديگران است.

خدمات و آثار صاحب جواهر

آيت اللّه شيخ محمدحسن نجفى علاوه بر رهبرى و مرجعيت شيعه خدمات قابل توجهى نيز به جامعه اسلامى كرد. يكى از خدمات فرهنگى وى، كتاب ارزنده‌

[1] - مقدمۀ جواهر الكلام، ص 13.

[2] - كتاب «كشف اللثام» تاليف شيخ محمدحسن اصفهانى معروف به فاضل هندى است كه در دو جلد با چاپ سنگى طبع‌شده‌است.

[3] - جواهر الكلام، ج 1، ص 22. (مقدمه)

[4] - قصيدۀ هائيه كه با مطلع «لمن الشمس فى قباب قباها * شف جسم الدجى بروح ضياها» شروع مى‌شود. شعر حماسى بسياربلندى است كه شيخ كاظم اُزرى در مدح رسول خدا، اميرالمؤمنين و اهل بيت عليهم‌الصلاة والسلام سروده است.

[5] - الكنى والْالقاب، ج 2، ص 23.