3- نوشته‌هاى مورّخان مسلمان در سده‌هاى اوّل تا چهارم هجرى، نظير: «سيرة ابن اسحاق»، «السّيرة النبويّة» ابن هشام، «تاريخ طبرى»، «تاريخ يعقوبى»، «مُروج الذّهب» مسعودى، «الكامل فى التّاريخ» ابن اثير، «المغازى» واقدى و ...

اوضاع جغرافيايى، اجتماعى و سياسى شبه جزيره عربستان‌

جزيرة العرب، بزرگترين شبه جزيره دنياست كه در جنوب غربى آسيا واقع است و اطرافش را از طرف شرق آبهاى خليج فارس، و از سمت جنوب درياى عمّان و اقيانوس هند و از سوى مغرب درياى سرخ و خليج عقبه فرا گرفته است و از طرف شمال، به عراق و اردن محدود مى‌شود.

بيشتر نواحى اين شبه جزيره كه بيش از سه ميليون كيلومتر مربّع وسعت دارد، صحراست و حاشيه باريكى از زمينهاى آباد و مسكونى، اطراف آن را فرا گرفته و غالباً محصور به درياست.

نواحى كوهستانى داراى آب و هوايى معتدل و سرزمينهاى حاصلخيز و قسمتهاى ساحلى آن گرم و مرطوب و دشتها و ريگزارهاى آن خشك و سوزان مى‌باشد. [1]

پيش از بعثت، حدود يك ششم مردم عربستان شهرنشين بودند كه بيشتر در نواحى جنوب مثل «يمن»، «حضرت موت» و «عَدن» و شمال و شمال‌غربى مثل «حيره» و «غَسّان» زندگى مى‌كردند. در حجاز هم سه شهر «مكّه»، «يثرب» و «طائف» وجود داشت.

ديگر ساكنان اين شبه جزيره صحرانشين بودند. البتّه شهرنشينان هم خميرمايه اخلاق و روحيّات خود را از صحرانشينى و نظام قبيله‌اى گرفته بودند. [2]

شبه جزيره عربستان- به جز نواحى جنوب و شمال آن- كمتر مورد توجّه

[1] . ر. ك. محمد خاتم پيامبران، ج 1، ص 31

[2] . محمد خاتم پيامبران، ج 1، ص 31